Η χηρεία αλλά και γενικότερα η απώλεια συντρόφου σε μεγάλη ηλικία αυξάνει κατά πολύ τη μείωση νοητικών ικανοτήτων που συνδέονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Network Open.
Στο πλαίσιο μελέτης, στην οποία συμμετείχαν επί τρία χρόνια 257 άνθρωποι, διαπιστώθηκε πως οι νοητικές ικανότητες ηλικιωμένων ανθρώπων μειώθηκαν τρεις φορές ταχύτερα σε όσους ή όσες είχαν χηρέψει ή είχαν χάσει τον σύντροφό τους σε σύγκριση με παντρεμένους ή ανύπανδρους ανθρώπους. Ακόμη και για όσους δεν εμφάνιζαν υψηλά επίπεδα βήτα αμυλοειδούς –ουσίας που συνδέεται με την εμφάνιση της νόσου του Αλτσχάιμερ– ο κίνδυνος να εμφανίσουν άνοια ήταν υψηλότερος για άνδρες ή γυναίκες που είχαν χηρέψει. «Μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι που έχουν χηρέψει και δεν εμφανίζουν νοητικά προβλήματα είναι πολύ πιο ευάλωτοι στην ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ», σύμφωνα με τη μελέτη στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες από τα πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Μάαστριχτ, Πρίνστον και από το τμήμα νευρολογίας του νοσοκομείου Μπρίγκαμ στη Βοστώνη των ΗΠΑ. Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στην εγκεφαλική λειτουργία μεταξύ παντρεμένων και ανύπανδρων ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα. Ωστόσο, όσοι είχαν χηρέψει εμφάνισαν μεγαλύτερη μείωση νοητικών ικανοτήτων ασχέτως φύλου, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης ή εμφάνισης κατάθλιψης.
«Πρόκειται για πολύ σημαντική μελέτη», λέει στο CNN ο καθηγητής Ρίτσαρντ Αϊζακσον, διευθυντής της κλινικής πρόληψης του Αλτσχάιμερ στην ερευνητική μονάδα βιοϊατρικής της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Κορνέλ στις ΗΠΑ. «Η απώλεια ενός συντρόφου είναι μεταξύ των πλέον φοβερών και αγχωτικών συμβάντων στη ζωή, και συνεπώς δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι έχει επίπτωση στη νοητική υγεία», εξηγεί ο καθηγητής Αϊζακσον. «Η νόσος του Αλτσχάιμερ δεν συνδέεται με μία μοναδική αιτία», συνεχίζει, «και η πρόοδος της ασθένειας επηρεάζεται από συνδυασμό αγχωτικών παραγόντων, καρδιαγγειακών παθήσεων, δίαιτας, άσκησης και γενετικών παραγόντων».
Προηγούμενες έρευνες έχουν αποδείξει ότι η χηρεία, ιδιαίτερα σε μεγάλη ηλικία, συνδέεται με την εμφάνιση προβλημάτων μνήμης, με μείωση νοητικών ικανοτήτων και την εμφάνιση άνοιας. Η νόσος του Αλτσχάιμερ πλήττει περισσότερο τις γυναίκες απ’ ό,τι τους άνδρες και οι συγγραφείς της μελέτης θεωρούν πως η χηρεία εξηγεί σε κάποιο βαθμό αυτό το φαινόμενο. Στις ΗΠΑ, το 43% των χήρων μεταξύ 75 και 84 ετών και το 72% με ηλικία άνω των 85 ετών είναι γυναίκες. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους άνδρες είναι 15% και 35%, σύμφωνα με τα στοιχεία της πιο πρόσφατης απογραφής του πληθυσμού.
«Η χηρεία αποτελεί έναν υποτιμημένο παράγοντα κινδύνου που συνδέεται με σχετιζόμενη με τη νόσο του Αλτσχάιμερ μείωση νοητικής ικανότητας», είναι το συμπέρασμα των επιστημόνων που συνέγραψαν τη μελέτη. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο συγκεκριμένος κίνδυνος, προτείνουν να «δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις διάφορες μορφές παρέμβασης, υποστήριξης και στους πόρους που συντηρούν την εγκεφαλική υγεία», λέει ο καθηγητής Αϊζακσον. Αν και δεν έχουν την ίδια επίπτωση όλοι οι παράγοντες που προκαλούν άγχος, συνεχίζει, η σημαντική επίπτωση που έχει η χηρεία θα πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω.