Τη θεωρία σύμφωνα με την οποία οι ελεύθερες ρίζες ευθύνονται για την εμφάνιση ασθενειών, όπως είναι ο καρκίνος και η αρθρίτιδα, αμφισβητείται από Βρετανούς ερευνητές. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι ορισμένα μόρια, οι ελεύθερες ρίζες, που παράγονται κατά την προσπάθεια του ανθρώπινου οργανισμού να καταπολεμήσει κάποια λοίμωξη, προκαλούν βλάβες στους ιστούς. Ηδη, κυκλοφορούν στην αγορά πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα που βοηθούν στην απομάκρυνση των πλεοναζόντων ελευθέρων ριζών, προλαμβάνοντας έτσι την εμφάνιση των νοσημάτων. Ερευνα όμως που πραγματοποιήθηκε στο University College του Λονδίνου και δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature καταλήγει ότι η θεωρία αυτή πιθανώς να είναι εσφαλμένη. Σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία, οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν τέτοιας έκτασης καταστροφές στους ιστούς που συμβάλλουν στην εμφάνιση καρκίνου, αρθρίτιδας αλλά και αγγειακών νοσημάτων που καταλήγουν στην εμφάνιση καρδιοπάθειας.
Η φαρμακοβιομηχανία παρασκευάζει σκευάσματα που θα αποτρέπουν την παραγωγή των ελευθέρων ριζών ή θα βοηθούν στην απομάκρυνσή τους.
Οι Βρετανοί ερευνητές, όμως, πιστεύουν ότι η θεωρία περί ελευθέρων ριζών στηρίχθηκε σε εσφαλμένα δεδομένα. O δρ Τόνι Σίγκαλ τονίζει ότι τα λευκά αιμοσφαίρια παράγουν ελεύθερες ρίζες οξυγόνου και η διαδικασία κατά την οποία παράγονται είναι κομβικής σημασίας για την καταστροφή των βακτηρίων. «Οποιος οργανισμός στερείται της διαδικασίας αυτής, έχει την τάση να παθαίνει βαρύτατες και συχνά θανατηφόρες λοιμώξεις. Αυτό το γεγονός οδήγησε τους επιστήμονες σε ένα λανθασμένο συμπέρασμα: ότι οι ρίζες του οξυγόνου είναι εξαιρετικά τοξικές και εφόσον μπορούν να σκοτώσουν ισχυρότατους μικροοργανισμούς, όπως μύκητες και μικρόβια, μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στους ανθρώπινους ιστούς. H έρευνά μας όμως έδειξε ότι ότι η βασική θεωρία περί τοξικότητας των ριζών οξυγόνου είναι λανθασμένη» κατέληξε ο δρ Σίγκαλ.
Οι Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η καταστρεπτική δύναμη των λευκών αιμοσφαιρίων δεν οφείλεται στις ελεύθερες ρίζες, αλλά στα ένζυμα που μπορούν να καταβροχθίσουν τους εισβολείς στο ανθρώπινο σώμα». H παραγωγή των ενζύμων πυροδοτείται από τη ροή καλίου μέσα στο κύτταρο. Οταν οι ερευνητές σταμάτησαν τη ροή αυτή, χρησιμοποιώντας συστατικό του δηλητηρίου που έχει ο σκορπιός, τα κύτταρα δεν κατάφεραν να εμποδίσουν την εισβολή των παθογόνων παραγόντων. Σύμφωνα με τους Βρετανούς ερευνητές σημαίνει ότι οι ελεύθερες ρίζες δεν είναι τα τοξικά σωματίδια όπως πίστευαν μέχρι σήμερα.