Τα επαναστατικά διαπιστευτήρια του Μοχάμεντ Ρεζά Χαταμί είναι αδιαφιλονίκητα. Δεκεαννέα ετών όταν ξέσπασε η ισλαμική επανάσταση του 1979, συμμετείχε στην ομάδα των διαδηλωτών που εισέβαλε στην αμερικανική πρεσβεία της Τεχεράνης και κράτησε τους διπλωμάτες της ως ομήρους για 444 ημέρες. Στρατεύθηκε ως εθελοντής στον πόλεμο κατά του Ιράκ, τη δεκαετία του ’80 και τραυματίσθηκε στο πόδι. Επέστρεψε στην Ιατρική Σχολή και παντρεύτηκε την εγγονή του θεμελιωτή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αγιατολάχ Ρουολάχ Χομεϊνί.
Η πολιτική του διαδρομή
Από το 1977, ο μεγαλύτερος αδελφός του, Μοχάμεντ Χαταμί, είναι πρόεδρος της χώρας. Αλλά τίποτα απ’ όλα αυτά δεν στάθηκε ικανό να παρεμποδίσει τον αποκλεισμό του 44χρονου γιατρού, όπως και της συζύγου του, Ζαχρά Εσρατζί, από τις λίστες των υποψηφίων για τις σημερινές βουλευτικές εκλογές. Σήμερα, ο νεώτερος Χαταμί ανήκει στη διευρυνόμενη ομάδα των αρχιτεκτόνων της επανάστασης που αμφισβητούν την ισλαμική Δημοκρατία, στη δημιουργία της οποίας οι ίδιοι συνέβαλαν, προειδοποιώντας ότι στρέφεται προς τον θρησκευτικό δεσποτισμό. Ηγείται του Ισλαμικού Μετώπου Συμμετοχής, το μεγαλύτερο μεταρρυθμιστικό κόμμα, που πλειοψήφησε στις βουλευτικές εκλογές του 2000. Αυτή τη φορά, οι συντηρητικοί αντίπαλοί του δεν εννοούν να ριψοκινδυνεύσουν. Τον Ιανουάριο, το Συμβούλιο των Φρουρών της Επανάστασης πληροφόρησε τον Χαταμί και άλλους 2.000 υποψηφίους ότι δεν θεωρείται πιστός στον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και επομένως αποκλείονται από τη διεκδίκηση βουλευτικών εδρών. H σύζυγός του αποκλείστηκε επίσης, παρά τις επαναστατικές της ρίζες, εξαιτίας συνέντευξης που έδωσε στους «Τάϊμς της Νέας Υόρκης» και επειδή χαιρέτισε την απονομή του βραβείου Νομπέλ για την Ειρήνη στην Σιρίν Εμπαντί.
Ο Χαταμί κατηγορεί τον κατά 16 χρόνια μεγαλύτερο αδελφό του και πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη συμβιβαστική του στάση έναντι των σκληροπυρηνικών. «O πρόεδρος πιστεύει ότι είναι αναγκασμένος να συμβιβαστεί για να κρατήσει στη ζωή τις μεταρρυθμίσεις, αλλά εγώ πιστεύω ότι μια τέτοια στάση ισοδυναμεί με θανατηφόρο δηλητήριο», δηλώνει ο νεώτερος Χαταμί.
Η δυτικότροπη πολιτική εκστρατεία του κόμματός του, με συναυλίες και υποσχέσεις για πιο τολμηρά πολιτικά και κοινωνικά ανοίγματα, κέρδισε τη συμπάθεια των νέων ανθρώπων.
Ανεξάρτητα αν οι μεταρρυθμιστές κατακτήσουν ή όχι την πλειοψηφία στη Βουλή, ο Χαταμί πιστεύει ότι το κίνημά του δεν πρόκειται να υποχωρήσει και ότι έχει αφομοιώσει πολύτιμα μαθήματα, στην πορεία των τελευταίων χρόνων. «Μάθαμε ότι δεν είναι όλος ο κόσμος εναντίον μας», δηλώνει. «Εχουμε κοινά συμφέροντα με άλλες χώρες. Μάθαμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν μια αξία. Μάθαμε ότι δεν μπορούμε να περιορίσουμε την ελευθερία του λαού στο όνομα της ανεξαρτησίας της χώρας».