Το «Κόμμα του Θεού» προελαύνει στη Μέση Ανατολή

Το «Κόμμα του Θεού» προελαύνει στη Μέση Ανατολή

4' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

H είδηση προκάλεσε πολιτικό σάλο στη Μέση Ανατολή: Την περασμένη Τρίτη, το κράτος του Ισραήλ ήρθε, ύστερα από μεσολάβηση της Γερμανίας, σε συνδιαλλαγή με την… ισλαμική οργάνωση του Λιβάνου «Χεζμπολάχ», το υπ’ αριθμόν ένα μαύρο πρόβατο Αμερικανών και Ισραηλινών στη Μέση Ανατολή! H συμφωνία μεταξύ των δύο ορκισμένων εχθρών οδήγησε, δύο μέρες αργότερα, στην απελευθέρωση 435 Αράβων πολιτικών κρατουμένων του Ισραήλ, στη μεγάλη τους πλειοψηφία Παλαιστινίων, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ενός(!) Ισραηλινού επιχειρηματία και την παράδοση, από τη Χεζμπολάχ, των πτωμάτων τριών Ισραηλινών στρατιωτών.

Αυτή καθ’ εαυτή η είδηση ασφαλώς είναι ευχάριστη, όσο κι αν η απελευθέρωση αφορά μόνο το ένα εικοστό των 8.000 Παλαιστινίων μαχητών, που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές. Ωστόσο το ερώτημα είναι τι λόγους είχε η κυβέρνηση του Αριέλ Σαρόν, να προχωρήσει σε μια τόσο «γενναιόδωρη» χειρονομία απέναντι στη Χεζμπολάχ; Και μάλιστα, μία μόλις εβδομάδα μετά την ανατίναξη μπουλντόζας του ισραηλινού στρατού στα σύνορα με το Λίβανο από ρουκέτα της Χεζμπολάχ, με αποτέλεσμα το θάνατο ενός Ισραηλινού στρατιώτη;

Ισραηλινές πηγές απέδιδαν τη θεαματική αυτή εξέλιξη στη δυσχερέστατη πολιτική θέση του Σαρόν, ο οποίος δέχεται καταιγισμό επιθέσεων για οικονομικά σκάνδαλα και δεν αποκλείεται να εξαναγκασθεί σε παραίτηση υπέρ του εσωκομματικού αντιπάλου του στο «Λικούντ», Βενιαμίν Νετανιάχου. Μια εξήγηση που δεν ακούγεται, ωστόσο, ιδιαίτερα πειστική. Πρώτα απ’ όλα, γιατί η συμφωνία με τη «Χεζμπολάχ» επιδοκιμάστηκε, όπως είναι φυσικό, από μερίδα της ισραηλινής Αριστεράς, αλλά προκάλεσε μεγάλη δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του ίδιου του «Λικούντ», καθιστώντας ακόμη δυσχερέστερη τη θέση του Σαρόν.

Το κυριότερο, γιατί με τη συμφωνία αυτή, το Ισραήλ «αναγνωρίζει, ουσιαστικά, ότι η Χεζμπολάχ δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά έκφραση της νόμιμης, πατριωτικής αντίστασης του Λιβάνου», όπως δήλωσε ο πρόεδρος του τελευταίου, Εμίλ Λαχούντ. Κάτι που έχει τεράστια πολιτική σημασία, αν ληφθεί υπόψη η ιστορία της εν λόγω οργάνωσης και η ακτινοβολία της στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Η δράση της οργάνωσης

Η «Χεζμπολάχ» (Κόμμα του Θεού) συγκροτήθηκε το 1982, στην κορύφωση του εμφύλιου πολέμου στο Λίβανο, που στάθηκε αφορμή για την στρατιωτική εισβολή του Ισραήλ και την εγκατάσταση αμερικανικών στρατευμάτων σε ρόλο «ειρηνοποιών». Συσπείρωσε τα πιο μαχητικά στοιχεία των Σιιτών, που επηρρεάζονταν από την πρόσφατη, τότε, ισλαμική επανάσταση στο Ιράν και πάσχιζαν να εκδιώξουν από τη χώρα τους Ισραηλινούς και Αμερικανούς εισβολείς. Με την υποστήριξη του Ιράν και της Συρίας, η «Χεζμπολάχ» κατάφερε να ενώσει τις μαχητικότερες δυνάμεις του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Ηταν η «Χεζμπολάχ» που δοκίμασε για πρώτη φορά τις «ανθρώπινες βόμβες» σε θεαματικές αποστολές αυτοκτονίας. Το 1983, οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στο στρατηγείο των Αμερικανών πεζοναυτών και στην αμερικανική πρεσβεία της Βηρυττού προκάλεσαν πάνω από 250 νεκρούς, οδηγώντας τον Ρόναλντ Ρίγκαν στην απόφαση να αποσύρει τα στρατεύματά του. Το Ισραήλ αναγκάστηκε να κάνει το ίδιο, αποχωρώντας από τον Λίβανο, το Μάιο του 2000, επί πρωθυπουργίας Εχουντ Μπάρακ.

Το κύρος της «Χεζμπολάχ» εκτινάχθηκε στα ουράνια: H οργάνωση καρπώθηκε μια μεγάλη νίκη σε βάρος του Ισραήλ, το οποίο είχε κατατροπώσει στρατιωτικά τα αραβικά κράτη σε όλες τις πολεμικές αναμετρήσεις από το 1948. Παράλληλα, με τη νέα ηγεσία του Χασάν Νασράλα, που ανέλαβε το 1992, κατάφερε να εξελιχθεί σε «παράλληλη κοινωνία» μέσα στο Λίβανο, οικοδομώντας ευρύτατο δίκτυο σχολείων, συσσιτίων, νοσοκομείων και οργανώσεων αλληλοβοήθειας, αλλά και σε νόμιμο πολιτικό κόμμα ευρείας επιρροής, με 12 βουλευτές στο λιβανέζικο κοινοβούλιο. Με γραφεία σε πολλές δυτικές πρωτεύουσες, η «Χεζμπολάχ» πήρε μέρος, τον Οκτώβριο του 2002, σε παγκόσμια διάσκεψη των γαλλόφωνων χωρών και περιοχών όλου του κόσμου, στη Βηρυττό, έχοντας εξασφαλίσει την έμμεση αποδοχή της Γαλλίας.

Σ’ αυτό το φόντο, η πρόσφατη συμφωνία με το Ισραήλ μεγεθύνει ακόμη περισσότερο το κύρος της οργάνωσης στους αραβικούς πληθυσμούς της περιοχής και ιδιαίτερα στους άμεσα ωφελημένους Παλαιστίνιους. Παράλληλα, αποτελεί πλήγμα για την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία ούτε καν ενημερώθηκε για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι μεταξύ των απελευθερωθέντων δεν περιλαμβάνεται ούτε ο δημοφιλής ηγέτης της Φατάχ στη Δυτική Οχθη, Μαρουάν Μπαργούτι- δεσμώτης των Ισραηλινών, που περιμένει την καταδίκη του από ισραηλινό δικαστήριο- ούτε το «νούμερο δύο» του μαρξιστικού Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, Αμπντέλ Ραχίμ Λαλούχ. Εύλογα, επομένως, αναρωτιέται κανείς αν η συμφωνία εντάσσεται σε μια στρατηγική του Ισραήλ για την υπονόμευση της κοσμικής, αριστερόστροφης Παλαιστινιακής Αρχής και της PLO, έστω κι αν η συνέπεια είναι να διερυνθεί ο ρόλος του ισλαμικού παράγοντα στο παλαιστινιακό κίνημα.

Η Χαμάς προτείνει εκεχειρία

Σχετική με τα παραπάνω είναι μια άλλη, σημαντική εξέλιξη στην Παλαιστίνη. Την περασμένη Κυριακή, ο πολιτικός ηγέτης της ισλαμικής «Χαμάς», Αμπντελαζίζ αλ Ραντίσι, πρότεινε στο Ισραήλ δεκαετή εκεχειρία με αντάλλαγμα την απόσυρση του τελευταίου στα σύνορα του 1967 και τη δημιουργία «προσωρινού» παλαιστινιακού κράτους στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα. Πρόκειται για μείζονος σημασίας πολιτική στροφή της Χαμάς, δεδομένου ότι μέχρι τώρα αδιαπραγμάτευτος στόχος της οργάνωσης ήταν «να πετάξει τους Ισραηλινούς στη θάλασσα». Φυσικά, είναι ακόμη νωρίς για οριστικά συμπεράσματα, πολύ περισσότερο που η εκρηκτική κατάσταση στην περιοχή (φονικές επιδρομές του ισραηλινού στρατού με δεκάδες θύματα, την τελευταία εβδομάδα, πολύνεκρη επίθεση αυτοκτονίας των «Ταξιαρχιών αλ- Ακσα» στην Ιερουσαλήμ, την περασμένη Πέμπτη) δεν αφήνει περιθώρια για προβλέψεις. Ωστόσο, φαίνεται ότι η Χαμάς προσανατολίζεται να συμμετάσχει στην Παλαιστινιακή Αρχή και στις προσεχείς εκλογές. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα αναδειχθεί σε υπ’ αριθμόν δύο, μετά τη Φατάχ του Αραφάτ, παλαιστινιακή οργάνωση, πιθανά με ένα ποσοστό της τάξης του 25-30%.

Αν σ’ αυτή την εικόνα προστεθεί η επίδειξη δύναμης των Σιιτών στο Ιράκ και η εναγώνια προσπάθεια της κυβέρνησης Μπους να έρθει σε συνδιαλλαγή μαζί τους, το ενδεχόμενο ανάδειξης του ισλαμικού παράγοντα σε ηγεμονική δύναμη των κινημάτων εθνικής απελευθέρωσης στο τρίγωνο Λίβανος – Παλαιστίνη – Ιράκ προβάλλει πιο ισχυρό από κάθε άλλη φορά. Εκείνο που δεν είναι καθαρό είναι αν Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ βλέπουν σ’ αυτό το ενδεχόμενο μια τρομακτική απειλή (καρπό των ίδιων τους των πολιτικών) ή ένα είδος «μικρότερου κακού», με το οποίο μπορούν να συμβιώσουν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή