Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή του Μεσανατολικού, η ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Παπανδρέου, προκάλεσαν έντονη απογοήτευση στους Παλαιστίνιους απορρίπτοντας την προσφυγή της Γενικής Συνέλευσης του OHE στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το Τείχος που υψώνει το Ισραήλ στη Δυτική Οχθη. Μια απόφαση που αποδίδεται στην επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να μην έρθει σε αντίθεση με τη διακηρυγμένη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών και των πιο ατλαντικών κυβερνήσεων της Ευρώπης, οι οποίες κατάφεραν να επιβάλουν, τελικά, τη θέλησή τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η επιστολή του ΥΠΕΞ
Στη σχετική, επίσημη επιστολή του ΥΠΕΞ προς το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το πλήρες κείμενο της οποίας έγινε γνωστό στην «K», σημειώνεται:
«Η Ελλάδα είναι πλήρως προσκολλημένη στην αρχή της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών μέσων. Αναφορικά, όμως, με την αίτηση για μια συμβουλευτική γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου, η Ελλάδα θα επιθυμούσε να παραπέμψει στην κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που υιοθετήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου και αναφέρεται στο ενδεδειγμένο της αίτησης. Σε αυτή την πολιτική δήλωση, η Ευρωπαϊκή Ενωση δίνει έμφαση στο γεγονός ότι η αίτηση για μια συμβουλευτική γνώμη δεν θα βοηθήσει τις προσπάθειες των δύο πλευρών (σ. σ. Ισραηλινών και Παλαιστινίων) για επανεκκίνηση του πολιτικού διαλόγου, επομένως θα ήταν μη ενδεδειγμένη».
Με τη δήλωση αυτή, η ελληνική κυβέρνηση ταυτίζεται, ουσιαστικά, με τις θέσεις του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών που καταβάλλουν συντονισμένες προσπάθειες για να εμποδίσουν την εκδίκαση της υπόθεσης του Τείχους από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Προκειμένου να εξισορροπήσει τις εντυπώσεις, το ΥΠΕΞ επαναβεβαιώνει την (ρητορική) αντίθεση της Ελλάδας στο Τείχος και σημειώνει ότι «είναι θέμα του Δικαστηρίου να αποφασίσει σχετικά, εξασκώντας τη διακριτική ευχέρεια που του παρέχει το άρθρο 65 του καταστατικού του».
Η απόφαση της κυβέρνησης Σαρόν να οικοδομήσει Τείχος διαχωρισμού στη Δυτική Οχθη με πρόσχημα τις επιθέσεις αυτοκτονίας στο εσωτερικό του Ισραήλ συνιστά την πιο σημαντική εξέλιξη στο Μεσανατολικό από την έκρηξη της δεύτερης Ιντιφάντα. Συνολικού μήκους 710 χιλιομέτρων, το Τείχος, ένα οφιοειδές σύμπλεγμα ηλεκτροφόρων καλωδίων, αγκαθωτών συρματοπλεγμάτων, υψηλών τείχων από μπετόν-αρμέ και ηλεκτρονικών αισθητήρων, διασχίζει τη Δυτική Οχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, αποκόπτοντας από τους ομοεθνείς τους τουλάχιστον 350.000 Παλαιστινίους. Πέραν των μεγάλων ανθρωπιστικών και οικονομικών προβλημάτων, εγείρεται μέγα πολιτικό πρόβλημα, καθώς το Ισραήλ δημιουργεί, ουσιαστικά, μια νέα ντε φάκτο κατάσταση, ανατρέποντας τα σύνορα του 1967, με υποθήκες για την οριστική, μελλοντική κατάληψη του 40% ή και περισσότερο της παλαιστινιακής γης.
Στις 23 Φεβρουαρίου
Τον περασμένο Δεκέμβριο, η Γενική Συνέλευση του OHE αποφάσισε, ύστερα από αίτημα του Αραβικού Συνδέσμου, να παραπέμψει το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. H εκδίκαση της υπόθεσης, που χαρακτηρίζεται ως η σοβαρότερη στα 58 του θεσμού, αναμένεται να αρχίσει στις 23 Φεβρουαρίου. Ηδη, 48 χώρες έχουν καταθέσει γραπτώς τις απόψεις τους επί του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο. H απόφαση της Χάγης δεν δεσμεύει το Συμβούλιο Ασφαλείας να λάβει πρακτικά μέτρα για την εφαρμογή της, έχει όμως σημαντικό πολιτικό βάρος.
Κατά τη σχετική συζήτηση, στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι χώρες- μέλη διχάστηκαν ανάμεσα στο «γαλλικό μπλοκ», που ενοούσε την παραπομπή του θέματος στη Χάγη και υιοθετούσε το αίτημα των Παλαιστινίων, και το αγγλο- ιταλικό μπλοκ, που θεωρούσε «μη αρμόδιο» το Διεθνές Δικαστήριο. H Ελλάδα, η Ισπανία και άλλες χώρες απέφυγαν να δεσμευθούν και ακολούθησαν, τελικά, την άποψη της πλειοψηφίας, που συντάχθηκε με τις αμερικανικές θέσεις.
Δύο ερωτήματα
Από την εξέλιξη αυτή, προκύπτουν δύο ερωτήματα: Το πρώτο αφορά το ίδιο το Μεσανατολικό. Σε μια εποχή που ο πρόεδρος Μπους είναι αφοσιωμένος στη δύσκολη μάχη για την επανεκλογή του και ο περίφημος «Οδικός Χάρτης» βρίσκεται σε νεκρό σημείο, η προσφυγή των Παλαιστινίων στη Χάγη αποτελούσε τη μοναδική ελπίδα άσκησης πίεσης στην κυβέρνηση Σαρόν για την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας. Από τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ενωση «κλείνουν κατάμουτρα την πόρτα» στους Παλαιστίνιους, τι άλλη διέξοδο έχουν οι τελευταίοι εκτός από την κλιμάκωση της ένοπλης αντιπαράθεσης με το Ισραήλ;
Το δεύτερο ερώτημα αφορά άμεσα το ΥΠΕΞ. Ως γνωστόν, η Ελλάδα πασχίζει εδώ και χρόνια για την παραπομπή του θέματος της υφαλοκρηπίδας στο Δικαστήριο της Χάγης. Ολα αυτά που επικαλείται σήμερα το ΥΠΕΞ για να τεκμηριώσει την «ακαταλληλότητα» του Διεθνούς Δικαστηρίου στο Παλαιστινιακό δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αύριο από την Τουρκία για να δικαιολογηθεί η κωλυσιεργία της, σε βάρος των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και της σταθερότητας στην περιοχή;