Αδοξα φαινόταν πως θα έληγε η προσπάθεια των Δημοκρατικών να παραπέμψουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με το αίτημα της καθαίρεσης. Από τη δήλωση της επικεφαλής της Βουλής, Νάνσι Πελόσι, «δεν μας άφησε άλλα περιθώρια» (ώστε να μην τον παραπέμψουμε) μέχρι την αγόρευση του συνηγόρου του Αμερικανού προέδρου, Αλαν Ντέρσοβιτς, ο οποίος περίπου ισχυρίστηκε ότι «το κράτος είναι ο Τραμπ», η διαδικασία πέρασε από σαράντα κύματα.
Επιβεβαιώθηκε, ωστόσο, η επιφύλαξη πολλών αναλυτών ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε τελικά να βγει ενισχυμένος, όπως συνέβη και με την έρευνα για τη ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές του 2016. Ο ίδιος ο Τραμπ είχε εξαρχής μιλήσει για σκευωρία και παραπομπή light, προεξοφλώντας το γρήγορο τέλος της δίκης, ενώ καθ’ όλη τη διάρκειά της τουίταρε απαξιωτικά σχόλια για τη διαχείριση της διαδικασίας από τους Δημοκρατικούς.
Η απόπειρα σκόνταψε, όπως είχε διαφανεί, στη Γερουσία, ένα σώμα που ελέγχεται άλλωστε από τους Ρεπουμπλικανούς. Προς στιγμήν, ωστόσο, την προδιαγεγραμμένη αποτυχία της απόπειρας των Δημοκρατικών στη Γερουσία φάνηκε να διαταράσσει το υπό έκδοση βιβλίο του πρώην συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Τζον Μπόλτον, ο οποίος στο πόνημά του επιβεβαιώνει την εκδοχή της πίεσης προς το Κίεβο να ερευνήσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του γιου του επικρατέστερου αντιπάλου του Τραμπ, Τζο Μπάιντεν, Χάντερ στη χώρα.
Οι Δημοκρατικοί χρειάζονταν τέσσερις Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές για να άρουν το βέτο της κλήσης μαρτύρων και να πετύχουν έτσι μια παρατεταμένη δίκη με αβέβαιη έκβαση. Ο πρώην υποψήφιος πρόεδρος Μιτ Ρόμνεϊ της Γιούτας, αλλά και οι μετριοπαθείς γερουσιαστές, που αντιμετωπίζουν μια δύσκολη προεκλογική εκστρατεία για την επανεκλογή τους, η Σούζαν Κόλινς του Μέιν και η Λίζα Μουρκόφσκι της Αλάσκας, καθώς και ο Λαμάρ Αλεξάντερ του Τενεσί, ήταν οι τέσσερις επίδοξοι σύμμαχοι των Δημοκρατικών.
Μέχρι τα μέσα της εβδομάδας υπήρχε η αίσθηση πως οι ισορροπίες θα άλλαζαν στο σώμα. Ο επικεφαλής της Γερουσίας, Ρεπουμπλικανός Μιτς Μακόνελ, αναγνώρισε κατ’ ιδίαν ότι το κόμμα του δεν έχει τις απαραίτητες ψήφους για να μπλοκάρει την κλήση μαρτύρων. Το τοπίο της εσπευσμένης ολοκλήρωσης έδειχνε να ξεκαθαρίζει τελικά το βράδυ της Πέμπτης, όταν ένας από τους τέσσερις Ρεπουμπλικανούς, ο Αλεξάντερ, διευκρίνισε ότι δεν θα στηρίξει την προσπάθεια των Δημοκρατικών για κλήση μαρτύρων στη δίκη.
Κάθε μέρα έξω από το Καπιτώλιο, μια ομάδα πολιτών αψηφούσε το κρύο φωνάζοντας στα διερχόμενα αυτοκίνητα των γερουσιαστών, «Να βάλουν τη χώρα πάνω από το συμφέρον του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος», «Να υπηρετήσουν την αλήθεια και όχι τα δικά τους συμφέροντα». Την Πέμπτη, μετά τη δήλωση Λαμάρ, οι φωνές δυνάμωσαν.
Ακόμη και σε περίπτωση ισοψηφίας Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, ήταν σαφές ότι ο δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Τζον Ρόμπερτς, ο οποίος προήδρευσε της διαδικασίας, δεν θα παρενέβαινε παρόλο που είχε το δικαίωμα, με αποτέλεσμα να προεξοφλείται η ήττα της πρότασης των Δημοκρατικών για κλήση μαρτύρων. Ο ίδιος ο Μπόλτον, ο οποίος είχε εμφανιστεί πρόθυμος να κληθεί ως μάρτυρας στη δίκη, υπεραμύνθηκε των αξιωματούχων που κατέθεσαν στην αντίστοιχη διαδικασία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, που προηγήθηκε. Μιλώντας στο Οστιν του Τέξας, είπε ότι στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ πρέπει να νιώθουν ελεύθερα να πουν τη γνώμη τους, χωρίς τον φόβο αντιποίνων.
Η απειλή
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Λευκός Οίκος είχε απειλήσει τον Μπόλτον ότι θα εμποδίσει την έκδοση του βιβλίου του «Το δωμάτιο όπου συνέβη: Απομνημονεύματα από τον Λευκό Οίκο», με το επιχείρημα ότι περιέχει σοβαρές απόρρητες πληροφορίες. Οπως αποκάλυψαν οι New York Times, το βιβλίο υποστηρίζει ότι ο Τραμπ δεν ήθελε να απελευθερώσει τη βοήθεια 400 εκατ. προς την Ουκρανία μέχρις ότου το Κίεβο δεχθεί να ερευνήσει τον Χάντερ Μπάιντεν.
To βασικό επιχείρημα των Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών που εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην κλήση μαρτύρων, όπως ο Μπόλτον, ήταν η παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας. Στον αντίποδα, η ταχεία ολοκλήρωση και η επακόλουθη εσπευσμένη απαλλαγή του Τραμπ είναι ο στόχος τον οποίο προσδοκούν από κοινού ο Αμερικανός πρόεδρος και οι σύμμαχοί του στο Κογκρέσο. «Είναι καιρός να προχωρήσουμε. Είναι καιρός να επιστρέψουμε στην αποστολή μας, να υπηρετήσουμε τον αμερικανικό λαό», έγραψαν σε τουίτ τους την Παρασκευή οι Ρεπουμπλικανοί της Γερουσίας.
Μεταξύ των εξηγήσεων που έδιναν όσοι απέρριπταν την πρωτοβουλία ήταν ότι η ακρόαση των μαρτύρων είναι έργο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ότι η Βουλή δεν προσπάθησε αρκετά για να εξασφαλίσει τις καταθέσεις και πως οι εκπρόσωποι της Βουλής έχουν ήδη παρουσιάσει την υπόθεσή τους, άρα οι καταθέσεις δεν θα πρόσθεταν κάποια νέα πληροφορία.
H οριστική απαλλαγή του Τραμπ, πάντως, θα μπορούσε σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Ουάσιγκτον Ποστ» να ανακοινωθεί την προσεχή Τετάρτη, αφού αύριο πραγματοποιούνται οι προκριματικές εκλογές στην Αϊοβα και την Τρίτη είναι προγραμματισμένη η ομιλία Τραμπ για την κατάσταση του έθνους.
Ο Ντέρσοβιτς και το δόγμα του
«Οταν το κάνει ο πρόεδρος, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι παράνομο». Τάδε έφη Ρίτσαρντ Νίξον στη θρυλική συνέντευξή του στον Ντέιβιντ Φροστ, εξασφαλίζοντας μια θέση στο πάνθεον των πολιτικών με το μεγαλύτερο θράσος. Παρόμοια ήταν η επιχειρηματολογία του μεγαλοδικηγόρου του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Αλαν Ντέρσοβιτς, στη διάρκεια των εργασιών στη Γερουσία για την παραπομπή του με το αίτημα της καθαίρεσης. Το «δόγμα Ντέρσοβιτς», όπως ειρωνικά το βάφτισαν οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι, λέει ότι «αν ένας πρόεδρος πιστεύει ότι η επανεκλογή του είναι προς όφελος του εθνικού συμφέροντος, οτιδήποτε κάνει για να επανεκλεγεί θα πρέπει να θεωρείται νόμιμο». Με βάση αυτήν τη λογική, κάθε πρόεδρος είναι υπεράνω του νόμου, αρκεί να επικαλεστεί την ανάγκη επανεκλογής του. Ο αμερικανικός Τύπος αντέδρασε ειρωνικά απέναντι στην κυνική αγόρευση του Ντέρσοβιτς, ο οποίος σημειωτέον είναι επίτιμος καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, εξισώνοντας τη θέση του με τη λουδοβίκεια ρήση «το κράτος είμαι εγώ».