Το σκηνικό έχει επαναληφθεί. Εν όψει εκλογών, η Μόσχα γίνεται θέατρο τρομοκρατικής επίθεσης. Συνέβη την περίοδο των βουλευτικών εκλογών της 7ης Δεκεμβρίου, συνέβη και την περασμένη Παρασκευή, εν ώρα αιχμής στον υπόγειο σιδηρόδρομο της ρωσικής πρωτεύουσας, λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές, οπότε και είναι βέβαιο ότι θα επανεκλεγεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ωστόσο, παρά την προδιαγεγραμμένη πορεία του προς την ανανέωση της προεδρικής θητείας του -ελλείψει ουσιαστικών πολιτικών αντιπάλων και με το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών να έχει εδραιώσει τον απόλυτο έλεγχο του Κρεμλίνου στη Δούμα- ο πρόεδρος Πούτιν υπέστη αδιαμφισβήτητο πλήγμα. H πολιτική του δεν έχει καταφέρει ακόμη να δώσει τις αναγκαίες εγγυήσεις ασφαλείας στους Ρώσους πολίτες.
Αποστολή αυτοκτονίας
Οι τρομοκράτες, που κατά τις δηλώσεις του κ. Πούτιν «δεν υπάρχει αμφιβολία είναι Τσετσένοι, είναι οι ληστές του ηγέτη των ανταρτών, Ασλάν Μασκάντοφ», επιδίωξαν το μακελλειό και το πέτυχαν. H επίθεση έγινε πρωί σε βαγόνι της αμαξοστοιχίας που κατευθυνόταν από τον σταθμό της Αβτοζαβόντσκαγια προς τα βορειοδυτικά, δρομολόγιο που εξυπηρετεί τους περισσότερους Μοσχοβίτες εν ώρα αιχμής. Σύμφωνα με πηγή της αστυνομίας, επρόκειτο για αποστολή αυτοκτονίας, που εκτελέστηκε από γυναίκα (μία από τις λεγόμενες «μαύρες χήρες της Τσετσενίας»), όπως και άλλες πρόσφατες επιθέσεις του είδους της.
Στις 5 Δεκεμβρίου, δύο ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, επίθεση αυτοκτονίας εναντίον τρένου στη νότια Ρωσία στοίχισε τη ζωή σε 44 άτομα. Δύο ημέρες μετά τις εκλογές, στις 9 Δεκεμβρίου, μια γυναίκα ανατινάχθηκε μπροστά από το Κρεμλίνο παρασύροντας στον θάνατο πέντε ανυποψίαστους περαστικούς. Είναι εύλογο τώρα να υπάρχουν ανησυχίες για κλιμάκωση των τρομοκρατικών επιθέσεων με την ευκαιρία της νέας προεκλογικής ή μετεκλογικής περιόδου. Και είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο για τον πρόεδρο Πούτιν να συνειδητοποιεί ότι η Τσετσενία, θέμα που εκτόξευσε στα ύψη τη δημοτικότητά του στις αρχές της πολιτικής του σταδιοδρομίας, έχει αποδειχθεί το μεγαλύτερο ίσως ψεγάδι της διακυβέρνησής του.
Προσωπική αποτυχία
Ενδεικτικό του κλίματος είναι πρόσφατο σχόλιο στην εφημερίδα Guardian: «O πρόεδρος Πούτιν δεσμεύτηκε να επιλύσει τα εσωτερικά προβλήματα ασφαλείας της Ρωσίας το 1999, όταν αναπάντεχα διορίστηκε πρωθυπουργός. Εδωσε την υπόσχεση εν μέσω των τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον συγκροτημάτων κατοικιών της Μόσχας, που αποδόθηκαν και τότε στους Τσετσένους, παρά τις αρνήσεις των τελευταίων. H μετέπειτα απόφαση του Πούτιν να στείλει στρατό στην Τσετσενία δεν οδήγησε στην πολυπόθητη παύση του πολέμου. Απλώς επιδείνωσε την κατάσταση. H δυναμική του προσέγγιση, ωστόσο, τον βοήθησε να αναρριχηθεί στον προεδρικό θώκο τον επόμενο χρόνο». Οι επιθέσεις του ’99 παραμένουν μυστήριο, δεδομένου ότι ήταν οι πρώτες και πλέον αιματηρές -200 νεκροί- και δεδομένων ορισμένων αναλύσεων που αφήνουν να εννοηθεί ότι το Κρεμλίνο ενεπλάκη στην ενορχήστρωσή τους…
Η εδραίωση του Πούτιν στην εξουσία δεν τον απαλλάσσει από τον βραχνά. H νίκη του στις προεδρικές εκλογές είναι βέβαιη όχι μόνο χάρη στην υψηλή δημοτικότητά του, αλλά και χάρη στην αυταρχική του διακυβέρνηση, σύμφωνα με σχόλια του δυτικού Τύπου. Οι New York Times θυμίζουν ότι «ακόμη και ο πιο επιφανής αντίπαλος του Βλαντιμίρ Πούτιν στις προεδρικές εκλογές αποδέχθηκε την υποψηφιότητα του κόμματός του μόνο και μόνο για να ενισχύσει τον ίδιο τον κάτοχο του αξιώματος». Και τα εννέα πρόσωπα που διεκδικούν φέτος την προεδρία έναντι του Πούτιν «έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό την υποταγή τους στο Κρεμλίνο». O Βλαντιμίρ Βριντσάλοφ, επί παραδείγματι, βαρώνος της φαρμακευτικής βιομηχανίας και της βότκας, φιλοξενεί στο γραφείο του ένα κολοσσιαίο μωσαϊκό με το σύμβολο της προσκείμενης στον Πούτιν Ενωμένης Ρωσίας – του κόμματος που υπερίσχυσε στις βουλευτικές εκλογές.
«Η μεγάλη δημοτικότητα του κ. Πούτιν και η συντριπτική νίκη της Ενωμένης Ρωσίας στις βουλευτικές εκλογές άφησαν την αντιπολίτευση σε κατάσταση τέτοιου χάους, που οι πιο επιφανείς πολιτικές προσωπικότητες της τελευταίας δεκαετίας προτίμησαν να αποσυρθούν από την κούρσα». Μεταξύ τους ο ηγέτης του K.K., Γκενάντι Ζιουγκάνοφ και ο μεταρρυθμιστής Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι. «Ακόμη και ο υπερεθνικιστής Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι δεν κατεβαίνει στις εκλογές παρά την εντυπωσιακή επίδοση του κόμματός του στις βουλευτικές εκλογές».
Ως κυρίαρχος της πολιτικής σκηνής, συνεπώς, ο κ. Πούτιν επωμίζεται αποκλειστικά την ευθύνη για τον εκτροχιασμό της πολιτικής στην πάντα εύφλεκτη Τσετσενία. H ειρηνευτική διαδικασία, που δρομολόγησε με δημοψήφισμα και εκλογές στην πολύπαθη επαρχία του νότου και οδήγησε στην ανάδειξη «έμπιστης» φιλορωσικής κυβέρνησης, δεν ήταν αρκετή για να ανακόψει την ορμή του ανταρτικού κινήματος.