O καημένος ο Τόνι Μπλερ! Πάνω που βρήκε το κουράγιο να βγάλει ένα δυναμικό λόγο για την Ευρώπη στους ευρωσκεπτικιστές ψηφοφόρους του, οι φίλοι του, Γερμανία και Γαλλία, μετακινούν την εστία του τέρματος εμποδίζοντάς τον να σκοράρει.
Αυτήν την εικόνα είχαμε την προηγούμενη Παρασκευή, όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός μίλαγε με θέρμη για την Ευρώπη. Στο μεγαλύτερο μέρος του λόγου του προσπαθούσε να δικαιολογήσει την ένταξη της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αν και δεν είπε κάτι τέτοιο ξεκάθαρα, ελάχιστοι αμφέβαλαν ότι προλείαινε το έδαφος για την ένταξη της χώρας του στη Ζώνη του Ευρώ.
Το πρόβλημα είναι ότι η υπόλοιπη Ευρώπη έχει προχωρήσει και το ευρώ δεν είναι πλέον το αντικείμενο των συζητήσεών τους. Την ώρα που ο Τόνι Μπλερ μιλούσε στο Μπέρμιγχαμ, ο Ζακ Σιράκ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ βρίσκονταν στη Νάντη και συνομιλούσαν για μια ενδεχόμενη μεταβολή στο καθεστώς της Ευρωπαϊκής Ενωσης με πρωτεργάτες τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Πλέγμα ιδεών
Κατέληξαν λοιπόν σε ένα πλέγμα ιδεών ενσωμάτωσης. Θέλουν μια κοινή ευρωπαϊκή αστυνομία, που θα περιπολεί στα εξωτερικά σύνορα. Επιθυμούν να ενισχύσουν την κοινή τους εξωτερική πολιτική και θέλουν να διευρύνουν τη νέα τους πολιτική για την άμυνα και την ασφάλεια πέρα από τη «Συμφωνία του Πέτερσμπεργκ» για τη διατήρηση και την επίτευξη της ειρήνης στον κόσμο που μάχεται την τρομοκρατία.
Αποφάσισαν επίσης τον από κοινού συντονισμό της οικονομικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Ζώνη του Ευρώ, την εναρμόνιση των φόρων και τη συνεργασία για τη δημιουργία μιας πραγματικής και ξεχωριστής οικονομικής αγοράς στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Καμία από αυτές τις ιδέες δεν είναι καινούργια. Ούτε η φαινομενική ομοφωνία μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού είναι απόλυτη. Παρ’ όλ’ αυτά, φαίνεται ότι ο Ζακ Σιράκ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ κατάφεραν να βελτιώσουν τις τεταμένες μετά τη σύνοδο της Νίκαιας σχέσεις τους.
Κίνητρο για τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών είναι η προοπτική διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτή είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από την επιτακτική ανάγκη για την αναμόρφωση των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ολοι οι αρχηγοί των ευρωπαϊκών χωρών συμφωνούν ότι η διεύρυνση είναι μια πολιτική αναγκαιότητα, ειδικά μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου. H διεύρυνση της ζώνης της πολιτικής σταθερότητας και ευημερίας από τη Δυτική προς την Ανατολική Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας. Το πρόβλημα είναι ότι, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η διεύρυνση παραμένει προτεραιότητα για την ελίτ και όχι για τον απλό ψηφοφόρο και κανείς δεν είναι ειλικρινής για τα προβλήματα που θα προκύψουν στην προσπάθεια επίτευξής της. Θα κοστίσει πολύ και θα καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ενωση εξαιρετικά αναποτελεσματική, γεγονός που θα απαιτεί ριζοσπαστικές αλλαγές. Ομως, κανείς δεν είναι έτοιμος να ενεργήσει.
Η ασφάλεια
Οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες έχουν αμφιβολίες για το αν πρέπει να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι δαπάνες είναι πολύ υψηλές και τα οφέλη μπορεί να καθυστερήσουν πολύ για να τα γευτούν. Αυτό που χρειάζεται είναι μια πιο ουσιαστική συζήτηση για το τι θέλουμε να κάνει η Ευρώπη και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να το επιτύχει. Αυτό που ζητούν πολλοί είναι η διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας, καθώς επίσης και η καταπολέμηση της ανεργίας, η προστασία του περιβάλλοντος.
Φαίνεται ότι η αναδιαμόρφωση των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η διεύρυνσή της δεν αποτελούν προτεραιότητα για τους λαούς της Ευρώπης.