Σκάνδαλο που αφορά τη χρήση 75 εκατομμυρίων δολαρίων από τα δημόσια ταμεία για την ενίσχυση συμμάχων του κυβερνώντος Φιλελεύθερου κόμματος ταλανίζει την κυβέρνηση του Πολ Μαρτέν στον Καναδά. Το σκάνδαλο κινδυνεύει να διχάσει το κόμμα, καθώς ετοιμάζεται για τις εθνικές εκλογές. Σύμφωνα με έγγραφα του λογιστηρίου του κράτους, υπάρχει ένας ολόκληρος ιστός πλαστών εμβασμάτων, διπλών λογαριασμών και πλασματικών συμβολαίων του υπουργείου Δημοσίων Εργων, με τα οποία διοχετεύθηκαν κονδύλια σε εταιρείες δημοσίων σχέσεων που συνεργάζονται με τους Φιλελευθέρους. O Μαρτέν ζήτησε αμέσως δικαστική έρευνα, κάτι που σημαίνει ότι ηγετικά στελέχη του κόμματός του, ίσως ακόμη και ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός Ζαν Κρετιέν, θα κληθούν να καταθέσουν. H έρευνα ίσως αρχίσει την άνοιξη, πριν από τις εκλογές, δίνοντας έτσι τροφή για την προεκλογική εκστρατεία των αντιπολιτευόμενων συντηρητικών.
Ευθύνες σε 14 υπαλλήλους
Οι εταιρείες που εντοπίστηκαν από το λογιστήριο του κράτους είναι οι ίδιες που έδωσαν σημαντικές δωρεές τα τελευταία χρόνια στο Φιλελεύθερο κόμμα. Αυτό ενισχύει τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης ότι το όλο θέμα ήταν ένας τρόπος να περάσουν, μέσω των εταιρειών, χρήματα από τα κρατικά ταμεία στα ταμεία του Φιλελεύθερου κόμματος.
Το σκάνδαλο δυσχεραίνει τις προσπάθειες του Μαρτέν να προβληθεί ως ισχυρός και τίμιος ηγέτης – ιδίως δεδομένων των άστοχων χειρισμών του. H αρχική απάντηση του πρωθυπουργού ήταν να αποδώσει όλες τις ευθύνες σε 14 δημοσίους υπαλλήλους και να δηλώσει κατηγορηματικά ότι «η κυβέρνηση δεν γνώριζε».
Ομως, οι αντιπολιτευόμενοι συντηρητικοί δεν «αγοράζουν» αυτή την εκδοχή. «Επρόκειτο για ξέπλυμα χρήματος», είπε ο Γκραντ Χιλ, ηγέτης του Συντηρητικού κόμματος. «Οι Φιλελεύθεροι είναι βουτηγμένοι σε αυτό μέχρι τον λαιμό». Μετά την έντονη κριτική, ο Μαρτέν είπε ότι ήταν διατεθειμένος να αναλάβει ευθύνες για την εκκαθάριση του σκανδάλου. «Αυτό που συνέβη με αρρωσταίνει, με απασχολεί βαθύτατα. Θα πέσουν κεφάλια», είπε ο Μαρτέν.
Ο Μαρτέν είχε δηλώσει ότι οι τεταμένες σχέσεις του με τον εσωκομματικό του αντίπαλο, πρώην πρωθυπουργό Κρετιέν, τον είχαν κρατήσει στο σκοτάδι αναφορικά με το πρόγραμμα αυτό, παρότι ο ίδιος ήταν υπουργός Οικονομικών κατά το επίμαχο διάστημα που έγιναν οι πληρωμές. Ομως, σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις, οι απόπειρες του Μαρτέν να αποστασιοποιηθεί από το σκάνδαλο δεν γίνονται πιστευτές από τους ψηφοφόρους.
Επεσε η δημοτικότητά τους
Το σκάνδαλο, που θεωρείται το μεγαλύτερο των τελευταίων δεκαετιών, έχει επηρεάσει σημαντικά τη δημοτικότητα των Φιλελευθέρων. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Ipsos για την εφημερίδα «Γκλόουμπ αντ Μέιλ», το ποσοστό του κόμματος έχει πέσει από το 48% στο 39%. «Εκτός προεκλογικής περιόδου δεν έχω ξαναδεί τέτοιες απότομες μετακινήσεις ποσοστών», είπε ο Ντάνιελ Μπρίκερ της Ipsos.
H δημοσκόπηση δείχνει ότι η υποστήριξη προς την κυβέρνηση έχει μειωθεί σε όλες τις καναδικές επαρχίες. Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, οι σύμβουλοι του Μαρτέν, που διαδέχθηκε τον Κρετιέν μόλις τον Δεκέμβριο 2003, «έβλεπαν» εκλογές τον Μάιο. Τώρα ίσως θα υποχρεωθούν να αναθεωρήσουν.