ΑΓΚΥΡΑ. Σε νέα αντιπαράθεση ανάμεσα στο στρατιωτικό κατεστημένο της Τουρκίας και την ισλαμική κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν ενδέχεται να οδηγήσει η απόφαση του Τούρκου πρωθυπουργού να καταθέσει προς ψήφιση στην Εθνοσυνέλευση νομοσχέδιο περιορισμού της πολιτικής επιρροής των πανίσχυρων ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Το πακέτο των μεταρρυθμίσεων -το έβδομο πακέτο, όπως έχει αποκληθεί- αποσκοπεί στην προσαρμογή της νομοθεσίας της Τουρκίας στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προκειμένου με την υλοποίηση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξή της στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Ωστόσο, όπως τουλάχιστον σημειώνουν οι εφημερίδες, το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ήδη έχει αντιμετωπίσει και αναμένεται να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις του στρατού. O υπουργός Δικαιοσύνης Τσεμίλ Τσιτσέκ δήλωσε ότι το νομοσχέδιο θα συζητηθεί από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής πριν προωθηθεί στην ολομέλεια. Προβλέπει δε, μεταξύ άλλων, ότι η θέση του πανίσχυρου σήμερα Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας θα καλυφθεί από πολιτικό και όχι στρατιωτικό, πρόταση που σαφώς περιορίζει την επιρροή των ενόπλων δυνάμεων σ’ αυτό το σημαντικό όργανο της Τουρκίας. Τον υποψήφιο αυτής της θέσης θα προτείνει ο πρωθυπουργός και θα εγκρίνει ο πρόεδρος της χώρας.
Πότε θα συνέρχεται
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας θα συνέρχεται μία φορά κάθε δύο μήνες, ενώ ώς σήμερα συνήρχετο μια φορά το μήνα. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, θα μπορεί να συνέρχεται εκτάκτως ύστερα από αίτημα του πρωθυπουργού ή του προέδρου.
Εν ολίγοις, όπως σημείωνε χθες το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, οι εξουσίες του γενικού γραμματέα του Συμβουλίου θα περιορίζονται μόνον σε θέματα γραμματειακής υποστήριξης, εν αντιθέσει με τα σημερινά καθήκοντα, τα οποία έχουν παντελώς διαφορετικό προσανατολισμό, καθώς παρακολουθούν και συντονίζουν την εφαρμογή των κυβερνητικών αποφάσεων σε θέματα ασφαλείας. Το νομοσχέδιο επίσης επιτρέπει τον έλεγχο των κονδυλίων των ενόπλων δυνάμεων, του τρόπου δηλαδή που διατίθενται, παρότι στη συγκεκριμένη περίπτωση απαγορεύει τη δημοσιοποίηση οποιασδήποτε πληροφορίας στον Τύπο.
Ενας άλλος τομέας που περιλαμβάνεται στο επίμαχο νομοσχέδιο, είναι αυτός που σχετίζεται με τη διδασκαλία διαφορετικών γλωσσών και διαλέκτων που παραδοσιακά οι Τούρκοι πολίτες χρησιμοποιούν στην καθημερινή ζωή τους. Και παρότι υπάρχει σαφής αναφορά που λέει ότι καμιά άλλη γλώσσα πλην της τουρκικής μητρικής γλώσσας δεν θα διδάσκεται στα σχολεία, αφήνει περιθώρια για την κατά περίπτωση διδασκαλία διαφορετικών γλωσσών και διαλέκτων, κυρίως όμως της κουρδικής γλώσσας. Ικανοποιεί εν ολίγοις πάγιο αίτημα των Κούρδων και παραλλήλως ικανοποιεί και το ευρωπαϊκό αίτημα. Οπως σημειώνεται στο σχετικό άρθρο του νομοσχεδίου, το εθνικό υπουργείο Παιδείας θα αποφασίσει για τους κανόνες λειτουργίας αυτών των ειδικών μαθημάτων, τα οποία και θα επιτηρεί.
Σημαντικό θεωρείται το άρθρο του νομοσχεδίου που αφορά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως για παράδειγμα το ερευνητικό και ανακριτικό έργο που θα πρέπει να διεξάγεται, όταν υποπίπτουν στην αντίληψη των Αρχών πληροφορίες για βασανιστήρια και κακή μεταχείριση ατόμων που εκφράζουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις. Οι περιπτώσεις αυτές θα αποκτούν κατεπείγοντα χαρακτήρα και η ακροαματική διαδικασία δεν θα μπορεί να μετατεθεί για διάστημα μεγαλύτερο των τριάντα ημερών εκτός αν υπάρξει λόγος ανάγκης και αυτές οι ακροάσεις θα συνεχίζονται και κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών.
Οι διαδηλώσεις
Το πακέτο των μεταρρυθμίσεων προβλέπει τροποποιήσεις στις συναντήσεις και τις διαδηλώσεις, επιτρέποντας την αναβολή των προτεινόμενων από τους ενδιαφερομένους διαδηλώσεων μέχρι και δέκα ημέρες, σε αντίθεση με τις 30 του ισχύουν σήμερα. Το νομοσχέδιο αναθεωρεί τον τουρκικό ποινικό κώδικα προκειμένου να διευρυνθούν οι έννοιες της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης, για τον περιορισμό των οποίων η Τουρκία έχει πολλές φορές επικριθεί.
Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν άλλου είδους κωλυσιεργίες, η τουρκική Εθνοσυνέλευση θα ψηφίσει το νομοσχέδιο (το κόμμα του κ. Ερντογάν διαθέτει την πλειοψηφία) πριν από την έναρξη των θερινών διακοπών.
Είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση εξακολουθεί να ασκεί πιέσεις προς την Αγκυρα για να προωθήσει ριζικές μεταρρυθμίσεις, αν πραγματικά επιθυμεί να ενταχθεί στους κόλπους της το μέλλον. Από της ανάδειξης δε στην πρωθυπουργία του Ταγίπ Ερντογάν, η νέα τουρκική κυβέρνηση επιχειρεί να προωθήσει ένα μεγάλο μεταρρυθμιστικό πακέτο.
Δέκα χρόνια και 10 δισ. δολ. για να σωθεί η Κωνσταντινούπολη
Θα χρειαστούν δέκα ολόκληρα χρόνια και δέκα δισεκατομμύρια δολάρια για να αντιμετωπίσει επαρκώς η Κωνσταντινούπολη ένα μεγάλο σεισμό, ο οποίος ενδέχεται να πλήξει προσεχώς την πόλη. O Μαχμούτ Μπας, εκπρόσωπος του δημοτικού συμβουλίου της Κωνσταντινούπολης, δήλωσε προχθές στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ανατολή» ότι για τον έλεγχο του ενός εκατομμυρίου κτιρίων, όπου διαμένουν περισσότερα από δέκα εκατ. άνθρωποι, θα χρειαστούν περισσότερα από δύο χρόνια. «Με δέκα δισ. δολάρια και σε δέκα χρόνια θα μπορούσαμε ίσως να προετοιμάσουμε την πόλη για ένα σεισμό, μεγέθους 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ», δήλωσε ο κ. Μπας.
Εκατοντάδες κτίρια της Κωνσταντινούπολης, η οποία ζει υπό τον ασφυκτικό κλοιό ενός συνεχώς διογκούμενου μεταναστευτικού ρεύματος από τις νότιες επαρχίες της Τουρκίας, είναι χτισμένη σε ανασφαλές έδαφος και συν τοις άλλοις, οι κατασκευές δεν πληρούν τα διεθνή κατασκευαστικά δεδομένα.
Πρόσφατη έρευνα κατέδειξε ότι σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ θα προκαλούσε ζημιά σε 252.000 κτίρια, ισοπεδώνοντας τα 25.000 από αυτά. Μια καταστροφή αυτού του μεγέθους θα σκότωνε ίσως και 70.000 ανθρώπους εάν δεν ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση των κτιρίων ή την κατεδάφισή τους και την εκ νέου ανοικοδόμηση.
Το δημοτικό συμβούλιο της πόλης αναμένεται να προχωρήσει σύντομα στην υλοποίηση πιλοτικού προγράμματος σε συγκεκριμένη γειτονιά, που θα στοχεύει στην προετοιμασία εν όψει ενός ενδεχόμενου ισχυρού σεισμού.