O αληθινός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας θα κερδηθεί μόνο στο πεδίο των ιδεών, αντιπαραβάλλοντας τους μετριοπαθείς ενάντια στις δυνάμεις της μισαλλοδοξίας στον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο. Οι ιδέες, όμως, δεν μεταδίδονται μόνες τους. Οι ιδέες εξαπλώνονται στηριγμένες σε ιδεολογικό πλαίσιο. Διαφωνώ με όσους χαρακτηρίζουν το Ισλάμ «θρησκεία οργής». Συνειδητοποιώ, όμως, ότι υπάρχουν πολλοί οργισμένοι νεαροί μουσουλμάνοι. H οργή του προέρχεται από το γεγονός ότι ζουν σε μερικές από τις πιο καταπιεστικές κοινωνίες στον κόσμο, με μεγάλη ανεργία και ελάχιστες προοπτικές για νέους και νέες. Οι δυσμενείς συνθήκες δημιουργούν περιβάλλον, όπου η βία κυριαρχεί. Μας είναι λοιπόν αδύνατο να συζητούμε για νίκη στον πόλεμο των ιδεών, εφόσον δεν έχουμε εξασφαλίσει τη θεμελιώδη συνθήκη για ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ελπίδα: μία δουλειά.
Τα στοιχεία είναι ανησυχητικά: Από τα 90 εκατομμύρια Αραβες μεταξύ 15 και 24 ετών, τα 14 εκατομμύρια βρίσκονται στην ανεργία. «Δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις εργασίας ούτε και αρκετή ελπίδα», είπε χαρακτηριστικά στη σύνοδο του Νταβός, ο βασιλέας της Ιορδανίας Αμπντάλα. Σύμφωνα με την έκθεση Αραβικής Ανάπτυξης, οι εννέα πλουσιότερες αραβικές οικονομίες κατέθεσαν 370 ευρεσιτεχνίες νέων εφευρέσεων στις ΗΠΑ μεταξύ 1980 και 1999. Κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου, η Νότια Κορέα κατέθεσε 16.328 ευρεσιτεχνίες στις ΗΠΑ. Δεν είναι να απορεί κανείς που δεν έχουμε δει Κορεάτες βομβιστές καμικάζι. Τα αρχηγεία της εταιρείας Google, όπου βρέθηκα την περασμένη εβδομάδα, διαθέτουν πολύ εντυπωσιακό παγκόσμιο ηλεκτρονικό χάρτη, που δείχνει με τη βοήθεια φωτεινών απεικονίσεων, τη χρήση της ιστοσελίδας της εταιρείας στις διάφορες χώρες του κόσμου. H περιοχή του χάρτη, που εκτείνεται από το Μαρόκο έως και τα σύνορα της Ινδίας, είναι σχεδόν σκοτεινή. Τι πρέπει να γίνει;
Η Ευρώπη οφείλει και μπορεί να βοηθήσει πολύ. Αν και οι ΗΠΑ είναι συχνά στόχος, η Ευρώπη είναι η πραγματική φάμπρικα της αραβο-μουσουλμανικής οργής. H Ευρώπη είναι εκείνη που απέτυχε να ενσωματώσει και να απασχολήσει τις διογκούμενες μουσουλμανικές μειονότητες στα εδάφη της. H Ευρώπη απέτυχε επίσης να προχωρήσει σε επενδύσεις στις όμορες μουσουλμανικές περιοχές της B. Αφρικής και της M. Ανατολής. Οι ΗΠΑ δεν στερούνται και αυτές ευθυνών στο θέμα αυτό. Εγκαθιδρύοντας, όμως, τη NAFTA, οι ΗΠΑ βοήθησαν στη δημιουργία των κατάλληλων πολιτικών και οικονομικών συνθηκών, οι οποίες ευνόησαν όχι μόνο την απασχόληση και την ανάπτυξη του Μεξικού, αλλά και τον εκδημοκρατισμό της χώρας. O πρώην πρόεδρος του Μεξικού, Ερνέστο Ζεντίγιο, λέει: «Δεν πιστεύω να πετύχαινα τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις μου χωρίς τη στιβαρή οικονομική ανάπτυξη που εμφάνισε η χώρα χάρη στη NAFTA μεταξύ 1996 και 2000».
Το παράδειγμα του Μεξικού
«Αυτά τα πέντε χρόνια», συνεχίζει ο πρώην πρόεδρος του Μεξικού, «πετύχαμε μέσα ποσοστά ανάπτυξης της τάξης του 5%». Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα αισιοδοξίας, το Μεξικό πέτυχε την πρώτη ειρηνική παράδοση εξουσίας από το κυβερνών κόμμα στην αντιπολίτευση. H εμπειρία του Μεξικού μας δείχνει ότι ο πόλεμος ιδεών στις τάξεις του μουσουλμανικού και αραβικού κόσμου μπορεί να κερδηθεί μόνο από τις εσωτερικές δυνάμεις της μετριοπάθειας. Οι δυνάμεις αυτές μπορούν να ξεπηδήσουν μόνο μέσα από την ενίσχυση των μεσαίων τάξεων και την επένδυσή τους με αίσθημα αξιοπρέπειας και ελπίδα για το μέλλον.