Κληρονόμος της ασυμφωνίας των Βρυξελλών και του ναυαγίου της Διακυβερνητικής του περασμένου Δεκεμβρίου, ο Μπέρτι Αχερν, πρωθυπουργός της προεδρεύουσας κατά το τρέχον και κρίσιμο λόγω διεύρυνσης ιρλανδικό εξάμηνο, δεν δίστασε να καταπιαστεί αμέσως με τα «αδιέξοδα» της νέας Συνταγματικής Συνθήκης. Θέλοντας, ίσως, να διαψεύσει όσους έχουν προδιαγράψει την παραπομπή της λύσης του «συνταγματικού γρίφου» στην επόμενη προεδρεύουσα, την Ολλανδία, ο κ. Αχερν δεσμεύτηκε, χθες, κατά την παρουσίαση του ιρλανδικού προγράμματος στο Ευρωκοινοβούλιο, να πράξει τα «αδύνατα δυνατά» προς όφελος της συναίνεσης. Ορισμένα σημεία της ομιλίας του πρόδιδαν, ωστόσο, αν όχι αγωνία, σοβαρό προβληματισμό. Απευθύνοντας έκκληση προς τους Ευρωπαίους ηγέτες να μην συμβάλλουν στην αποτελμάτωση του συνταγματικού, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός δεν απέκλεισε τελικώς παραπομπή του θέματος στο δεύτερο εξάμηνο του 2004. «Διαβεβαιώνω το σώμα ότι θα εκμεταλλευθώ όλες τις ευκαιρίες, εφόσον από τις διαβουλεύσεις μου συμπεράνω ότι όντως υφίσταται η προοπτική συμφωνίας», είπε ο Μπέρτι Αχερν, προεδρεύων την 1η Μαΐου του 2004, ημέρα κατά την οποία θα επισημοποιηθεί η διεύρυνση της Ε.Ε.
Υπόψη οι «ερυθρές γραμμές»
«Οι σχετικές με το Σύνταγμα συνομιλίες θα έχουν ως αφετηρία «μόνον τα επισήμως συμφωνηθέντα» και θα ληφθούν υπόψη οι περίφημες «ερυθρές γραμμές» της Βρετανίας σε θέματα φορολογίας και εξωτερικής πολιτικής», διευκρίνισε ο Ιρλανδός πρωθυπουργός και «μάγος της πειθούς», εφόσον αυτός έπεισε τους Ιρλανδούς να ψηφίσουν υπέρ της επικύρωσης της Συνθήκης της Νίκαιας στις 19 Οκτωβρίου του 2002. Παραδόξως, όμως, η εμμονή της Πολωνίας και της Ισπανίας -με παραστάτη τη Βρετανία- στη διατήρηση της συγκεκριμένης συνθήκης εις βάρος του νέου Συντάγματος, ήταν η αιτία της αποτυχίας των Βρυξελλών στα μέσα Δεκεμβρίου.
Επαφές με την Πολωνία
Αρχομένης της ιρλανδικής προεδρίας, Γαλλία και Γερμανία, οι δυο πρωταγωνιστές στην προσπάθεια αποδοχής της νέας Συνταγματικής Συνθήκης, άρχισαν επαφές με την Πολωνία. Το Παρίσι επισκέφτηκε την περασμένη Παρασκευή ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Βλοτζιμίρ Σιμοστιεβίτς, με την ευκαιρία της έναρξης πολωνικής πολιτιστικής διοργάνωσης. Οι συνομιλίες με το Γάλλο υπουργό Εξωτερικών υπήρξαν μεν «εποικοδομητικές», ο γαλλικός Τύπος αναφέρθηκε στις παραδοσιακές σχέσεις φιλίας και πολιτισμικών ανταλλαγών Γαλλίας – Πολωνίας, όμως, ως άφησε σαφώς να εννοηθεί ο κ. Σιμοτσίεβιτς, η θέση της χώρας του ως προς την αναστάθμιση των ψήφων για τη λήψη αποφάσεων στο Συμβούλιο των υπουργών, παραμένει αμετάβλητη. Οπως μάλιστα δήλωσε προς τον «Monde», σε σχέση με τις «ενισχυμένες συνεργασίες» στις οποίες αποβλέπουν οι Γαλλογερμανοί σε περίπτωση οριστικού ναυαγίου του Συντάγματος, «οι συνεργασίες αυτές δεν πρέπει να θέσουν υπό αίρεσιν τις διατλαντικές σχέσεις της Πολωνίας, που παρέχουν εγγυήσεις για την ασφάλεια».
Τη σκυτάλη στην προσπάθεια να μεταπεισθεί η Πολωνία πήρε, χθες, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ, που συναντήθηκε με τον κ. Σιμοτσίεβιτς στο Βερολίνο. Από τις δηλώσεις του, όμως, συμπεραίνει κανείς ότι και αυτές οι συνομιλίες υπήρξαν μάλλον άκαρπες. Οπότε ο νέος γύρος παραπέμπεται στις επαφές που θα έχουν Γάλλοι και Γερμανοί με τους Πολωνούς στις αμέσως επόμενες εβδομάδες, στο πλαίσιο της «διαδικασίας της Βαϊμάρης». «Δεν πρόκειται να γνωρίζουμε, πριν από μερικές εβδομάδες, εάν είναι έτοιμοι για συμβιβασμό. Εάν, όχι, τότε το θέμα λήγει», προέβλεψε ο Μπέρτι Αχερν, μάλλον απαισιόδοξος ως προς την έκβαση, λόγω εκτός των άλλων, των επικείμενων εκλογών στην Ισπανία και των ευρωεκλογών, που θα σταθμίσουν νέες ισορροπίες στο Ευρωκοινοβούλιο. Γάλλοι αναλυτές δεν απέκλειαν πάντως «μεταβολή του κλίματος» στη μετεκλογική Ισπανία, ενδεχόμενο που ανησυχεί την Πολωνία, μήπως «απομείνει ο μόνος υπονομευτής του νέου Συντάγματος». Υπενθυμίζεται ότι Γαλλία και Γερμανία εμφανίζουν ως εναλλακτική λύση στο Σύνταγμα την Ευρώπη του «σκληρού πυρήνα».