Γαλλία: η μαντίλα αποβάλλεται από την τάξη

Γαλλία: η μαντίλα αποβάλλεται από την τάξη

4' 11" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον περασμένο Δεκέμβριο, στο λύκειο Μα Ντε Τες στο Μονπελιέ οργανώθηκε μια συγκέντρωση γονέων, καθηγητών και μαθητών με θέμα το μέλλον της δημόσιας εκπαίδευσης στη Γαλλία. Πριν όμως αρχίσει η συζήτηση, ο διευθυντής του σχολείου ζήτησε από έξι γυναίκες, δύο μητέρες και τέσσερις μαθήτριες να αποχωρήσουν από την αίθουσα εξαιτίας αυτού του «πράγματος» που φοράνε στο κεφάλι τους. Για τον διευθυντή του λυκείου, οι Γαλλίδες μουσουλμάνες που φορούν την ισλαμική μαντίλα δεν έχουν θέση στη δημόσια εκπαίδευση της χώρας. Τέτοιες σκηνές δεν πρόκειται να επαναληφθούν στα γαλλικά σχολεία. Επειτα από μήνες δημοσίου διαλόγου και συζήτησης στη γαλλική Εθνοσυνέλευση επί τρεις ημέρες, την προηγούμενη εβδομάδα, ο νόμος για την κατάργηση των θρησκευτικών συμβόλων από τη δημόσια εκπαίδευση στη Γαλλία αναμένεται να ψηφιστεί μεθαύριο με συντριπτική πλειοψηφία. H ισλαμική μαντίλα, η εβραϊκή κίπα και οι μεγάλοι χριστιανικοί σταυροί θα αποτελέσουν παρελθόν για τα δημόσια γαλλικά σχολεία. Το νόμο συνέταξε ο πρώην κεντροδεξιός πρωθυπουργός Αλέν Ζιπέ, ο οποίος βρίσκεται σε δυσχερή θέση μετά την καταδίκη του για εμπλοκή σε οικονομικό σκάνδαλο.

Συμφωνεί το 69% των Γάλλων

Οι απόψεις όμως του κ. Ζιπέ περί της προστασίας του κοσμικού χαρακτήρα του γαλλικού κράτους -το ουσιαστικό διακύβευμα, κατά τον εμπνευστή του νόμου- βρίσκουν σύμφωνους και τους περισσότερους βουλευτές των Γάλλων Σοσιαλιστών. Από τον Μάιο του 2003, και ο πρώην πρωθυπουργός Λοράν Φαμπιούς, στο συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος στην Ντιζόν, είχε ταχθεί υπέρ της θέσπισης του νόμου. Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, σε μια αποστροφή της τηλεοπτικής του ομιλίας προς το έθνος, ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ είχε τονίσει ότι ο νόμος θα ενισχύσει την επιθυμία και την πίστη των Γάλλων να ζήσουν μαζί. «H σημαία, η γλώσσα, η ιστορία μας», είπε, «μας υποδεικνύουν τις αξίες της ανεκτικότητας, του σεβασμού προς τον Αλλο, την πολυμορφία, όλα αυτά τα στοιχεία που διαμορφώνουν το μεγαλείο της Γαλλίας. O νόμος», είχε πει τότε, «θα ενδυναμώσει την εθνική συνοχή της χώρας».

Αντιδρούν οι μουσουλμάνοι

Ο πολιτικός κόσμος της Γαλλίας, λοιπόν, με εξαίρεση το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους Πράσινους (που εκπροσωπούνται με 4,8% και το 4,5% αντιστοίχως στην Εθνοσυνέλευση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2002), συμφωνεί με την κατάργηση των θρησκευτικών συμβόλων. Οπως και το 69% των Γάλλων πολιτών. Ακόμη, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της εφημερίδας Le Monde, οι τρεις στους τέσσερις Γάλλους εκπαιδευτικούς στη χώρα δηλώνουν ικανοποιημένοι και υπενθυμίζουν ότι ζητούν, από 15 χρόνια τουλάχιστον, να θεσπιστεί σχετικός νόμος.

Γιατί λοιπόν μια νομοθετική ρύθμιση, η οποία φαινομενικά χαίρει ευρείας αποδοχής, προκάλεσε για αρκετούς μήνες μήνες ένα τόσο παθιασμένο δημόσιο διάλογο στη Γαλλία; Κυρίως γιατί πυροδότησε εντάσεις στη μουσουλμανική κοινότητα της Γαλλίας. Αρκετές μουσουλμανικές οργανώσεις, μέλη των οποίων οργάνωσαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και την περασμένη εβδομάδα έξω από τη γαλλική Εθνοσυνεύλευση, υποστηρίζουν ότι ο νόμος θεσπίζεται για να περιοριστούν τα δικαιώματα των μουσουλμάνων. Είναι γεγονός ότι η συζήτηση για την κατάργηση των θρησκευτικών συμβόλων στη Γαλλία άρχισε με αφορμή περιστατικά όπου μουσουλμάνες μαθήτριες δεν δέχονταν να βγάλουν την ισλαμική μαντίλα στο σχολείο όπου φοιτούσαν.

Η γαλλική μουσουλμανική κοινότητα, η πολυπληθέστερη της Ευρώπης, αριθμεί από 3 έως 5 εκατομμύρια ανθρώπους. Από αυτούς, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εφημερίδας Le Monde το 2001, μόνο 36% δηλώνουν πιστοί και μόνο 20% πηγαίνουν στο τζαμί τις Παρασκευές. Στην ουσία, στη Γαλλία των 60 εκατομμυρίων κατοίκων μόνο το ένα εκατομμύριο είναι μουσουλμάνοι οι οποίοι ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Αυτοί λοιπόν μπορούν να απειλήσουν τον κοσμικό χαρακτήρα του γαλλικού κράτους σε τέτοιο βαθμό, ώστε να είναι απαραίτητη η θέσπιση ενός νόμου; Το ερώτημα τίθεται από αρκετούς στη Γαλλία. O νόμος, λένε, βλέπει το δέντρο και αγνοεί το δάσος. Το οποίο, στην προκειμένη περίπτωση είναι το φαινόμενο του «κοινοτισμού» (η περιχαράκωση και η απομόνωση θρησκευτικών ή εθνοτικών ομάδων σε κοινότητες) που κερδίζει έδαφος στη χώρα, όσο αποτυχαίνουν οι πολιτικές της ενσωμάτωσης διαφορετικών ομάδων στη γαλλική κοινωνία.

Εμφαση στην υγεία

Στο σκεπτικό για τη διασφάλιση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους, οι εμπνευστές του νόμου περί της κατάργησης των συμβόλων παραθέτουν ότι κατοχυρώνει επιπλέον και την ισότητα των δύο φύλων. Μουσουλμάνοι διανοούμενοι, όμως, όπως ο Αχμέντ Μπουμπεκέρ, αντιτάσσουν ότι στο πλαίσιο μιας μεταμοντέρνας κοινωνίας, η ισλαμική μαντίλα και άλλα θρησκευτικά σύμβολα υποδηλώνουν κυρίως την επιθυμία των ανθρώπων να ξεχωρίσουν, να διαχωρίσουν τη θέση τους από τη μάζα. Κοντολογίς, η επιλογή τους αυτή μπορεί να ερμηνευθεί και ως αντικονφορμιστική. Τι γίνεται όμως, για παράδειγμα, όταν η εμμονή ορισμένων στα σύμβολα της πίστης τους φτάνει σε τέτοιο σημείο, που να αρνούνται τη βοήθεια των γιατρών; Εχουν καταγραφεί στη Γαλλία περιστατικά όπου μουσουλμάνοι προτιμούν να μην προσφέρουν στις συζύγους τους ιατρική περίθαλψη μόνο και μόνο επειδή ο επιστήμων… είναι φύλου αρσενικού. Εχοντας υπ’ όψιν της, ανάλογες -όχι πολλές, είναι η αλήθεια- περιπτώσεις, η κυβέρνηση του Γάλλου πρωθυπουργού Ραφαρέν εξετάζει το ενδεχόμενο να εισαγάγει στο νόμο περί διασφάλισης του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους και μια διάταξη αναφορικά με τον τομέα της υγείας.

Μετά την ψήφισή του, ο νόμος αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Και τότε θα φανεί αν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα ή αν θα ωθήσει τις φανατικές μουσουλμάνες να εγκαταλείψουν τα δημόσια σχολεία της χώρας και να προτιμήσουν τις ιερατικές σχολές.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή