Οι θάνατοι από πυρά αστυνομικών στο Ρίο ντε Τζανέιρο σημείωσαν αριθμό ρεκόρ το 2019, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των βραζιλιάνικων αρχών, αποτέλεσμα των σκληρών κυβερνητικών μέτρων για την καταπολέμηση της βίας και της εγκληματικότητας.
Συγκεκριμένα, 1.810 άτομα έχασαν τη ζωή τους από τα πυρά της αστυνομίας κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους ή κατά μέσο όρο πέντε την ημέρα, ο ψηλότερος αριθμός από το 1998, όταν και άρχισαν να καταγράφονται τα συγκεκριμένα στοιχεία. Οι νεκροί είναι κυρίως μαύροι κάτοικοι φτωχών και υποβαθμισμένων συνοικιών.
Σύμφωνα με τους επικριτές των σκληρών μέτρων της κυβέρνησης του ακροδεξιού προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο υψηλός αριθμός των νεκρών είναι αποτέλεσμα των επιχείρησεων της αστυνομίας, η οποία με βαριά οπλισμένους άνδρες, ελεύθερους σκοπευτές και ελικόπτερα «χτυπάει» τις εγκληματικές οργανώσεις σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Ωστόσο, σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτή η σκληρή τακτική αποδίδει καρπούς, καθότι παρατηρείται πτώση στις βίαιες εγκληματικές δραστηριότητες.
Το Ριο ντε Τζανέιρο αποτελεί μία από τις πιο βίαιες πολιτείες της Βραζιλίας, με μεγάλες περιοχές του να βρίσκονται υπό τον έλεγχο εγκληματιών, πολλοί εκ των οποίων έχουν διασυνδέσεις με πανίσχυρες συμμορίες διακίνησης ναρκωτικών. Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια η κυριαρχία τους απειλείται από έναν νέο «ένοπλο παράγοντα», τις παραστρατιωτικές ομάδες που συγκροτούν εν ενεργεία και πρώην αστυνομικοί, οι οποίες αυξάνουν σταδιακά την επιρροή τους.
Οι επιδρομές της αστυνομίας αυξήθηκαν σημαντικά από τη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα του ο νέος κυβερνήτης της πολιτείας, ο συντηρητικός Ουίλσον Ουίτζελ, πρώην δικαστής και πεζοναύτης, τον Ιανουάριο του 2019. Ο κυβερνήτης είχε χαρακτηριστικά αναφέρει ότι οι αρχές θα «σκάψουν τάφους» για τους εγκληματίες αν χρειαστεί και είχε υποσχεθεί να «σφαγιάσει» κάθε ύποπτο ένοπλο.
Παρότι οι αρχές τονίζουν ότι τα περισσότερα θύματα είναι ένοπλοι που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια αντιπαραθέσεων με την αστυνομία, υπάρχουν υποψίες ότι έχουν λάβει χώρα και αρκετές εξωδικαστικές δολοφονίες, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αθώων νεκρών που είτε στοχοποιήθηκαν άδικα είτε βρέθηκαν εν μέσω διασταυρούμενων πυρών.
Παράλληλα, ο αριθμός των δολοφονιών στην πολιτεία του Ρίο έπεσε στις 3.995 το 2019, ο μικρότερος αριθμός από την απαρχή της καταγραφής των σχετικών στοιχείων το 1991. Η πτώση αυτή, η οποία παρατηρείται σε ολόκληρη τη χώρα, είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων, σύμφωνα με ειδικούς, όπως οι ανακωχές μεταξύ αντιμαχόμενων εγκληματικών οργανώσεων, η μεταφορά διαβόητων εγκληματιών σε ασφαλέστερες φυλακές, τα αποτελεσματικότερα μέτρα αστυνόμευσης και η βελτίωση της βραζιλιάνικης οικονομίας μετά από χρόνια κρίσης.