Αυστηρές προειδοποιήσεις στην Aγκυρα για τις μονομερείς ενέργειές της στη Λιβύη και μήνυμα αποφασιστικότητας της Γαλλίας για τις ευρύτερες εξελίξεις στη Μεσόγειο συνιστούν οι χθεσινές, βαρύνουσας σημασίας δηλώσεις του Εμανουέλ Μακρόν.
Στην επικοινωνία του με εκπροσώπους του Τύπου που κάλυπταν τη συνάντηση με τον Τυνήσιο ομόλογό του Κάις Σαΐντ στο Ελιζέ, ο πρόεδρος της Γαλλίας κατηγόρησε τον Ταγίπ Ερντογάν ότι παίζει «επικίνδυνο παιχνίδι» στη Λιβύη. «Είχα ήδη την ευκαιρία να πω πολύ καλά στον πρόεδρο Ερντογάν ότι θεωρώ πως η Τουρκία παίζει ένα επικίνδυνο παιχνίδι στη Λιβύη σήμερα, παραβαίνοντας όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στη διάσκεψη του Βερολίνου», τόνισε ο Γάλλος ηγέτης.
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του, ο Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε «δικαιολογημένες» τις ανησυχίες της Αιγύπτου «για την τουρκική επέμβαση στη Λιβύη» και προσέθεσε: «Δεν θα αποδεχθούμε τον ρόλο της Τουρκίας στη Λιβύη. Η ασφάλεια της Μεσογείου είναι ζήτημα κομβικής σημασίας για τη σταθερότητα της Γαλλίας».
Αναφερόμενος στο πρόσφατο ναυτικό επεισόδιο ανάμεσα σε φρεγάτες της χώρας του και της Τουρκίας, δήλωσε ότι «αποδεικνύει πως είχα δίκιο όταν έλεγα ότι το ΝΑΤΟ είναι κλινικά νεκρό».
Το περασμένο Σάββατο, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντελφατάχ Σίσι προειδοποίησε ότι ο στρατός της χώρας του δεν θα διστάσει να επέμβει στη Λιβύη εναντίον των δυνάμεων της υποστηριζόμενης από την Τουρκία κυβέρνησης του Φαγέζ Σαράζ, προκειμένου να υπερασπιστεί τη Σύρτη. Η στρατηγικής σημασίας πόλη ελέγχεται από τις δυνάμεις του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος υποστηρίζεται από Αίγυπτο, Εμιράτα, Γαλλία και Ρωσία. Ο Σίσι χαρακτήρισε «κόκκινη γραμμή» για τη χώρα του τη Σύρτη, όπως και την Τζούφρα, περίπου 300 χιλιομέτρα νοτιότερα.
Οι δραματικές εξελίξεις στο λιβυκό μέτωπο ήταν το κύριο θέμα της χθεσινής, τηλεφωνικής επικοινωνίας του Εμανουέλ Μακρόν με τον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ. Οπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην επείγουσα ανάγκη κατάπαυσης του πυρός και στην επιστροφή των εμπολέμων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την πολιτική επίλυση της κρίσης.
Στο κλίμα της μετωπικής σύγκρουσης Γαλλίας – Τουρκίας, η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα Sabah δημοσίευσε ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν τέσσερα άτομα τα οποία θα δικαστούν για πολιτική και στρατιωτική κατασκοπεία υπέρ της Γαλλίας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι κατηγορούμενοι, όλοι Τούρκοι υπήκοοι, κατασκόπευαν σε κύκλους συντηρητικών και θρησκευτικών ενώσεων, αλλά και στον Σύνδεσμο των Γυναικών και της Δημοκρατίας, συμπρόεδρος του οποίου είναι η νεότερη κόρη του Ταγίπ Ερντογάν.
Ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση της Αιγύπτου απειλεί να τη φέρει σε μετωπική σύγκρουση με την Τουρκία, η οποία υποστηρίζει την κυβέρνηση Σαράζ με στρατιωτικούς συμβούλους, μισθοφόρους, drones και άλλα οπλικά συστήματα. «Ο Σίσι δεν έχει τη δύναμη ούτε το θάρρος να επιχειρήσει κάτι τέτοιο», δήλωσε χθες, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο αιγυπτιακής στρατιωτικής επέμβασης, ο Γασίν Ακτάι, αντιπρόεδρος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), στην Αγκυρα. Προσέθεσε, δε, ότι μια ευθεία επέμβαση του Σίσι στη Λιβύη θα προκαλούσε αντιδράσεις από τη γειτονική Αλγερία και θα έφερνε την Αίγυπτο σε σύγκρουση με την Τουρκία, μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ.
Εξάλλου, σε χθεσινή συνάντησή τους στη Ρώμη, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ιταλίας Λουίτζι ντι Μάιο και της Γερμανίας Χάικο Μάας συνέπεσαν στην εκτίμηση πως η προειδοποίηση της Αιγύπτου καθιστά ακόμη περισσότερο επιτακτική την ανάγκη για εκεχειρία και για τήρηση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη. Υπέρ της άμεσης κατάπαυσης του πυρός και της έναρξης διαπραγματεύσεων για πολιτική λύση στο λιβυκό πρόβλημα ετάχθη το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ.
Σύρτη, το μήλον της Εριδος
Γενέτειρα του Μουαμάρ Καντάφι, η Σύρτη κατέχει στρατηγική θέση ανάμεσα στα βασικά οχυρά των αντιμαχόμενων στρατοπέδων, Τρίπολη και Βεγγάζη, και σε μικρή απόσταση από τα λιμάνια Σίντρα, Ρας Λανούφ, Μπρέγκα και Ζουετίνα, όπου καταλήγουν 14 αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οποιος ελέγχει τη Σύρτη ελέγχει σε μεγάλο βαθμό το πετρέλαιο της χώρας, επομένως και τα οικονομικά του εμφυλίου πολέμου. Οσο για την Τζούφρα, φιλοξενεί σημαντική αεροπορική βάση όπου, σύμφωνα με πληροφορίες αραβικών και δυτικών Μέσων, έχουν μεταφερθεί τουλάχιστον 14 ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Σύμφωνα με την αραβική ιστοσελίδα Al Monitor, στις αρχές Ιουνίου ανώτατοι Ρώσοι αξιωματούχοι προειδοποίησαν αυστηρά αντιπροσωπεία της κυβέρνησης της Τρίπολης, που επισκεπτόταν τη Μόσχα, ότι ο άξονας Σύρτη – Αλ Τζούφρα είναι «κόκκινη γραμμή» για τη Ρωσία. Η ίδια πηγή αναφέρει ότι και οι Ρώσοι μισθοφόροι της εταιρείας Wagner, που πολεμούσαν μαζί με τον Χαφτάρ στη δυτική Λιβύη, αναδιπλώθηκαν στην Τζούφρα για να ενισχύσουν την άμυνα της πόλης.
AL MONITOR