Η πρωθυπουργός της Ισλανδίας, μιλάει αποκλειστικά στη Vogue Greece για την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας από τη χώρα της, την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και για τις ιδιαίτερες δεξιότητες των γυναικών ηγετών.
Η Katrin Jakobsdottir εξελέγη πρωθυπουργός της Ισλανδίας τον Νοέμβριο του 2017. Ήταν η δεύτερη γυναίκα στην ιστορία της χώρας που αναλάμβανε την ηγεσία της. Μια γυναίκα 41 ετών τότε, ένθερμη οπαδός περιβαλλοντικών κινημάτων –είναι, εξάλλου, πρόεδρος του Αριστερού-Πράσινου Κινήματος της Ισλανδίας–, πρώην υπουργός Παιδείας, η οποία το 2016 είχε αναδειχθεί σε σχετικό δημοψήφισμα με συντριπτικό ποσοστό ως η πολιτικός την οποία μπορούσε να εμπιστευτεί ο λαός της. Μάλλον κάτι ήξεραν… Τρία χρόνια μετά, με τον COVID-19 να «θερίζει» την υφήλιο, η Ισλανδία ήταν μία από τις χώρες που πήραν εγκαίρως μέτρα και αντιμετώπισαν την πανδημία με ελάχιστες απώλειες. Σήμερα η εξάπλωση του ιού έχει περιοριστεί τόσο στην επικράτειά της, ώστε να μιλούν για σαρωτική εξάλειψη!
Αυτή υπήρξε και η αφορμή για να κεντρίσει η πρωθυπουργός το ενδιαφέρον μου και να αρχίσω να αναζητάω το όνομά της στο Google συχνά πυκνά. Όπως και να το κάνουμε, το γεγονός ότι μια νέα ηγέτις προστάτεψε τον λαό της και καταπολέμησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την πανδημία είναι κάτι που προκαλεί σεβασμό και θαυμασμό. Διαπιστώνοντας ότι πίσω από τον έλεγχο, τη σοβαρότητα και την αποτελεσματικότητα της Katrίn Jakobsdόttir κρύβεται μια θαρραλέα γυναίκα με ενσυναίσθηση και δυνατή φωνή, εντυπωσιάστηκα ακόμα περισσότερο. Από το στρατηγικό της πόστο ως πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Γυναικών Ηγέτιδων μάχεται για την ισότητα και την ανάδειξη των αρετών που διαθέτει η γυναίκα-ηγέτις, ενώ ποτέ δεν ξεχνά την «πράσινη» αποστολή της ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Αγαπημένο μου trivia είναι και το ότι έχει σπουδάσει Φιλολογία, έχει κάνει master στη Λογοτεχνία και διατριβή πάνω στο έργο διάσημου συμπατριώτη της συγγραφέα ο οποίος ειδικεύεται στα μυθιστορήματα εγκλήματος. Όπως και ότι, πριν μπει στην πολιτική, είχε συμμετάσχει σε video clip μιας pop & rock μπάντας. «Πρέπει όλοι να διαδραματίζουμε πολλούς και διαφορετικούς ρόλους σε μια μικρή κοινωνία όπως της Ισλανδίας», έχει πει.
Αυτή η γυναίκα, λοιπόν, μου δίνει την αίσθηση ότι δεν ακολούθησε κάποιο πρωθυπουργικό «καλούπι» για να φτάσει στην κορυφή, απλώς έτυχε να διαθέτει αρετές και χάρες και –ακόμα πιο δύσκολο– να τις αξιοποιήσει. Το ότι εν μέσω πανδημίας και πρωθυπουργικών υποχρεώσεων αντέδρασε αμέσως στο mail μου πως ευχαρίστως θα απαντούσε στις –μόλις τέσσερις– ερωτήσεις μου για τη Vogue Greece επιβεβαιώνει την άποψή μου γι’ αυτήν. Τέσσερις ερωτήσεις δεν θα μπορούσαν με κανέναν τρόπο και από καμία άποψη να αρκούν, όμως ας μείνουμε στο ότι στο τεύχος Ιουνίου φιλοξενούμε στις σελίδες μας την πρωθυπουργό της Ισλανδίας, Katrίn Jakobsdόttir, και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό.
Είδαμε ότι η Ισλανδία αντιμετώπισε την πανδημία με υποδειγματικό τρόπο. Ποια ήταν, αλήθεια, τα όπλα σας ενάντια σ’ αυτή την κρίση;
Από την πρώτη στιγμή δώσαμε προσοχή στους επιστήμονες και στους ειδικούς της χώρας μας. Η γνώση τους και τα αντικειμενικά στοιχεία που μας παρουσίαζαν καθόρισαν όλες τις αποφάσεις μας και τα μέτρα που πήραμε. Και θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε την επιστήμη και τη γνώση πάνω σ’ αυτό. Η απόλυτη προτεραιότητά μας ήταν και παραμένει η υγεία των ανθρώπων και το να μπορέσουμε να σώσουμε ζωές. Γι’ αυτό φροντίσαμε να αναλάβουμε δράση, ώστε να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού και να βεβαιωθούμε ότι το σύστημα υγείας μας θα μπορούσε να αντεπεξέλθει στις ανάγκες. Τα τεστ άρχισαν να γίνονται πριν ακόμη καταγραφεί στην Ισλανδία το πρώτο κρούσμα του COVID-19. Έχουμε ήδη εξετάσει περίπου το 15% του πληθυσμού. Η έγκαιρη και εντατική εξέταση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μάχη μας κατά του ιού. Έπειτα ακολουθήσαμε κι εμείς το σύνηθες πρωτόκολλο της ανίχνευσης των επαφών κάθε κρούσματος, την καραντίνα, την απομόνωση και, φυσικά, την κοινωνική αποστασιοποίηση.
Η οικονομία της Ελλάδας βασίζεται κυρίως στον τουρισμό, και φέτος, λόγω της πανδημίας και των συνεπειών της, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια νέα οικονομική κρίση. Η Ισλανδία, που την τελευταία δεκαετία βασίζει επίσης μεγάλο μέρος της οικονομίας της στον τουρισμό, προβλέπετε ότι θα αντιμετωπίσει ανάλογο πρόβλημα;
Όπως ακριβώς η Ελλάδα, έτσι κι εμείς θα έχουμε μια πολύ απογοητευτική μείωση στον τουρισμό φέτος. Ο κλάδος απασχολεί το 14% του πληθυσμού της χώρας και το 40% του εξαγώγιμου προϊόντος μας. Προκειμένου να αναπληρώσουμε αυτή την απώλεια, χρειάζεται αφενός να ενισχύσουμε όπως μπορούμε την τουριστική βιομηχανία, αφετέρου –και προπάντων– να δημιουργήσουμε περισσότερους πυλώνες στην οικονομία μας. Ήδη αυξάνουμε τη χρηματοδότησή μας στην έρευνα, στην ανάπτυξη και στην καινοτομία, επενδύουμε στις δημιουργικές μας βιομηχανίες, στη γεωργία και στην παραγωγή τροφίμων.
Είδαμε ότι, όπως εσείς, έτσι και άλλες γυναίκες αρχηγοί κρατών ήταν πολύ αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Ως πρόεδρος του Συμβουλίου των Γυναικών Ηγέτιδων του κόσμου, πώς κρίνετε αυτό το γεγονός; Θεωρείτε ότι οι γυναίκες έχουν ιδιαίτερες ικανότητες στην ηγεσία;
Νομίζω ότι το κλειδί στο να είσαι καλός ηγέτης, σε όλες τις εποχές και τις συνθήκες, πόσω μάλλον σε περιόδους κρίσης, είναι να παραμερίζεις το εγώ σου και να κάνεις αυτό που είναι καλό για το σύνολο, για το έθνος. Σε ό,τι αφορά τις γυναίκες, ίσως να τους είναι πιο εύκολο να βάζουν στην άκρη το εγώ τους, να ακούν με σεβασμό τους ειδικούς και να εμπιστεύονται τη γνώση κάποιου άλλου –όταν αυτό είναι απαραίτητο– προκειμένου να πάρουν σημαντικές αποφάσεις. Στην κρίση που αντιμετωπίζουμε τώρα βλέπουμε τις γυναίκες ηγέτιδες να είναι αρκετά ισορροπημένες και ορθολογικές και ταυτόχρονα να διαθέτουν ενσυναίσθηση και να νοιάζονται πολύ για την ευημερία του λαού τους – η οποία, τελικά, είναι το μόνο ζητούμενο. Πιστεύω ότι οι κοινωνίες μπορούν να δώσουν χώρο στις γυναίκες να γίνουν σπουδαίες αρχηγοί κρατών. Αρκεί να έχουν ίσες ευκαιρίες και ο οποιοσδήποτε διάλογος εντός της κοινότητας να έχει τις ρίζες του στην ιδέα της ισότητας – η οποία είναι πολύ ισχυρή στην Ισλανδία.
Είστε πρόεδρος του Αριστερού-Πράσινου Κινήματος. Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας για την προστασία του περιβάλλοντος; Υπάρχει ακόμα αυτό το θέμα στην ατζέντα μετά την κρίση που προκάλεσε η πανδημία σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στην Ισλανδία ειδικότερα.
Έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία μπροστά μας, καθώς επιστρέφουμε στην κανονικότητα και σε πολλές περιπτώσεις καλούμαστε να δομήσουμε από την αρχή την οικονομία μας. Αυτή τη φορά μπορούμε να το κάνουμε βασιζόμενοι στις αρχές της βιωσιμότητας. Για παράδειγμα, μπορούμε να εστιάσουμε σε καινοτομίες και πρωτοβουλίες στον τομέα της ενέργειας, αλλά και αλλού. Στην Ισλανδία συγκεκριμένα θα έχουμε πετύχει τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων μέχρι το 2030 και πριν από το 2040 θα έχουμε μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα. Τίποτα δεν έχει αλλάξει από αυτή την άποψη. Για εμάς η κλιματική αλλαγή ήταν και είναι προτεραιότητα. Δεν είναι ένα ζήτημα που αντιμετωπίζουμε ελαφρά. Και όπως μάθαμε από την πανδημία, όποιος δεν ανταποκρίνεται πληρώνει το τίμημα.
Δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουνίου 2020 της Vogue Greece.
Πηγή: vogue.gr