ΜΟΣΧΑ. Εντονη ανησυχία προκαλούν στη Ρωσία τα σχέδια των ΗΠΑ να μεταφέρουν το κέντρο βάρους της στρατιωτικής παρουσίας τους στη Γηραιά Ηπειρο από τη Γερμανία στις πρώην κομμουνιστικές χώρες της «Νέας Ευρώπης», κοντά στα ρωσικά σύνορα. Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα από τις χθεσινές δηλώσεις του Ρώσου υπουργού Αμυνας, Σεργκέι Ιβανόφ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην πόλη Ομσκ της Σιβηρίας. «H μετακίνηση οποιωνδήποτε εγκαταστάσεων του NATO πλησιέστερα προς τα σύνορά μας δεν μπορεί παρά να προκαλέσει ανάλογη αντίδραση και να τροφοδοτήσει τις ανησυχίες μας. Δεν ωφελεί σε τίποτα να παριστάνουμε τους αφελείς ή να χώνουμε το κεφάλι μας μέσα στην άμμο», δήλωσε ο Ιβανόφ στη συνέντευξή του, η οποία αναμεταδόθηκε σε εθνική κλίμακα από την κρατική τηλεόραση. Οπως αποκάλυψε ο Ρώσος υπουργός, η Ουάσιγκτον ενημέρωσε επίσημα τη Μόσχα ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να μετακινήσει στρατιωτικές βάσεις από τη Γερμανία στην Πολωνία, τη Ρουμανία και ορισμένες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αν και δεν έχουν ληφθεί ακόμη οι τελικές αποφάσεις.
Τον περασμένο Οκτώβριο, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας είχε αντιδράσει δημοσιοποιώντας ένα πολύκροτο ντοκουμέντο όπου γινόταν λόγος περί ενδεχόμενης αναθεώρησης του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας. Επιπλέον, όπως είχε δηλώσει τότε ο Ιβανόφ, η χώρα του δεν θα απέκλειε την υιοθέτηση της αρχής των «προληπτικών πληγμάτων» εφόσον διακυβεύονταν τα εθνικά της συμφέροντα ή δοκιμάζονταν οι συμμαχικές της υποχρεώσεις.
Σχέδια επανεξοπλισμού
Σε άλλο σημείο της χθεσινής συνέντευξής του, ο Σεργκέι Ιβανόφ εξέφρασε την ανησυχία του για τη γήρανση των πολεμικών οπλοστασίων της Ρωσίας και τόνισε την επείγουσα ανάγκη επανεξοπλισμού της χώρας. «O αριθμός των σύγχρονων όπλων που διαθέτουμε είναι απολύτως ανεπαρκής. Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να εγκαταλείψουμε τα καλά, δοκιμασμένα όπλα της σοβιετικής εποχής και να οικοδομήσουμε νέα οπλικά συστήματα υψηλής ακρίβειας, αεροσκάφη, πυραύλους και μέσα επικοινωνίας σε επαρκείς αριθμούς», δήλωσε ο Ιβανόφ, προσθέτοντας ότι είναι ανάγκη «να ξεπερασθεί η ψυχολογία της μεταβατικής περιόδου» την οποία κληροδότησε η κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Από το 1991 μέχρι σήμερα, η Ρωσία μείωσε τις ένοπλες δυνάμεις της από τα 2,8 εκατ. άνδρες στο 1,1 εκατομμύριο.
Η αίσθηση της «αμερικανικής περικύκλωσης» της Ρωσίας επιτείνεται από τις εξελίξεις στην Κεντρική Ασία, όπου οι Αμερικανοί ενίσχυσαν τα προγεφυρώματά τους μετά τους πολέμους σε Αφγανιστάν και Ιράκ, αλλά και την αντικατάσταση του Γεωργιανού προέδρου Σεβαρντνάτζε από τον φιλοαμερικανό Σαακασβίλι. Με τις εξελίξεις αυτές δεν φαίνεται να είναι άσχετη η επίμονη προσπάθεια Ρωσίας και Κίνας να αναθερμάνουν το «Σύμφωνο της Σαγκάης», μια χαλαρή μορφή συνεργασίας, σε θέματα ασφαλείας, των δύο μεγάλων κρατών με χώρες της K. Ασίας (Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Κιργιζιστάν, Τατζικιστάν).
Χθες, οι υπουργοί Εξωτερικών των εν λόγω χωρών συναντήθηκαν στο Πεκίνο και αποφάσισαν να δημιουργήσουν μόνιμη γραμματεία, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας τους, με τη μορφή των στρατιωτικών ασκήσεων και του συντονισμού των «αντιτρομοκρατικών» τους ενεργειών, οι οποίες στρέφονται κυρίως εναντίον ισλαμικών, αυτονομιστικών κινημάτων. Επιπλέον, προβλέπεται στενότερη σύνδεση των υποδομών των εν λόγων χωρών, κυρίως στις μεταφορές, με τη δημιουργία διακρατικών σιδηροδρομικών δικτύων και αυτοκινητόδρομων. Ρωσία και Κίνα ενδιαφέρονται επίσης για την αξιοποίηση του Συμφώνου με στόχο τη διάνοιξη νέων δρόμων διέλευσης των πετρελαίων της Κασπίας, υπό τον έλεγχό τους.