Μία από τις πιο σημαντικές διπλωματικές πρωτοβουλίες της μακράς θητείας του στον παπικό θρόνο, ανέλαβε την πρώτη του έτους, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος II, ζητώντας τη δημιουργία μίας νέας παγκόσμιας τάξης που θα αντικαταστήσει αυτή που προέκυψε μετά το τέλος του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Παρότι ο Ιωάννης Παύλος B΄ δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο σχέδιο, από την ομιλία του διεφάνη ότι επιθυμεί την αντικατάσταση του OHE μετά την αποτυχία του να παρεμποδίσει τη χρήση βίας από τους Αμερικανούς στο Ιράκ. Ειδικότερα, ο Ποντίφικας ζήτησε τον περασμένο μήνα τη μεταρρύθμιση των διεθνών θεσμών, κατακεραυνώνοντας ταυτόχρονα την αποτυχία να προωθήσουν το διεθνές δίκαιο. Ωστόσο, σε κήρυγμα που απηύθυνε μετά τη λειτουργία στον καθεδρικό ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη έκανε ένα ακόμα βήμα αναφερόμενος στον OHE σαν να ανήκε ήδη στο παρελθόν. «Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε μία νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων που θα στηρίζεται στις εμπειρίες και τα επιτεύγματα του OHE όπως καταγράφηκαν τα περασμένα χρόνια», δήλωσε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Ειρήνης, όπως έχει οριστεί για τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία η πρώτη Ιανουαρίου. Στο πλευρό του ηλικιωμένου Πάπα, καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας, βρίσκονταν δύο από τους στενότερους συνεργάτες του, ο υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού, καρδινάλιος Αντζελο Σοντάνο και ο πρόεδρος του Συμβουλίου για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη, καρδινάλιος Ρενάτο Μαρτίνο, ο οποίος εξόργισε τους Αμερικανούς εκφράζοντας «οίκτο» και «συμπόνοια» για τον αιχμάλωτο Σαντάμ.
Μεταρρύθμιση του OHE
O Ποντίφικας υπογράμμισε ότι η νέα τάξη πραγμάτων που οραματίζεται «θα μπορεί να δώσει λύσεις στα σημερινά προβλήματα, που θα στηρίζονται στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων, στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη της κοινωνίας, θα προωθήσει την αλληλεγγύη μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών και τον καταμερισμό των φυσικών πόρων και των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων». O Ποντίφικας πιστεύει ότι οι παραπάνω στόχοι δεν επιτυγχάνονται ικανοποιητικά από το παρόν σύστημα διεθνών οργανισμών που συστάθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’40, όπως ο OHE, η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ. Ωστόσο, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Βατικανού βρίσκεται η μειωμένη ισχύς του διεθνούς δικαίου, που παραβιάζεται συστηματικά από την αμερικανική κυβέρνηση στο πλαίσιο του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας». O Πάπας αναγνώρισε ότι το ισχύον διεθνές δίκαιο δεν είναι ικανό να αντιμετωπίσει τρομοκράτες και ζήτησε τη μεταρρύθμιση του OHE.