ΜΟΣΧΑ. «H ζωή στο πρότυπο της Ιερουσαλήμ». Σ’ αυτόν τον πρωτοσέλιδο τίτλο, πάνω από μια μακάβρια φωτογραφία με τις σορούς των 15 νεκρών από τη διπλή επίθεση αυτοκτονίας του περασμένου Σαββάτου, η εφημερίδα «Γκαζέτα» συνόψισε χθες τη διάχυτη ανησυχία της κοινής γνώμης για την ενδημική, πλέον, βία που στοιχειώνει στη ρωσική πρωτεύουσα εξαιτίας του Τσετσενικού.
Υποψίες σε Τσετσένους
Αν και καμία οργάνωση δεν είχε αναλάβει, μέχρι χθες, την ευθύνη για την τρομοκρατική επίθεση που εκδηλώθηκε στη διάρκεια ροκ συναυλίας από δύο γυναίκες, ζωσμένες με εκρηκτικά, οι υποψίες πέφτουν στους Τσετσένους αυτονομιστές, που εξακολουθούν να αντιστέκονται, παρά τον αμείλικτο πόλεμο που τους έχει κηρύξει ο Βλαντιμίρ Πούτιν από το καλοκαίρι του 1999.
Χθες, ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε αποφασισμένος να επιμείνει στην αδιάλλακτη γραμμή του, αρνούμενος κάθε είδους πολιτική διαπραγμάτευση με τον εξόριστο πρόεδρο των Τσετσένων, Ασλάν Μασκάντοφ. «Οι συμμορίτες, που δρουν στην Τσετσενία, όχι απλώς συνδέονται με διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις, αλλά έχουν εξελιχθεί σε ολοκληρωμένο, ίσως το πιο επικίνδυνο, τμήμα του διεθνούς δικτύου», δήλωσε στη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου ένας συνοφρυωμένος Πούτιν, για να προσθέσει, με μια φρασεολογία πανομοιότυπη με εκείνη του Τζορτζ Μπους μετά την 11η Σεπτεμβρίου: «Καμία χώρα στον κόσμο δεν υποκύπτει στις αξιώσεις τρομοκρατών και ούτε η Ρωσία πρόκειται να κάνει κάτι τέτοιο. Οφείλουμε να τους ξετρυπώσουμε από τα υπόγεια και τις σπηλιές όπου κρύβονται και να τους καταστρέψουμε».
Οι δηλώσεις Πούτιν μεταφράζονται στη ρωσική πρωτεύουσα ως προοίμιο νέων, εντονότερων κατασταλτικών μέτρων που κινδυνεύουν να ναρκοθετήσουν την εύθραυστη και αμφιλεγόμενη πολιτική διαδικασία για την αντιμετώπιση του Τσετσενικού, την οποία έχει δρομολογήσει ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος. Μια διαδικασία που προβλέπει εκλογές για την ανάδειξη τοπικού προέδρου της Τσετσενίας τον Οκτώβριο και εκλογή περιφερειακής αυτοδιοίκησης στη συνέχεια, συναντά όμως τις επικρίσεις μεγάλου μέρους των Τσετσένων αλλά και Δυτικών παρατηρητών, καθώς δεν εμπλέκει στη διαδικασία του πολιτικού διαλόγου τους μετριοπαθείς αυτονομιστές του Μασκάντοφ.
Οι τελευταίοι καταδίκασαν, με ανακοίνωσή τους, «κάθε μορφή τρομοκρατίας, ανεξάρτητα από πού προέρχεται», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «οι ρίζες των επιθέσεων αυτοκτονίας βρίσκονται στην πολιτική γενοκτονίας που ακολουθεί το Κρεμλίνο στην Τσετσενία και στην απροθυμία της διεθνούς κοινότητας να την αντιμετωπίσει».
Μπους – Πούτιν
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους εξέφρασε, στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ρώσο ομόλογό του, τα «ειλικρινή του συλλυπητήρια» για τις επιθέσεις αυτοκτονίας. Σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του Κρεμλίνου, οι δύο ηγέτες «υπογράμμισαν την ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας στην πάλη εναντίον του κοινού εχθρού, της διεθνούς τρομοκρατίας».
Η αιματηρή επίθεση στο μουσικό Φεστιβάλ «Κρίλια», στο οποίο, την ώρα της τραγωδίας, συμμετείχαν περί τους 40.000 ανθρώπους, αποτελεί τον τελευταίο κρίκο σε μια μακάβρια αλυσίδα ανάλογων περιστατικών της τελευταίας διετίας, με φόντο πάντα το Τσετσενικό. Τα πλέον πολύνεκρα από αυτά ήταν η κατάρριψη, τον Αύγουστο του 2002, μεταγωγικού ελικοπτέρου που μετέφερε Ρώσους στρατιώτες, με αποτέλεσμα 118 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και το μακελειό σε θέατρο της Μόσχας, τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 170 άτομα, ύστερα από την αμφιλεγόμενη εισβολή ρωσικών ειδικών δυνάμεων στον χώρο όπου Τσετσένοι εξτρεμιστές κρατούσαν εκατοντάδες ομήρους.
Ο δήμαρχος της Μόσχας, Γιούρι Λιουτσκόφ, κήρυξε τη σημερινή ημέρα ως ημέρα πένθους στη ρωσική πρωτεύουσα και ανακοίνωσε χρηματικές αποζημιώσεις για τις οικογένειες των θυμάτων. Οπως ανακοίνωσαν οι υγειονομικές αρχές, 38 άτομα εξακολουθούν να νοσηλεύονται με τραύματα από την επίθεση του Σαββάτου.
Τσετσενικά πυρά έριξαν και το ρωσικό ελικόπτερο
Στα πυρά Τσετσένων ανταρτών, και όχι σε ατύχημα, όπως είχε υποστηριχθεί αρχικά, οφείλεται τελικά η πτώση ρωσικού ελικοπτέρου Mi-8, ανατολικά της πρωτεύουσας της Τσετσενίας, στο Γκρόζνι, που στοίχισε τη ζωή πέντε στρατιωτών. Ρωσικές στρατιωτικές πηγές ανέφεραν χθες ότι το ελικόπτερο είχε γαζωθεί από δεκάδες σφαίρες, προσθέτοντας ότι μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται δύο αξιωματούχοι.
Εξάλλου ένα άτομο σκοτώθηκε και τρία τραυματίσθηκαν από έκρηξη χειροβομβίδας την οποία ανακάλυψε συνεργείο εργατών στη διάρκεια της εργασίας του, σε περιοχή νότια της Μόσχας. Οι εργάτες είχαν ανακαλύψει τρεις χειροβομβίδες, εκ των οποίων μία εξερράγη. Οι αρχές πραγματοποιούν έρευνες για να εξακριβώσουν την προέλευση των χειροβομβίδων.