«Εννοείται ότι ανησυχούμε», έλεγε την Τετάρτη ο Σουηδός πρωθυπουργός Γιόραν Πέρσον, ο οποίος μέσα σε διάστημα δύο μηνών είδε τη σοσιαλδημοκρατία να ηττάται και στους δύο σκανδιναβικούς του γείτονες, τη Δανία και τη Νορβηγία. «Το δίδαγμα για μας είναι ότι πρέπει να υιοθετήσουμε ιδεολογική σαφήνεια και να μην προσπαθήσουμε να αποφύγουμε το ζήτημα της μετανάστευσης», επισήμανε, έχοντας προφανώς στον νου του ότι σε δέκα μήνες μπορεί να έχει την ίδια μοίρα. Καθώς η Κεντροδεξιά επανέρχεται στην κυβέρνηση σε όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ένα κοινό στοιχείο αναδύεται: είτε οι παρατάξεις της ευρωπαϊκής Δεξιάς συμμαχούν με ξενοφοβικά, ακροδεξιά κόμματα είτε στηρίζονται από αυτά είτε υιοθετούν τα επιχειρήματά τους.
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη, οι εκλογές της Τρίτης στη Δανία, όπου η Κεντροδεξιά επικράτησε αλλά θα χρειαστεί την κοινοβουλευτική στήριξη της Ακροδεξιάς για να κυβερνήσει, αντικατοπτρίζει πιστά τα όσα έγιναν τον Σεπτέμβριο στη Νορβηγία. Εκεί, το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του Γιενς Στόλτεμπεργκ υπέστη οδυνηρή ήττα, αναδεικνύοντας στην εξουσία έναν συνασπισμό χριστιανοδημοκρατών-συντηρητικών υπό τον Κγιελ Μάγκνε Μπόντεβικ. O συνασπισμός εξαρτά την επιβίωσή του από τις ψήφους του ακροδεξιού κόμματος της Προόδου του Καρλ Ιβάρ Χάγκεν, που αύξησε σημαντικά τη δύναμή του. O δημοφιλής Χάγκεν βάζει στο στόχαστρο, όχι μόνο τους ξένους, αλλά και τους Λάπωνες κατοίκους της Βόρειας Νορβηγίας. Βέβαια, τίποτα απ’ όλ’ αυτά δεν είχε απασχολήσει τον ελληνικό και διεθνή Τύπο, καθώς τα αποτελέσματα των νορβηγικών εκλογών ανακοινώθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου…
Η ασφάλεια
Ομως, τα κοσμοϊστορικά γεγονότα της ημέρας εκείνης άνοιξαν την πόρτα σε ακόμη περισσότερες εξελίξεις τύπου Νορβηγίας. H ασφάλεια και η δημόσια τάξη, οι προνομιακοί τομείς της πολιτικής της Κεντροδεξιάς απέκτησαν πολύ μεγαλύτερη σημασία. Ταυτόχρονα, καθώς οι Ευρωπαίοι πολίτες βομβαρδίζονταν με περιγραφές για το πώς οι Αραβες τρομοκράτες κινούνταν μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής φιλήσυχοι και απαρατήρητοι, η ξενοφοβία ενισχύθηκε. Ετσι, ενώ στο παρελθόν ένας στους δύο Δανούς ζητούσε σκληρότερη αντιμεταναστευτική πολιτική, μετά την 11η Σεπτεμβρίου το ποσοστό έγινε δύο στους τρεις.
Οι ιστορίες για το πώς μεταξύ των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο μπορεί να βρίσκονται άτομα επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια δεν βελτίωσαν την κατάσταση. Ετσι, δύο χρόνια αφότου το υπερδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας του Γεργκ Χάιντερ ανέβηκε στην εξουσία στην Αυστρία, πολλές από τις ιδέες του διαδίδονται στην Ευρώπη. Στην Ιταλία, από το καλοκαίρι, η νεο-φασιστική Εθνική Συμμαχία του Φίνι και η ρατσιστική Λέγκα του Βορρά του Μπόσι συγκυβερνούν μαζί με τη Δεξιά του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ενώ το ακροδεξιό Βλάαμς Μπλοκ ελέγχει την τοπική κυβέρνηση στην Αμβέρσα του Βελγίου. Παρ’ ότι τα ξενοφοβικά κόμματα δεν θριαμβεύουν παντού (όπως φανερώνει η μείωση της επιρροής του Λεπέν στη Γαλλία και η μικρή επιρροή των ακροδεξιών κομμάτων στη Γερμανία ή στη Βρετανία), η ρητορική τους κατακτά όλο και περισσότερο έδαφος.
Εντονότερο
«Είναι μια γενικότερη εξέλιξη στον ευρωπαϊκό πολιτικό στίβο. Το ζήτημα της μετανάστευσης γίνεται όλο και εντονότερο και τίθεται υπό διαρκώς αρνητικότερο πρίσμα», δήλωσε χθες εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου κατά της Ξενοφοβίας και του Ρατσισμού στις Βρυξέλλες. H ξενοφοβική και αντιμεταναστευτική πλατφόρμα γίνεται όλο και πιο ελκυστική για την Κεντροδεξιά, καθώς όλο και λιγότερα ζητήματα πολιτικής την ξεχωρίζουν από την Κεντροαριστερά. Αυτό παρατηρούσε σε κύριο άρθρο της η χθεσινή «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», που χαρακτήριζε τη νέα κεντροδεξιά κυβέρνηση της Δανίας «αριστερή» και διαπίστωνε με θλίψη ότι, αν και η κυβέρνηση πέρασε από τη σοσιαλδημοκρατία στην κεντροδεξιά, «το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς είναι αλλαγές στον τομέα της μετανάστευσης».
Εχοντας ακούσει στο παρελθόν τις μετριοπαθείς φωνές του αραβικού κόσμου, ο πρόεδρος Μπους γνωρίζει ότι μια τέτοια συναίνεση εξαρτάται από μια πιο τολμηρή αμερικανική και ευρωπαϊκή πολιτική έναντι της Παλαιστίνης. H φοβερή λέξη «Παλαιστίνη» βρίσκεται πια στα χείλη τόσο του προέδρου Μπους όσο και του Τόνι Μπλερ. Ωστόσο, δεν είναι πια αρκετό να γίνεται λόγος για μια προκαταρκτική υποχώρηση της βίας ή μια ακόμη συνάντηση ανάμεσα στον Πέρες και τον Αραφάτ. Το βάρος των αμερικανικών πιέσεων είναι απαραίτητο να προχωρήσει πέραν του σχεδίου Μίτσελ, και συγκεκριμένα το πάγωμα των εβραϊκών οικισμών να συνοδευτεί από τη διάλυση των περισσοτέρων με αντάλλαγμα την εγγυημένη ασφάλεια του Ισραήλ.