Εκτεθειμένοι στις αδέσποτες σφαίρες των καλάσνικοφ και τις αυτοσχέδιες βόμβες, μακριά από τα σπίτια τους και όντας σχεδόν αδύνατον να επικοινωνήσουν με τις οικογένειές τους, κάτω από αφόρητες συνθήκες καύσωνα, οι Αμερικανοί στρατιώτες στο Ιράκ αισθάνονται να τους εγκαταλείπουν οι δυνάμεις τους και μαζί το ηθικό τους. Οι προοπτικές όμως να παραμείνουν εγκλωβισμένοι στην παγίδα του μεταπολεμικού Ιράκ, που για ορισμένους ένδεχεται να αποτελέσει το νέο Βιετνάμ της Ουάσιγκτον, είναι μεγάλες.
Κάθε μέρα και νεκρός
Η βία είναι κοινός τόπος πλέον στη Βαγδάτη. Καθημερινά υπάρχουν νεκροί και από τα δύο στρατόπεδα. Την περασμένη Δευτέρα, ένας Αμερικανός στρατιώτης σκοτώθηκε κι άλλοι τρεις τραυματίστηκαν στα περίχωρα της ιρακινής πρωτεύουσας, όταν ένας πιτσιρικάς πέταξε αυτοσχέδια βόμβα σε στρατιωτικό κομβόι. Ενα από τα στρατιωτικά οχήματα εξεράγη καταμεσής του δρόμου. Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, πλήθος από Ιρακινούς συγκεντρώθηκαν γύρω από τον νεκρό και τους τραυματίες, τη στιγμή που οι συνάδελφοι τους τους μετέφεραν σ’ ένα από τα αυτοκίνητα της φάλαγγας. O λοχίας Πάτρικ Κόμπτον βρισκόταν πεσμένος δίπλα στο κατεστραμμένο όχημα και ούρλιαζε από τους πόνους. Το δεξί του χέρι είχε κοπεί και το κορμί του ήταν γεμάτο εγκαύματα. Κάποιοι τον έσυραν μπροστά. Πέθανε λίγο αργότερα.
Ο Βρετανός ρεπόρτερ Λι Γκόρντον της εφημερίδας «Ιντιπέντεντ», που βρισκόταν εκείνες τις μέρες στη Βαγδάτη, θέλησε να μάθει λεπτομέρειες για το επεισόδιο. Αντιμετώπισε όμως έναν καταβεβλημένο, κατηφή επιλοχία, ο οποίος έβγαλε το κράνος του σε ένδειξη λύπης για την απώλεια του Πάτρικ Κόμπτον για να του πει στη συνέχεια έξαλλος: «Θα κάνουμε τα πάντα για να καθαρίσουμε αυτή την κόλαση και να βγούμε απ’ αυτήν. Γρήγορα, όσο μπορούμε πιο γρήγορα. Δεν υπάρχει η παραμικρή ελπίδα να πιάσουμε κάποιον απ’ τους ελεύθερους σκοπευτές που πολύ φοβάμαι πως τους πληρώνουν για να σκοτώνουν Αμερικανούς και Βρετανούς στρατιώτες. Και νομίζω ότι τους πληρώνει το κόμμα Μπαάθ».
Εξω από τη Βαγδάτη η κατάσταση είναι εξίσου δύσκολη. Συνοριακοί φρουροί, μακριά από τα Ιντερνετ καφέ και τα διεθνή τηλέφωνα αδυνατούν να επικοινωνήσουν με τις οικογένειές τους. Τους απαγορεύουν να έχουν πρόσβαση στις δορυφορικές στρατιωτικές επικοινωνίες, με αποτέλεσμα πολλές φορές να σταματούν Ιρακινούς εμπόρους παρακαλώντας τους να τους επιτρέψουν να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους κινητά τηλέφωνα. Ενας 22χρονος φρουρός, του οποίου η μονάδα βρίσκεται στα σύνορα Ιράκ – Συρίας είπε πως έχει να μιλήσει στη γυναίκα του τρεις μήνες. Και χρειάστηκε να περάσουν δύο μήνες για να πάρει γράμμα της.
Πειθαρχία που παραβιάζεται
Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η γνωστή στρατιωτική πειθαρχία παραβιάζεται. Ενας στρατιωτικός εκπρόσωπος αποκάλυψε στον ρεπόρτερ της «Ιντιπέντεντ» ότι όταν μια στρατιωτίνα μένει έγκυος, αμέσως της αφαιρούνται τα «γαλόνια» και σε ορισμένες περιπτώσεις αντιμετωπίζει στρατοδικείο, εκτός κι αν έχει μείνει έγκυος από τον άνδρα της!
Μια νεαρή έφεδρος από την Οκλαχόμα βρίσκεται σε περιπολίες πάνω από 16 ώρες. «Τελειώνω τη δουλειά μου και πάω κατ’ ευθείαν για ύπνο. Ξυπνάω χαράματα, πλένομαι βιαστικά και ξαμολιέμαι στους δρόμους. Το ίδιο και το άλλο και το άλλο πρωί…. Δε νομίζω ότι θα αντέξω άλλους έξι μήνες. Οταν έμαθα ότι ο υπουργός Αμύνης σκέπτεται να μας κρατήσει εδώ για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, έβαλα τις φωνές. Εκλαιγα γοερά. Μου ήταν αδύνατον να κρατηθώ. Αλήθεια, ξέρουν τι κάνουν εκεί κάτω στην Ουάσιγκτον;»
Πίσω στην πατρίδα, οι γονείς των στρατιωτών, μονίμων ή εφέδρων δυσανασχετούν. O φόβος της απώλειας και του μακροχρόνιου χωρισμού δημιουργεί πρόσθετες ανασφάλειες και φαίνεται ότι απειλεί να καθορίσει οριστικά πια στις σχέσεις του πολίτη με την κυβέρνησή του. O Τζιμ Στοκ δήλωσε πρόσφατα στους Νιου Γιορκ Τάιμς ότι ψήφισε Μπους στις εκλογές του 2000, αλλά και αύριο να γίνονταν εκλογές, πάλι Μπους θα ψήφιζε. Ομως τον τρομάζουν τα όσα λέγονται για το ουράνιο, τα χαλκευμένα στοιχεία, την ανάγκη να παραμείνουν οι Αμερικανοί στρατιώτες επ’ αόριστον στο Ιράκ.
Ο ίδιος προβληματισμός εμφανίζεται πλέον και στη Βρετανία,καθώς οι γονείς θρηνούν τους νεκρούς τους καθημερινά, ενώ κάποιοι άλλοι τρέμουν στη σκέψη ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να κτυπήσει το τηλέφωνο και κάποιος γαλονάς να τους ανακοινώσει τον θάνατο του παιδιού τους. «Και αυτά προς τι;», διερωτώνται, στις επιστολές με τις οποίες βομβαρδίζουν τον Τύπο. Για μια χούφτα ανύπαρκτα όπλα μαζικής καταστροφής.