Γιατί στην Καλιφόρνια ξεσπούν τόσες δασικές πυρκαγιές;

Γιατί στην Καλιφόρνια ξεσπούν τόσες δασικές πυρκαγιές;

3' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Καλιφόρνια φλέγεται. Περισσότερα από 1,6 εκατ. στρέμματα έχουν μετατραπεί σε στάχτη τις τελευταίες εβδομάδες. Πολλές πυρκαγιές πυροδοτήθηκαν από τους χιλιάδες κεραυνούς που έπεσαν στην περιοχή. Οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και οι θυελλώδεις άνεμοι δημιούργησαν την «ιδανική συνταγή» για την πύρινη κόλαση. Επτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δεκάδες χιλιάδες εγκατέλειψαν τις εστίες τους, αναζητώντας ασφαλές καταφύγιο, μια πραγματική πρόκληση μεσούσης της πανδημίας.

Γιατί, όμως, η Καλιφόρνια είναι τόσο ευάλωτη στις πυρκαγιές και ποιοι παράγοντες τις καθιστούν τόσο καταστροφικές; Πρώτα απ’ όλα, για τη δυσάρεστη πραγματικότητα ευθύνονται σε μεγάλο ποσοστό οι κλιματικές συνθήκες της πολιτείας.

Οπως εξηγεί ο βιοκλιματολόγος του Παρατηρητηρίου της Γης Λαμόν – Ντόχερτι του πανεπιστημίου Κολούμπια, Παρκ Ουίλιαμς, «η πυρκαγιά είναι κάτι εξαιρετικά απλό. Αρκεί η ύπαρξη ξηρής βλάστησης και μία σπίθα, και τα υπόλοιπα είναι ιστορία». Η υγρασία στην Καλιφόρνια αυξάνεται κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Το καλοκαίρι, η βλάστηση αποξηραίνεται λόγω έλλειψης βροχοπτώσεων και υψηλών θερμοκρασιών. Η ξηρά βλάστηση, λοιπόν, μεταβάλλεται σε προσάναμμα.

Η πολιτεία ήταν πάντα ευάλωτη στις πυρκαγιές, όμως στην παρούσα δυσμενή κατάσταση συμβάλλει και η κλιματική αλλαγή. «Οι θερμοκρασίες είναι αρκετά υψηλότερες από τις συνήθεις εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η βλάστηση αποξηραίνεται ταχύτερα και καίγεται ευκολότερα», εξηγεί ο δρ Ουίλιαμς.

Η τήρηση αρχείων για τις πυρκαγιές στην Καλιφόρνια ξεκίνησε το 1932. Είναι, λοιπόν, εύκολο να διαπιστώσει κανείς ότι οι δέκα μεγαλύτερες πυρκαγιές σημειώθηκαν μετά το 2000. Ανάμεσά τους η μεγαλύτερη στην ιστορία της πολιτείας, αυτή του Μοντεσίνο, το 2018.

Ακόμα και αν οι φυσικές συνθήκες είναι ιδανικές για ολοκαύτωμα, χρειάζεται και κάποιος να ανάψει τον πρώτο σπινθήρα. Κάποιες φορές αυτός ο «κάποιος» είναι η φύση, όπως συμβαίνει με τους κεραυνούς. Ομως, τις περισσότερες φορές για αυτόν ευθύνεται ο άνθρωπος. «Οι περισσότερες πυρκαγιές στη Νότια Καλιφόρνια είναι προϊόν ανθρώπινης δραστηριότητας». Πολλές θανατηφόρες πυρκαγιές πυροδοτήθηκαν από την πτώση πυλώνων και καλωδίων ηλεκτρικού ρεύματος. Η πυρκαγιά Καρ του 2018, η έκτη μεγαλύτερη στην ιστορία της πολιτείας, ξεκίνησε όταν έσκασε το ελαστικό ενός φορτηγού, με αποτέλεσμα να προσκρούσει σε πεζοδρόμιο και να προκληθεί σπινθήρας.

Ο δρ Ουίλιαμς τονίζει ότι οι άνθρωποι διαρκώς φτιάχνουν τις συνθήκες για τη δημιουργία σπινθήρων και καθώς η εποχή της ξηρασίας διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα «ενισχύεται και η πιθανότητα δημιουργίας ενός τέτοιου σπινθήρα σε λάθος στιγμή. Πάντα, βέβαια, υπάρχει και το ενδεχόμενο εμπρησμού». Επίσης, η ανοικοδόμηση οικισμών κοντύτερα σε δασικές περιοχές αυξάνει τις πιθανότητες δασικής πυρκαγιάς.

Ενας άλλος σημαντικός παράγοντας που καθιστά τόσο καταστροφικές τις σημερινές δασικές πυρκαγιές είναι, παραδόξως, οι πολιτειακές προσπάθειες αποτροπής τους. «Τα τελευταία εκατό χρόνια καταπολεμήσαμε με επιτυχία τις πυρκαγιές στις δυτικές ΗΠΑ. Ομως αυτό πρακτικά σημαίνει ότι παρέμεινε πολύ εύκαυστο υλικό, που θα έπρεπε να έχει καεί.

Ετσι, τον τελευταίο αιώνα είχαμε αύξηση της βλάστησης σε πολλές περιοχές. Οταν ξεκινάει μια πυρκαγιά σε πολλές περιοχές της Καλιφόρνιας, βρίσκει πολύ περισσότερη βλάστηση, δηλαδή καύσιμη ύλη, συγκριτικά με αυτό που θα έβρισκε αν είχαμε επιτρέψει στις πυρκαγιές να καίνε ανεξέλεγκτα τον τελευταίο αιώνα».

Ενας ακόμα παράγοντας που συμβάλλει στη γιγάντωση των πυρκαγιών είναι οι «Σάντα Ανα». «Αυτοί μεταφέρουν ξηρούς ανέμους από τη Μεγάλη Λεκάνη της Δύσης στη νότια Καλιφόρνια», επισημαίνει ο Φενγκ Πενγκ Σαν, αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Γεωεπιστημών του πανεπιστημίου του Μιζούρι. Ο δρ Σαν, σε μελέτη του το 2015, έδειξε ότι η Καλιφόρνια έχει δύο διακριτές αντιπυρικές περιόδους: Η μία, μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, συνδέεται με τον θερμότερο και ξηρότερο καιρό. Η δεύτερη περίοδος, που εκτείνεται από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο, οφείλεται στους ανέμους Σάντα Ανα. Σε αυτή την περίοδο οι πυρκαγιές εξαπλώνονται με τριπλάσια ταχύτητα και εστιάζονται κοντύτερα σε αστικά κέντρα, ενώ ευθύνονται για το 80% των οικονομικών ζημιών, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μετά το 1990. Οι Σάντα Ανα ξηραίνουν τη βλάστηση, αλλά και μετακινούν διαρκώς τις πυρωμένες στάχτες διασπείροντας παντού τις φλόγες.

Ετσι, για μία ακόμα φορά, επιστρέφουμε στον ρόλο που διαδραματίζει η κλιματική αλλαγή. Είναι βέβαιο ότι η διασύνδεση οποιασδήποτε πυρκαγιάς με τη μεταβολή των κλιματικών συνθηκών και την υπερθέρμανση του πλανήτη απαιτεί πολύ χρόνο. Ομως, οι συνέπειες της εκπομπής αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα αποτελούν τη βάση όλων όσων συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα. Είναι βέβαιο ότι η τάση της κλιματικής αλλαγής να καθιστά όλο και πιο ξηρή τη βλάστηση της Καλιφόρνιας δεν είναι παρά ο οιωνός ενός πραγματικού πύρινου μέλλοντος.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή