Επίδειξη δύναμης από τον Πούτιν

Επίδειξη δύναμης από τον Πούτιν

4' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ηταν το «αλατοπίπερο» που έλειπε από την προεκλογική εκστρατεία. Τρεις εβδομάδες πριν από την προδιαγεγραμμένη επανεκλογή του Βλαντιμίρ Πούτιν στο ανώτατο αξίωμα της Ρωσίας, στις 14 Μαρτίου, ουδείς υποψιαζόταν ότι αυτή η «κούρσα» ενός παντοδύναμου υποψηφίου έναντι άλλων έξι διεθνώς άγνωστων «αντιπάλων» μπορούσε να προσελκύσει το ελάχιστο ενδιαφέρον.

Η αιφνιδιαστική απόφαση του κ. Πούτιν να καθαιρέσει σύσσωμη την κυβέρνηση Κασιάνοφ, την περασμένη Τρίτη, έδωσε νέα πνοή στο προεκλογικό άχρωμο σκηνικό. Και τώρα, όλοι διερωτώνται γιατί το έκανε…

Τρεις ερμηνείες

Τρεις είναι οι ερμηνείες. Και κατά πάσα πιθανότητα ισχύουν και οι τρεις. Πρώτον, ήταν πράγματι ένας εύστοχος ελιγμός του κ. Πούτιν για την αφύπνιση του απαθούς εκλογικού σώματος, το οποίο ναι μεν στηρίζει τον πρόεδρο με ποσοστό 70% -την ώρα που οι άλλοι υποψήφιοι περιορίζονται σε μονοψήφιους αριθμούς- αλλά δεδομένης της βεβαιότητας για τη νίκη, απειλούσε να παρασυρθεί σε ρεκόρ αποχής. Χρειαζόταν, λοιπόν, η ανανέωση του ενδιαφέροντος και μια υπενθύμιση όχι μόνο της ισχύος του προέδρου, αλλά και της πρόθεσής του να παρουσιάσει ένα ακόμη πιο ειλικρινές πολιτικό πρόσωπο, με την έναρξη της νέας θητείας. Και αυτό σχετίζεται, φυσικά, με τη δεύτερη ερμηνεία: ήταν η ιδανική ευκαιρία για τον πρόεδρο να αποπέμψει τον τελευταίο εναπομείναντα της εποχής Γέλτσιν, τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Κασιάνοφ, κάτι που απέφυγε να κάνει όταν ξέσπασε το φθινόπωρο η κρίση στον πετρελαϊκό κολοσσό Yukos. Οι αναλυτές έσπευσαν να θυμίσουν ότι ο Μιχαήλ Κασιάνοφ αναρριχήθηκε στην εξουσία ως έμπιστος του Μπόρις Γέλτσιν -διορίστηκε υπουργός Εθνικής Οικονομίας το 1993- και ότι στην κρίση της Yukos τάχθηκε κατά της σύλληψης του προέδρου της εταιρείας, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι. H συμπάθεια του κ. Κασιάνοφ για τους μεγαλοεπιχειρηματίες, οι οποίοι θησαύρισαν με τις ιδιωτικοποιήσεις της δεκαετίας του ’90 και σήμερα είναι τα βασικά θύματα της εκστρατείας Πούτιν κατά της φοροδιαφυγής, δεν μπορούσε παρά να αποδειχθεί μοιραία.

Θα ορίσει διάδοχο

Τη θέση του Μιχαήλ Κασιάνοφ, τώρα, πρόκειται να καταλάβει ο «εκλεκτός» -έξι πρόσωπα προβάλλουν ως επικρατέστερα μεταξύ τους ο νυν υπουργός Αμύνης Σεργκέι Ιβανόφ, ο μεταρρυθμιστής Βίκτορ Χριστένκο, και ο υπουργός Οικονομικών, Αλεξέι Κούντριν- και το όνομα αυτού θα ανακοινωθεί τις παραμονές των εκλογών… Γι’ αυτό και η τρίτη ερμηνεία συνδέεται με τη σειρά της με τις δύο προηγούμενες: ήταν η ιδανική ευκαιρία για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, να παρουσιάσει πανηγυρικά τον διάδοχό του, τον άνθρωπο – κλειδί που στις 14 Μαρτίου θα γίνει πρωθυπουργός και το 2008 θα κληθεί ενδεχομένως να αναλάβει και τα ηνία της χώρας, όταν λήξει η θητεία του προέδρου – κι ενώ οι αντίπαλες «οικογένειες» του Κρεμλίνου, με πρωταγωνιστές βαρώνους του πλούτου και νοσταλγούς των ιδιωτικοποιήσεων, θα έχουν ακονίσει τα μαχαίρια τους για να λάβουν μερίδιο από την εξουσία.

Η μεγάλη προεκλογική μάχη θα δοθεί τότε και οι πολεμιστές ορίζονται από σήμερα, αν και ορισμένοι αναλυτές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο ο κ. Πούτιν να προωθήσει την τροποποίηση του Συντάγματος, ώστε να του επιτραπεί και μια τρίτη θητεία. Το «συνταγματικό πραξικόπημα», ωστόσο, μπορεί να μη χρειαστεί εάν ο μέλλων πρωθυπουργός αποδειχθεί απολύτως αφοσιωμένος στην αποκαλούμενη από δυτικά έντυπα «συμμορία των σιλοβίκι», της κλίκας εισαγγελέων, αστυνομικών, στρατιωτικών και κυρίως μελών των μυστικών υπηρεσιών, που στηρίζουν και στηρίζονται από τον πρόεδρο. H εδραίωση της ομάδας αυτής στο Κρεμλίνο είναι η βασική πηγή των ανησυχιών των δυτικών κυβερνήσεων για «την αυταρχική πορεία της Ρωσίας» ή την «οπισθοδρόμηση προς τη σοβιετική εποχή». Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, «η αναλογία των σιλοβίκι στα ανώτατα κλιμάκια του Κρεμλίνου έχει αυξηθεί κατά 4,8% που ήταν επί Γκορμπατσόφ στο 58,3% επί Πούτιν. Τουλάχιστον, τα μισά από τα μέλη του ανεπίσημου «Πολιτικού Γραφείου» ανήκουν σ’ αυτήν την ομάδα. Στο Κρεμλίνο, ο ένας στους τρεις αξιωματούχους έχει ιστορικό στρατιωτικού ή μυστικού πράκτορα»…

«Σεβαστείτε τη Ρωσία»

Η καθαίρεση της κυβέρνησης πυροδότησε, όπως είναι φυσικό, νέες αναλύσεις για την πορεία της Ρωσίας προς τον αυταρχισμό, ωστόσο οι ανησυχίες των Δυτικών δεν εξαργυρώνονται σε ουσιαστική πολιτική πίεση. Τα πρόσφατα σχόλια του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Κόλιν Πάουελ, στη ρωσική εφημερίδα Ιζβέστια για το «ελλιπές» δημοκρατικό σύστημα της Ρωσίας, αναιρέθηκαν την επομένη για να εμπλουτιστούν με επαίνους σχετικά με την «πρόοδο που σημείωσε η Ρωσία τα τελευταία 30 χρόνια». Στο ίδιο ύφος, η Γαλλία, άλλοτε σκληρός επικριτής της πολιτικής Πούτιν στην Τσετσενία, τηρεί σήμερα σιωπή, και αυτό είναι «το τίμημα» που πληρώνει για τη ρωσική υποστήριξη στην κρίση του Ιράκ, έναντι των ΗΠΑ, σημειώνουν οι Financial Times. Ενδεικτικός του κλίματος στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση σήμερα είναι ο τίτλος κύριου άρθρου της γαλλικής εφημερίδας Le Monde: «Σεβαστείτε τη Ρωσία», παρατηρεί το δημοσίευμα, με αφορμή τη σύσταση του προέδρου Σιράκ προς τους Ευρωπαίους, στις 24 Φεβρουαρίου, «να επιδείξουν μεγαλύτερο σεβασμό» για τη χώρα του Βλαντιμίρ Πούτιν. Προφανής και αναπάντεχη υπεράσπιση, την ημέρα της καθαίρεσης της ρωσικής κυβέρνησης, η έκκληση Σιράκ ήλθε να επιβεβαιώσει, σύμφωνα με τη Monde, ότι ο Γάλλος πρόεδρος έχει πολιτικά κίνητρα για να υπεραμύνεται της Ρωσίας του σήμερα. «Για τον πολυπολικό του κόσμο έχει ανάγκη κάποιον σαν τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ελλείψει ανταγωνισμού, πρόκειται να επανεκλεγεί πανηγυρικά».

Οι δηλώσεις Σιράκ, ωστόσο, ήλθαν να επιβεβαιώσουν και αυτό που έχει διαφανεί προ καιρού: O Ρώσος ηγέτης διατηρεί πάντα το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή