Ο κήπος… με τα αγάλματα στοιχειώνει το Γέιλ

Ο κήπος… με τα αγάλματα στοιχειώνει το Γέιλ

2' 19" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με την πρώτη ματιά, τα αμερικανικά πανεπιστήμια Ivy League όπως το Γέιλ θυμίζουν ουτοπία διαφορετικότητας και πολυπολιτισμικότητας. Οι φυλετικές μειονότητες είναι σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της φοιτητικής κοινότητας του συγκεκριμένου πανεπιστημίου, το οποίο περηφανεύεται συχνά πως αποτελεί έναν μικρόκοσμο της κοινωνίας. Πράγματι το 11% των φοιτητών είναι Αφροαμερικανοί, το 12% λατινοαμερικανικής καταγωγής, και δύο στους τρεις σπουδαστές προήλθαν από δημόσια σχολεία και λαμβάνουν γενναιόδωρες υποτροφίες.

Ωστόσο, η ισότητα δεν ήταν πάντοτε λάβαρο των αμερικανικών πανεπιστημίων. Για την πλειοψηφία των χρόνων λειτουργίας του, το Γέιλ δεν δεχόταν Αφροαμερικανούς φοιτητές, ενώ μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι Αφροαμερικανοί αποτελούσαν μόλις το 2% των μεταπτυχιακών φοιτητών του. Οσο, δε, ταξιδεύει κανείς στο παρελθόν του πανεπιστημίου, τόσο εντονότερα συναντά τον συστημικό ρατσισμό που διακατέχει την αμερικανική ιστορία. Αρκεί να αναζητήσει κανείς από πού παίρνει το όνομά του το γνωστό ίδρυμα: ο Ελιχου Γέιλ, ο οποίος υπήρξε ένας από τους πρώτους ευεργέτες του πανεπιστημίου, διετέλεσε πρόεδρος της Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών με έντονη δραστηριότητα στο δουλεμπόριο, υιοθετώντας μάλιστα έναν κανονισμό που ανάγκαζε κάθε πλοίο που κατευθυνόταν προς την Ευρώπη να μεταφέρει τουλάχιστον δέκα σκλάβους.

Τα αμφιλεγόμενα ονόματα δεν περιορίζονται μονάχα στο όνομα του πανεπιστημίου: ένα από τα κολέγια-κοιτώνες του Γέιλ είχε βαπτιστεί με το όνομα του έβδομου αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζον Χ. Καλχούν, ο οποίος έχει μείνει στην αμερικανική ιστορία για το δόγμα του πως «το καθεστώς της δουλείας είναι κοινωνικό καλό που ωφελεί τους Αφροαμερικανούς». Θυμάμαι ακόμα τον κυνισμό πολλών Αφροαμερικανών συμφοιτητών μου που έμεναν στον συγκεκριμένο κοιτώνα – «για τέσσερα χρόνια πρέπει να αποκαλούμε σπίτι μας ένα μέρος που φέρει το όνομα ενός άνδρα που, αν βρισκόταν εν ζωή, θα μας θεωρούσε περιουσία», είχε εξομολογηθεί μια φοιτήτρια.

Αντίστοιχες σκοτεινές αναμνήσεις του ρατσιστικού παρελθόντος παραμένουν σε περίοπτες θέσεις σε δεκάδες αμερικανικά πανεπιστήμια: η τραπεζαρία του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα παίρνει το όνομά της από τον Μπιμπ Γκρέιβς, ηγετικό μέλος της Κου Κλουξ Κλαν, ενώ στο Georgetown, δύο κτίρια φέρουν τα ονόματα παλαιότερων προέδρων του πανεπιστημίου που εξουσιοδότησαν την πώληση Aφροαμερικανών σκλάβων για την αποπληρωμή των χρεών της πανεπιστημιούπολης. Η ονομασία του κολεγίου Καλχούν υπήρξε αφορμή για αμέτρητες διαμαρτυρίες και δράσεις φοιτητικών συλλόγων. Τελικά, το 2017 ο πρόεδρος του πανεπιστημίου, Πίτερ Σάλοβεϊ, εξέπληξε τη φοιτητική κοινότητα όταν αποφάσισε να μετονομάσει το κολέγιο, δηλώνοντας πως «η κληρονομιά του Τζον Κ. Καλχούν ως υπερασπιστή της λευκής κυριαρχίας συγκρούεται με την αποστολή και τις αξίες του Γέιλ».

Στον απόηχο της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ και των έντονων κοινωνικών αντιδράσεων, ξεκινάει μια συζήτηση για το μέλλον των μνημείων και αγαλμάτων ανθρώπων που έχουν συνδέσει το όνομά τους με τον ρατσισμό, τη σκλαβιά και την καταπίεση. Παρότι έχουν περάσει πλέον 150 χρόνια από την κατάργηση της δουλείας, τα ονόματα μερικών από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του δουλεμπορίου βρίσκονται ακόμα χαραγμένα στους δρύινους τοίχους, στις τραπεζαρίες και στους κοιτώνες των σύγχρονων ουτοπιών της διαφορετικότητας και της πολυπολιτισμικότητας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή