MONAXO. «Ουδείς μπορούσε να τον αγγίξει», λέει ο Μιαν Χουρσίντ Μεχμούντ Καζούρι, υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν. H απογοήτευση στη φωνή του είναι εμφανής. «Φανταστείτε μία αμερικανική κυβέρνηση να το κάνει αυτό στον Τσαρλς Λίντμπεργκ ή τον Αλμπερτ Αϊνστάιν στο απόγειο της δημοτικότητάς του. O δρ. A.K. Χαν είναι ένα είδος εθνικού ήρωα στο Πακιστάν», συμπληρώνει.
Ο Αμπντούλ Καντίρ Χαν, ο επιστήμονας που έγινε διεθνώς γνωστός για τα πυρηνικά του Πακιστάν, είναι ένας κλέφτης των διαστάσεων του Αλή Μπαμπά, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει ο Πακιστανός υπουργός Εξωτερικών. Εγινε εθνικός ήρωας υποκλέπτοντας τα σχέδια ευρωπαϊκού συστήματος φυγοκέντρησης, που βοήθησε το Πακιστάν να εκτοξεύσει αρκετούς Πακιστάν. Αν ίσχυε αυτό, ο Χαν θα ήταν περισσότερο αποδιοπομπαίος τράγος, παρά θύτης.
Ο κ. Καζούρι όμως, δικηγόρος και υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανυπομονεί να αποστείλει στην πατρίδα του ένα μήνυμα, το οποίο ακόμη κι εμείς, παρά τις επιφυλάξεις μας, οφείλουμε να καλωσορίσουμε. «Είμαστε ένα υπεύθυνο πυρηνικό έθνος», αναφέρει, προσθέτοντας ότι το Πακιστάν είναι έτοιμο να συμμορφωθεί με τους αναγνωρισμένους διεθνείς περιορισμούς για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. «Επρεπε να αποδείξουμε στον πακιστανικό λαό και τον κόσμο ότι ούτε καν ο A. K. Χαν είναι υπεράνω νομοθεσίας. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να το λάβουν αυτό υπόψη τους και να ενθαρρύνουν τη διεθνή ενσωμάτωση του Πακιστάν πυρηνικούς μηχανισμούς, το 1998. «Με τη συμβολή του Χαν αποκτήσαμε στρατηγική ισορροπία», υποστηρίζει ο Χουρσίντ Καζούρι.
Σήμερα, ο Χαν κατηγορείται από τον πρόεδρο, Περβέζ Μουσάραφ, ότι ενορχήστρωσε επιχείρηση λαθρεμπορίου, ανταλλάσσοντας με το Ιράν, τη Λιβύη και τη Βόρειο Κορέα πυρηνική τεχνογνωσία έναντι μεγάλων χρηματικών ποσών. Σε συνομιλία μου με τον κ. Καζούρι, στο Συνέδριο του Μονάχου για την Πολιτική Ασφάλεια, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Πακιστανός υπουργός Εξωτερικών παρέσχε λεπτομερή περιγραφή των επιχειρήσεων του επιστήμονα, την αντιπαράθεση του Χαν με τον Μουσάραφ και την ομολογία του επιστήμονα.
Η παθιασμένη αφήγηση του υπουργού Εξωτερικών έχει στόχο να ανασκευάσει την άποψη ότι ο Χαν έχει αναλάβει μία ακόμη υπηρεσία για λογαριασμό του σε πυρηνικά και ευρύτερα αμυντικά ζητήματα», επισημαίνει.
Αφεση αμαρτιών
Ο Μουσάραφ έδωσε άφεση αμαρτιών στο Χαν αμέσως μετά την εμφάνισή του στην πακιστανική τηλεόραση την περασμένη εβδομάδα για να αναλάβει την «πλήρη ευθύνη» και να ζητήσει δακρυσμένος συγγνώμη.
Ο κ. Καζούρι επιβεβαιώνει ότι η πακιστανική κοινή γνώμη καθιστά αδύνατη την επιβολή νομικών κυρώσεων σε βάρος του Χαν από το Μουσάραφ, αν φυσικά ο τελευταίος θέλει να επιβιώσει πολιτικά.
«Κοιτάξτε, γνωρίζαμε ότι θα κατηγορηθούμε πως υποκύψαμε στις πιέσεις των Αμερικανών. Δεν κάνουμε αυτό. O πακιστανικός λαός πρέπει να κατανοήσει ότι δε θα υπάρξει πυρηνική αναδίπλωση. Εχουμε προγραμματίσει νέες πυραυλικές δοκιμές για να αποδείξουμε τις προθέσεις μας. Είμαστε μία πυρηνική δύναμη, το έχουμε διακηρύξει και ο κόσμος πρέπει να το αποδεχθεί. Ωστόσο έχουμε λάβει μέτρα για να ελέγξουμε τα πυρηνικά μας και να αναχαιτίσουμε τη διάδοση τους», τονίζει ο Πακιστανός υπουργός Εξωτερικών.
Από το 2001 είχαν στοιχεία
Ο Μουσάραφ άρχισε να υποπτεύεται τον Χαν το 2001 και του αφαίρεσε τον έλεγχο των πυρηνικών εργαστηρίων της χώρας, σύμφωνα με τον Καζούρι. Μέχρι τότε η κυβέρνηση και η κοινή γνώμη είχαν αποδεχθεί τον προκλητικό τρόπο ζωής και τις γενναιόδωρες φιλανθρωπικές του χειρονομίες ως σύνηθες δείγμα διαφθοράς, αφού ο Χαν είχε πρόσβαση σε παχυλά κρατικά κονδύλια. «Πριν από πέντε μήνες οι διεθνείς ηγέτες προσκόμισαν στον πρόεδρο Μουσάραφ νέες πληροφορίες, που μας ώθησαν να λάβουμε μέτρα. Ημασταν συντετριμμένοι», αποκαλύπτει ο Καζούρι, ο οποίος αποφεύγει να υπεισέλθει σε περαιτέρω λεπτομέρειες.
Αλλοι επικαλούνται έναν ογκώδη φάκελο της CIA για τη διάδοση των πακιστανικών πυρηνικών, ως πηγή των ενοχοποιητικών στοιχείων, που περιήλθαν στην κατοχή του Μουσάραφ από Αμερικανούς αξιωματούχους.
Η συζήτησή μας στη συνέχεια εξελίχθηκε ως εξής: «Τότε, γιατί αργήσατε τόσο πολύ να δράσετε; «Αυτό είναι πολύ δύσκολο για μας». «Μήπως το τάιμινγκ σχετίζεται με τις παρ’ ολίγον πετυχημένες απόπειρες εναντίον του Μουσάραφ με δράστες εξτρεμιστές, φίλα προσκείμενους στο Χαν και τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες;» «Οχι, αυτά είναι βλακείες».
Ο Καζούρι παραδέχθηκε όμως ότι το υπουργικό συμβούλιο της χώρας ζήτησε πρόσφατα από τον Μουσάραφ να μετακομίσει στην πρωτεύουσα, αντί να συνεχίσει την 30λεπτη καθημερινή διαδρομή από το Ραβαλπίντι. Επιπλέον μία ευρωπαϊκή μυστική υπηρεσία έχει εντοπίσει ενδείξεις ότι ορισμένοι διοικητές στις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες εντείνουν τη συνεργασία τους με ισλαμικές εξτρεμιστικές οργανώσεις αντί να ακολουθούν τον Μουσάραφ.
Οι τελευταίες ενέργειες του Μουσάραφ προσδίδουν νέα αξιοπιστία τις εκκλήσεις για αμερικανική υποστήριξη. Παρ’ όλα αυτά θα πρέπει να καθορισθούν ορισμένες προϋποθέσεις, με βασικότερη την αποκάλυψη στις Ηνωμένες Πολιτείες όλων των πληροφοριών για το δίκτυο διάδοσης των πυρηνικών, που έχει έδρα το Πακιστάν.