Εξέγερση πολιτών κατά κατεστημένου

Εξέγερση πολιτών κατά κατεστημένου

3' 35" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για διαζύγιο και άλλοι κάνουν λόγο για απογοήτευση. H γλώσσα, ωστόσο, που χρησιμοποίησε ο Γάλλος δικηγόρος και σχολιαστής Νικολά Μπαβερέζ ήταν πολύ πιο δυνατή. «Το δημοψήφισμα για το Σύνταγμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης έλαβε διαστάσεις εξέγερσης», τόνισε ο κ. Μπαβερέζ. «Γίναμε μάρτυρες μιας δημοκρατικής ιντιφάντα, η οποία αντανακλά την απελπισία και τον φόβο που αισθάνεται ο λαός της Γαλλίας για την παρακμή της πατρίδας τους και την ανικανότητα των ηγετών τους να αντεπεξέλθουν στην κρίση», επεσήμανε ο ίδιος.

Αναμφίβολα, τα διαδοχικά «όχι» Γάλλων και Ολλανδών έβαλαν ταφόπλακα στο ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Παρά ταύτα, οι κρίσεις του γαλλικού και του ολλανδικού λαού αντικατροπτίζουν και τη δυσαρέσκεια των πολιτών στα πρόσωπα των πολιτικών ελίτ στα ιδρυτικά κράτη της E.E.

«H εξέγερση εις βάρος του κατεστημένου, που αποδυναμώνει τις κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Ιταλίας, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη», υποστηρίζει ο καθηγητής διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου της Τζορτζτάουν των ΗΠΑ, Τσαρλς Κούπτσαν. O τελευταίος θεωρεί ότι η κατάσταση θα έχει άμεσο και αρνητικό αντίκτυπο στις ΗΠΑ, οι οποίες προσβλέπουν στη διεθνή υποστήριξη της Ε.Ε.

Διαφορετικές οι αιτίες

Η δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης διαφέρει από χώρα σε χώρα, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η απογοήτευση των πολιτών δεν οφείλεται αποκλειστικά στα προβλήματα της οικονομίας. Σε σημαντικό βαθμό, μάλιστα, η εξέγερση πυροδοτήθηκε και από τους φόβους που προκαλεί η προοπτική της μετανάστευσης μουσουλμάνων και εργατών από τα κράτη της πρώην Ανατολικής Ευρώπης.

Ενας ακόμα παράγοντας που διαμόρφωσε το απότελεσμα των δημοψηφισμάτων ήταν η εντύπωση ότι το εγχείρημα της Ενωμένης Ευρώπης βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο μιας ομάδας γραφειοκρατών που διαμένουν στις Βρυξέλλες και δεν λογοδοτούν πουθενά και σε κανέναν.

Το κυρίως ζήτημα είναι ότι και στις τρεις χώρες, που θεωρούνται κινητήριος μοχλός της ευρωπαϊκής οικονομίας (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία), συντηρητικοί και σοσιαλιστές τηρούν κοινή στάση απέναντι στην κοινή γνώμη. «Απαιτούνται επίπονες μεταρρυθμίσεις για την αναζωογόνηση της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στο μέλλον» είναι το αξίωμά τους. «Δεν σας πιστεύουμε», απαντούν από κοινού και τα εκλογικά σώματα.

Ο ειδικός επί θεμάτων που αφορούν την ευρωπαϊκή μεταρρύθμιση, Μαρκ Λέοναρντ, υπογραμμίζει ότι η E.E. στερείται της απαραίτητης αυτοπεποίθησης και αποφεύγει να αντικρίσει το μέλλον. «H κατάσταση στην Ευρώπη είναι απόρροια της αδυναμίας των κυβερνήσεων να πείσουν την κοινή γνώμη, αλλά και αποτέλεσμα των ατυχών οικονομικών συγκυριών και της αφ’ υψηλού συμεριφοράς των ελίτ», τονίζει.

Περισσότερος φιλελευθερισμός

Στη Γερμανία, οι πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων θεωρητικώς αποδέχεται το αναγκαίο των μεταρρυθμίσεων, μολονότι οι Γερμανοί πιστεύουν ότι το κράτος που υιοθετεί μεταρρυθμίσεις είναι υποχρεωμένο να προστατεύσει τους πολίτες του από τις συνέπειες.

«Η Ευρώπη έχει ανάγκη από περισσότερο φιλελευθερισμό», σημειώνει ο ειδικός του Κέντρου Ερευνών για την Εφαρμογή της Πολιτικής στο Μόναχο, Γιάννης Εμμανουηλίδης. Εννοεί τον φιλελευθερισμό ευρωπαϊκού τύπου, δηλαδή την απελευθέρωση της αγοράς και τον περιορισμό των κρατικών παρεμβάσεων. «Φυσικά, αυτός ο φιλελευθερισμός βρίσκεται εκτός της παράδοσης των Γερμανών και των Γάλλων», επισημαίνει.

Παραδόξως, όμως, στη Γερμανία το εκλογικό σώμα εμφανίζεται μεν δυσαρεστημένο από την πολιτική του καγκελάριου Σρέντερ, φαίνεται δε να στηρίζει την άνοδο στην εξουσία της Αγγελα Μέρκελ, η οποία ενδέχεται να εφαρμόσει σκληρότερο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Προφανώς, η επιθυμία των Γερμανών να απαλλαγούν από τον κ. Σρέντερ, ο οποίος αθέτησε τις υποσχέσεις του για μείωση της ανεργίας, υπερισχύει του φόβου αυστηρότερων μεταρρυθμίσεων. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι στην κ. Μέρκελ θα δοθεί περίοδος χάριτος ενός έτους. Στο διάστημα εκείνο η Γερμανία θα έχει μια μοναδική ευκαιρία να εξέλθει από την κρίση.

Το γαλλικό μοντέλο

Στη Γαλλία, οι υπέρμαχοι των μεταρρυθμίσεων πιστεύουν ότι ο μόνος ικανός να φέρει εις πέρας τη δύσκολη αποστολή είναι ο Νικολά Σαρκοζί. Ομως, ο προέδρος Σιράκ αντέδρασε στην ήττα της περασμένης Κυριακής, εμμένοντας στο «γαλλικό μοντέλο» και καθιστώντας σαφές ότι οι δύσκολες μεταρρυθμίσεις μπορούν να περιμένουν. «Το χάσμα ανάμεσα στις επιταγές της πραγματικότητας και τον γαλλικό λαό είναι τεράστιο. Οι ελίτ δεν είχαν το θάρρος να εξηγήσουν την κατάσταση στον κόσμο», λέει ο φιλόσοφος Πιερ Ασνέρ.

«Πόσο κοινωνικό είναι ένα οικονομικό μοντέλο που προκάλεσε ανεργία της τάξεως του 12%;», αναρωτήθηκε σε πρόσφατο άρθρο του στους «Financial Times», ο Φριτς Μπολκεστάιν, εμπνευστής της περιβόητης οδηγίας, που βάρυνε πολύ στην απόφαση υπέρ του γαλλικού και ολλανδικού «όχι». «Το πιθανότερο είναι ότι η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία δεν θα στηρίξουν ποτέ τη φιλελευθεροποίηση της αγοράς. H «Παλαιά Ευρώπη» υπάρχει και προσπαθεί απελπισμένα να επιβιώσει βάσει ενός απαρχαιωμένου τρόπου οικονομικής σκέψης», κατέληξε.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή