Συνήθως οι πολιτικοί αρχηγοί παραιτούνται ύστερα από δεινές εκλογικές ήττες. Το γεγονός ότι ο επικεφαλής του Κινήματος 5 Αστέρων, Λουίτζι ντι Μάιο, παραιτήθηκε ήδη πέντε μέρες πριν από τις σημερινές περιφερειακές εκλογές στην Εμίλια Ρομάνια και στην Καλαβρία δίνει μια ιδέα για το μέγεθος της ήττας που αναμένει το κόμμα.
Λιγότερο από δύο χρόνια μετά τις βουλευτικές εκλογές στις οποίες είχε αναδειχθεί πρώτο με 33%, το Κίνημα 5 Αστέρων σπαράσσεται από βαθιά κρίση.
Εγκαταλείποντας την ηγεσία μετά 28 μήνες, ο Ντι Μάιο έκανε λόγο για «προδοσία» και «πισώπλατες μαχαιριές», ενώ, σε μια χειρονομία υποτιθέμενης απελευθέρωσης, στο τέλος της συνέντευξης έβγαλε επιδεικτικά τη γραβάτα του. Θα την ξαναφορέσει σύντομα: Ο 33χρονος παραμένει υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, ενώ ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε τόνισε ότι οι εσωτερικές διεργασίες στα 5 Αστέρια δεν θίγουν τη σταθερότητα της κυβέρνησης.
Ούτε τα 5 Αστέρια, υπό την προσωρινή διοίκηση του Βίτο Κρίμι, ούτε το Δημοκρατικό Κόμμα του Νικόλα Τζιγκαρέτι έχουν την παραμικρή διάθεση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, όσο και αν ωρύεται ο επικεφαλής της ξενοφοβικής Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, ότι η κυβέρνηση «έχει πέσει». Ο Σαλβίνι ελπίζει ότι τα σημερινά αποτελέσματα θα του επιτρέψουν να ζητάει, από αύριο, εκλογές με ακόμη μεγαλύτερη επιμονή.
Η περιοχή της Εμίλια Ρομάνια, γύρω από την «κόκκινη» Μπολόνια, είναι παραδοσιακό προπύργιο του Δημοκρατικού Κόμματος και ο Σαλβίνι ελπίζει ότι, αν την κατακτήσει, θα αλλάξει τις ισορροπίες.
Αυτό που μπορεί να του χαλάσει τα σχέδια είναι το λεγόμενο «κίνημα των σαρδελών», οι πολυάριθμοι διαδηλωτές εναντίον του ρατσιστικού λόγου, που γεμίζουν τις πλατείες της Μπολόνια και άλλων πόλεων. Στη μάχη αυτή φάνηκαν όλα τα αδιέξοδα του Κινήματος 5 Αστέρων, το οποίο θα μπορούσε να συμμαχήσει με το Δημοκρατικό
Κόμμα σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά δεν το έκανε, ανοίγοντας την πόρτα για την πιθανή αποψινή επικράτηση της Λέγκας. Τα 5 Αστέρια παλεύουν με το αντισυστημικό DNA τους, που τους οδηγεί να αποστρέφονται το Δημοκρατικό Κόμμα ως εκπρόσωπο του παλαιού διεφθαρμένου συστήματος, παρότι υποχρεώθηκαν να συγκυβερνήσουν μαζί του σε εθνικό επίπεδο. Παράλληλα όμως, το αίσθημα ότι το κόμμα, εισερχόμενο στην κυβέρνηση, δεν έκανε όσα υποσχόταν όσο βρισκόταν στην αντιπολίτευση έχει απογοητεύσει πολλούς παλιούς ψηφοφόρους του, οι οποίοι είτε επιστρέφουν στην απάθεια είτε διαρρέουν προς τη Λέγκα ή το Δημοκρατικό Κόμμα.
Ο παραιτηθείς Ντι Μάιο ήταν εκπρόσωπος της πιο «ρεαλιστικής» πτέρυγας, στηλιτεύοντας με την παραίτησή του τη μόνιμη άρνηση αυτών «που έμεναν στα μετόπισθεν» και σημειώνοντας τις δυσκολίες της μετατροπής των ιδεών σε πολιτική. Ο Ντι Μάιο μπορεί να επιχειρήσει να επανέλθει στην ηγεσία στο συνέδριο που θα γίνει σε δύο μήνες. Αλλά, όπως αποδεικνύει η προηγούμενη εμπειρία, δύο μήνες μπορεί να είναι εξαιρετικά μακρύ χρονικό διάστημα για την ιταλική πολιτική.