Οι τελευταίες ειδήσεις από το μέτωπο της αμερικανικής οικονομίας είναι δραματικές, με την ύφεση στο δεύτερο τρίμηνο να έχει φθάσει το 9,5%. Οι θάνατοι από κορωνοϊό έχουν ξεπεράσει τις 150.000 και τα κρούσματα τα 4,5 εκατομμύρια, με έντονα αυξητική τάση, ενώ το όνομα του Ντόναλντ Τραμπ μόλις έκανε την εμφάνισή του στη δικογραφία του κυκλώματος που διακινούσε νεαρά κορίτσια σε μεγαλόσχημους, με ενορχηστρωτή τον –νεκρό πλέον– Τζέφρι Επστάιν.
Το χειρότερο για τον Αμερικανό πρόεδρο: οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν έως και πανωλεθρία στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου. Ενδεικτικά, η συνολική επισκόπηση των δημοσκοπήσεων από το RealClearPolitics τον τοποθετεί δέκα μονάδες πίσω από τον υποψήφιο των Δημοκρατικών, Τζο Μπάιντεν. Με την πλάτη ξεκάθαρα στον τοίχο και με την τελευταία του τακτική κίνηση, την ανάδειξη των ζητημάτων «νόμου και τάξης» να μην αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ο Τραμπ έκανε κάτι που κανείς πρόεδρος ώς τώρα δεν είχε διανοηθεί: Πρότεινε αναβολή των εκλογών.
Ο κόσμος να χαλάσει, οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τους τελευταίους δύο αιώνες γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια την πρώτη Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου. Η αλλαγή της ημερομηνίας των εκλογών δεν είναι αρμοδιότητα του προέδρου αλλά του Κογκρέσου, το οποίο ο Τραμπ δεν ελέγχει, ενώ προκειμένου να μη λήξει η προεδρική του θητεία το μεσημέρι της 20ής Ιανουαρίου 2021 δεν του αρκεί ούτε το Κογκρέσο, χρειάζεται αναθεώρηση του συντάγματος.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έριξε, παρ’ όλα αυτά στο τραπέζι την πρόταση περί αναβολής όχι μόνο για να μετατοπίσει το θέμα συζήτησης από τις υπόλοιπες, εξαιρετικά αρνητικές γι’ αυτόν εξελίξεις, αλλά και για να υποσκάψει το κύρος διαδικασιών που δεν τον συμφέρουν. Είναι η ακραία εκδοχή μιας γνώριμης πολιτικής πρακτικής, την οποία ο Τραμπ ξεκίνησε διαδίδοντας ότι ο Μπαράκ Ομπάμα δεν είχε δικαίωμα να είναι πρόεδρος των ΗΠΑ γιατί δήθεν γεννήθηκε στο εξωτερικό και συνέχισε με τις κατηγορίες περί «άκυρων ψήφων από παράνομους μετανάστες» ώστε να μην αναγνωρίσει ότι η Χίλαρι Κλίντον το 2016 συγκέντρωσε 3 εκατομμύρια ψήφους περισσότερες από εκείνον.
Το ερώτημα για τους Αμερικανούς που σέβονται το πολίτευμα είναι αν ο Τραμπ εκφράζει τον εαυτό του ή αν εκπροσωπεί δυνάμεις που θα θεωρούσαν τη διολίσθηση στην απολυταρχική διακυβέρνηση προτιμότερη από τη διεύρυνση της δημοκρατικής συμμετοχής, όπως θα συμβεί αν γενικευθεί η δυνατότητα επιστολικής ψήφου. Το εντελώς αστήρικτο επιχείρημα του Τραμπ είναι ότι αν, λόγω κορωνοϊού, δοθεί σε όλους η δυνατότητα επιστολικής ψήφου, θα υπάρξει νοθεία. Εν τω μεταξύ πέντε Πολιτείες ψηφίζουν ήδη σχεδόν εξ ολοκλήρου με επιστολική ψήφο χωρίς πρόβλημα, ενώ ακόμη και ο ίδιος ο Τραμπ συνηθίζει να στέλνει το ψηφοδέλτιό του με το ταχυδρομείο.
Αυτό που θα συμβεί αν η επιστολική ψήφος γενικευθεί, είναι ότι οι ομάδες πληθυσμού οι οποίες παραδοσιακά αποκλείονται από τις κάλπες, θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν. Κάτι τέτοιο συνιστά θανάσιμο κίνδυνο για τους Ρεπουμπλικανούς στο Κογκρέσο, οι οποίοι έσπευσαν μεν να καταρρίψουν τις προεδρικές τερατολογίες περί αναβολής, αλλά κάνουν ό,τι μπορούν για να διατηρήσουν τον αποκλεισμό τμημάτων του εκλογικού σώματος.
Στην κηδεία του επιφανούς αγωνιστή υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων, μαύρου βουλευτή Τζον Λιούις, την Πέμπτη, ο Μπαράκ Ομπάμα εξέθεσε με σαφήνεια τι πρέπει να γίνει: να εγγράφονται αυτόματα στους εκλογικούς καταλόγους όλοι οι έχοντες δικαίωμα ψήφου, περιλαμβανομένων των αποφυλακισθέντων, να καθιερωθεί η ημέρα των εκλογών ως αργία, να δοθούν περισσότερες δυνατότητες επιστολικής ψήφου και να δημιουργηθούν περισσότερα εκλογικά κέντρα.
Οι Ρεπουμπλικανοί
Η απάντηση του ρεπουμπλικανικού κατεστημένου είναι να αποστασιοποιείται μεν από τις απροκάλυπτα απολυταρχικές τάσεις του Τραμπ, ενώ διατηρεί στο ακέραιο την ουσία της πολιτικής του εκλογικού αποκλεισμού, με την ελπίδα να διατηρήσουν οι Ρεπουμπλικανοί τουλάχιστον τον έλεγχο της Γερουσίας, ακόμη και αν χάσουν τον Λευκό Οίκο. Ετσι οι Ρεπουμπλικανοί στη Γερουσία μπλοκάρουν το κονδύλι τριών δισεκατομμυρίων που έχει προβλεφθεί ώστε να χρηματοδοτηθούν τα μέτρα προστασίας κατά του κορωνοϊού στις εκλογές, να ανοίξουν νέα εκλογικά τμήματα και να ενισχυθεί η διαδικασία καταμέτρησης επιστολικών ψήφων. Ο στόχος είναι να επιβεβαιωθούν, ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία, οι προβλέψεις του Τραμπ περί «εκλογικού χάους» λόγω των καθυστερήσεων ενός συστήματος απροετοίμαστου για μια διαφορετική εκλογική αναμέτρηση. Αυτό ίσως δικαιολογήσει την ήττα, παράλληλα όμως θα εμπεδώσει σε μία μερίδα του εκλογικού σώματος την παράλογη αμφισβήτηση των θεσμών της αμερικανικής δημοκρατίας, αφήνοντας άλλη μία τοξική παρακαταθήκη της τετραετίας Τραμπ.
Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται
Η τοξικότητα έχει αναδειχθεί συνολικά σε προεκλογική στρατηγική, με σποτάκια στα οποία ληστές εισβάλλουν σε σπίτια ηλικιωμένων γυναικών, ενώ η αστυνομία απουσιάζει γιατί υποτίθεται ότι έχει μείνει χωρίς χρηματοδότηση. Αυτή είναι η ερμηνεία από τον Τραμπ του αιτήματος για περισσότερη χρηματοδότηση στις υπηρεσίες κοινωνικής και ψυχολογικής υποστήριξης, αντί της αποστολής ένοπλων αστυνομικών σε όλα τα περιστατικά, η οποία έχει οδηγήσει σε σωρεία αχρείαστων θανάτων. Οι διαδηλώσεις υπέρ του σεβασμού στις ζωές των μαύρων, που ξεκίνησαν μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολη στις 25 Μαΐου συνεχίζονται ακόμη σε κάποιες πόλεις, όπως το Πόρτλαντ του Ορεγκον. Για την ακρίβεια στο Πόρτλαντ, οι διαδηλωτές είχαν περιοριστεί σε λίγες εκατοντάδες, μέχρι την άφιξη ομοσπονδιακών δυνάμεων, με στρατιωτική αμφίεση και πλήρη οπλισμό που πολλαπλασίασαν τους διαδηλωτές σε χιλιάδες και καταγγέλθηκαν όχι μόνο από τους κατοίκους αλλά και από τις Αρχές της πόλης ως ανεπιθύμητες δυνάμεις κατοχής. Το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου είναι να στείλει τέτοιες δυνάμεις και σε άλλες πόλεις που διοικούνται από το Δημοκρατικό Κόμμα, ώστε να προβάλει μια εικόνα ισχύος απέναντι στην «ανομία». Δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η στρατηγική θα τον βοηθήσει εκλογικά, αφού σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου Gallup μεταξύ 30.000 ατόμων, ποσοστό 65% των Αμερικανών εξακολουθεί να υποστηρίζει τα αιτήματα των διαδηλώσεων του κινήματος Black Lives Matter.