Πεδίο συνεννόησης στο θέμα των εκλογών στο Ιράκ αναζήτησαν, χθες, στη Νατζάφ ο πνευματικός ηγέτης των σιιτών Αλί αλ Σιστάνι και ομάδα εμπειρογνωμόνων του OHE, επιφορτισμένων να ανακαλύψουν τη «χρυσή τομή», που θα επιτρέψει την ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας στο Ιράκ, ικανοποιώντας τα αιτήματα όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών. Υστερα από δύο αιματοβαμμένα εικοσιτετράωρα και ενώ οι νεκροί από τις επιθέσεις αυτοκτονίας στη σιιτική Ισκεντερίγια και τη Βαγδάτη ανήλθαν στους εκατό, αβέβαιο αν όχι απαισιόδοξο ήταν το αποτέλεσμα των συνομιλιών της Νατζάφ, που διεξήχθησαν υπό το κράτος της θρασύτατης επίθεσης με αντιαρματικές ρουκέτες και ριπές ελεύθερων σκοπευτών εναντίον του Αμερικανού στρατιωτικού διοικητή στη Μέση Ανατολή, στρατηγού Τζον Αμπιζαΐντ.
Η επίθεση, χωρίς θύματα εκδηλώθηκε την ώρα που ο ίδιος και αυτοκινητοπομπή εισέρχονταν στο στρατηγείο της Ιρακινής Πολιτικής Αμυνας στην ταραγμένη Φαλούτζα. Σε προγενέστερη επίθεση, όμως, το βράδυ της Τετάρτης στη Δυτική Βαγδάτη, δύο Αμερικανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και ένας τραυματίσθηκε στη διάρκεια περιπολίας, ενώ, στην πόλη Σαμάουα η ιαπωνική στρατιωτική αποστολή δέχθηκε για πρώτη φορά επίθεση με όλμο. Σε κλίμα δικαιολογημένης ανησυχίας διεξήχθησαν, λοιπόν, οι συνομιλίες της Νατζάφ. O επικεφαλής της αποστολής του OHE στη Νατζάφ, Λαχντάρ Μπραχίμι, κατέβαλε έντιμες προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας με τον Σιστάνι προς όφελος της ομαλής μεταβίβασης της εξουσίας στο Ιράκ, το οποίο υπήρξε ένα από τα κυρίως θέματα των συνομιλιών, που είχε χθες ο Μπλερ με τον καγκελάριο Σρέντερ στο Βερολίνο, εν όψει της τριμερούς συνάντησης Σιράκ – Σρέντερ – Μπλερ στις 18 Φεβρουαρίου.
Στη Νατζάφ, χθες, η κατανόηση ήταν αμοιβαία, αλλά το αποτέλεσμα ασαφές έως απογοητευτικό, εάν πιστέψει κανείς πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες ο αλ Σιστάνι απείλησε ακόμη και με «φετβά» εναντίον του αμερικανικού σχεδίου για τη μεταβίβαση της εξουσίας.
Τι ζήτησαν οι σιίτες
«Είμαστε μαζί του 100%, διότι οι εκλογές είναι ο καλύτερος τρόπος συγκρότησης ενός κράτους, που υπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών του», δήλωσε ο κ. Μπραχίμι, μετά τις συνομιλίες της ομάδας του OHE με τον αγιατολάχ Σιστάνι. Οι εμπειρογνώμονες συμφώνησαν ότι οι εκλογές πρέπει να προετοιμασθούν προσεχτικά, ουδείς λόγος, όμως έγινε ως προς το χρόνο ή τον τρόπο διεξαγωγής της εκλογικής αναμέτρησης και κυρίως ως προς το χρόνο μεταβίβασης της εξουσίας από τους Αμερικανούς στους Ιρακινούς.
Ενδεικτικό ως προς τις προθέσεις του αγιατολάχ, είναι δημοσίευμα της ιρακινής εφημερίδας «Αλ Χαγιάτ», σύμφωνα με το οποίο, πηγές προσκείμενες στον Σιστάνι δήλωσαν ότι, εάν οι εκλογές οργανωθούν «όπως πρέπει» μέσα στο επόμενο δεκάμηνο, ο αγιατολάχ αποδέχεται καθυστέρηση της μεταβίβασης της εξουσίας -ή έστω μερική μεταβίβαση- για όσο χρονικό διάστημα απαιτεί η ψηφοφορία. Εάν στο διάστημα των 10 μηνών δεν καταστεί δυνατή η διοργάνωση δίκαιων εκλογών, τότε ο Σιστάνι προτείνει σύστημα δικής του επινόησης, που προβλέπει δημοψήφισμα, με το οποίο ο ιρακινός λαός θα αποδεχθεί ή θα απορρίψει τους υποψηφίους, που προτείνουν οι εμπλεκόμενοι. Επίσης ζήτησε το νέο Σύνταγμα να αποτελέσει ευθύνη εκλεγμένης κυβέρνησης και όχι του διορισμένου από τους Αμερικανούς Ιρακινού Κυβερνητικού Συμβουλίου. Διαφορετικά, μολονότι ο σιίτης ηγέτης είναι «ανοιχτός» στις προτάσεις του OHE, δεν αποκλείει την έκδοση του «φετβά», δηλαδή διατάγματος εις βάρος του αμερικανικού σχεδίου, με αποτέλεσμα μεγάλος αριθμός σιιτών να αρνηθούν να συνεργαστούν με την αμερικανική διοίκηση. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το αμερικανικό σχέδιο, η μεταβίβαση της εξουσίας ώς τις 30 Ιουνίου, θα αποτελέσει ευθύνη προσωρινής κυβέρνησης, που θα επιλεγεί από προσωπικότητες των περιφερειών, για να προετοιμάσει τις εκλογές, που θα διεξαχθούν το 2005. O αγιατολάχ Σιστάνι απορρίπτει το σχέδιο, με τη συλλογιστική ότι έτσι ευνοούνται οι άλλες εθνότητες του Ιράκ -Κούρδοι, σουνίτες-, αντί των σιιτών που αντιστοιχούν στο 60% των 25 εκατομμυρίων Ιρακινών και επιθυμούν να κυβερνήσουν.
Κατόπιν όλων αυτών, το έργο της αποστολής του OHE στο Ιράκ δεν προμηνύεται εύκολο. Ενδιαμέσως, στις συνομιλίες του Βερολίνου μεταξύ Σρέντερ και Μπλερ, κεντρικό θέμα ήταν το Ευρωσύνταγμα και η άρση των αντιρρήσεων των Ισπανοπολωνών στο θέμα της διπλής πλειοψηφίας. Στο χρονοδιάγραμμα, όμως, περίοπτη θέση κατείχαν η κατάσταση στο Ιράκ και στη M. Ανατολή, όπως και η αναβάθμιση του ρόλου του NATO στο Αφγανιστάν.