Οι βόμβες της οργάνωσης της GIA (Αλγερινής Ενοπλης Ισλαμικής Ομάδας) που εξερράγησαν το καλοκαίρι του 1995 στο Παρίσι, κατέστησαν τη Γαλλία την πρώτη χώρα που δέχτηκε επίθεση από φανατικούς ισλαμιστές. Εκτοτε οι Γάλλοι πολιτικοί προειδοποιούσαν συνεχώς τη Βρετανία για τον κίνδυνο που εγκυμονεί η ανεκτικότητά της έναντι των ισλαμιστών πολιτικών αντιφρονούντων και των ριζοσπαστών ισλαμιστών κληρικών. Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του περασμένου Ιουλίου στο Λονδίνο, οι πολιτικοί σχολιαστές έσπευσαν να τονίσουν ότι η μηδενική ανεκτικότητα της Γαλλίας και η εκστρατεία «ένταξης» των μουσουλμάνων στο όνομα των δημοκρατικών αξιών -η οποία σφραγίστηκε και με την απαγόρευση των θρησκευτικών συμβόλων στα δημόσια σχολεία της χώρας, το 2004- γλίτωσε τη χώρα από τρομοκρατικές επιθέσεις, γεγονός που δεν απέτρεψε η Βρετανία. Οπως όμως τόνισε ο Τόνι Μπλερ «τώρα πια οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν αλλάξει». Ξαφνικά οι πολιτικοί και τα μέσα ενημέρωσης της Βρετανίας επαινούν τη γαλλική συνταγή αντιμετώπισης της ισλαμικής τρομοκρατίας.
Πώς όμως επαινούμε το γαλλικό πρότυπο όταν μια δεκαετία μετά τις βόμβες στο παρισινό μετρό, έχουμε αποδεικτικά στοιχεία ότι τις επιθέσεις των ισλαμιστών δεν τροφοδότησε ο ισλαμικός φονταμενταλισμός αλλά οι μυστικές υπηρεσίες της Αλγερίας, στο πλαίσιο εσωτερικών πολιτικών συγκρούσεων, οι οποίες εξήχθησαν και στην πρώην αποικιοκρατική δύναμη, τη Γαλλία; Σύμφωνα με ενδελεχείς μελέτες, όπως αυτή των Λουνίς Αγκούν και Ζαν-Μπατίστ Ριβουάρ, με τίτλο «Γαλλοαλγερία: Εγκλήματα και Ψεύδη του Κράτους», αυτό ακριβώς συνέβη.
Το 1991, το κύριο ισλαμικό κόμμα της Αλγερίας, το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας, (FIS) κέρδισε τον πρώτο γύρο των εκλογών, στις πρώτες πολυκομματικές εκλογές της χώρας, απειλώντας έτσι να αποσπάσει την εξουσία από τους στρατιωτικούς οι οποίοι ήλεγχαν τη χώρα από τα παρασκήνια.
Επέμβαση του στρατού
Εκμεταλλευόμενος τον φόβο της Ευρώπης για σχηματισμό κυβέρνησης ισλαμιστών, ο αλγερινός στρατός παρενέβη για να ακυρώσει τον δεύτερο γύρο των εκλογών, αναγκάζοντας τον πρόεδρο να παραιτηθεί και αναθέτοντας σε προσωρινή επιτροπή τη διακυβέρνηση της χώρας. H νομιμότητα, ωστόσο, αυτής της νέας κατάστασης μπορούσε να κατοχυρωθεί μόνο αν εκμηδενιζόταν η αντιπολίτευση των ισλαμιστών. Για τον σκοπό αυτό άνδρες των μυστικών υπηρεσιών της Αλγερίας (DRS) παρεισέφρεαν συστηματικά σε ομάδες εξεγερμένων ισλαμιστών όπως η GΙΑ.
Από το 1992 και έπειτα η DRS άρχισε τον δικό της ψεύτικο ανταρτοπόλεμο με τάγματα θανάτου, στα οποία συμμετείχαν υποτιθέμενοι ισλαμιστές. Το 1994 η DRS κατάφερε να τοποθετήσει επικεφαλής της GIA τον Τζαμέλ Ζιτουνί, έναν από τους ισλαμιστές τους οποίους ήλεγχε. Τον Ιανουάριο του 1995, ωστόσο, ο βρώμικος πόλεμος της Αλγερίας άρχισε να φθίνει. H ιταλική κυβέρνηση οργάνωσε στη Ρώμη συνάντηση των πολιτικών κομμάτων της Αλγερίας συμπεριλαμβανομένου και του FIS. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν σε κοινή πλατφόρμα, ζητώντας τη διεξαγωγή έρευνας για τη βία στη Αλγερία, τον τερματισμό της ανάμειξης του στρατού στην πολιτική και την επαναφορά του κράτους δικαίου.
Ολα αυτά έφεραν τους Αλγερινούς στρατηγούς σε δύσκολη θέση. Απεγνωσμένοι και με τη βοήθεια των μυστικών υπηρεσιών, εξύφαναν συνωμοσία για να αναγκάσουν τους Γάλλους πολιτικούς να μην άρουν ποτέ πλέον την υποστήριξή τους στη στρατιωτική χούντα.
Οπως καταδεικνύει το βιβλίο των Αγκουν και Ριβουάρ, Αλγερινοί κατάσκοποι στη Γαλλία, που είχαν αρχικώς το καθήκον να παρεισφρέουν στα δίκτυα των ισλαμιστών, μετατράπηκαν σε προβοκάτορες. Την άνοιξη του 1995, ο Αλγερινός πράκτορας Αλί Τουσέντ άρχισε να στρατολογεί δυσαρεστημένους νεαρούς από χώρες της βορείου Αφρικής για να προχωρήσουν σε τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία. Οι αλγερινές μυστικές υπηρεσίες, υπό τον Ζιτουνί, πίεσαν την GIA να σκοτώσει ηγέτες του FIS που ζούσαν στη Γαλλία. Στις 11 Ιουλίου 1995 δολοφονείται ο Αμπντελμπάκι Σαχράουι, ηγέτης του FIS. H GIA αναλαμβάνει την ευθύνη.
Επειτα από μια ακόμη επίθεση, ο Ζιτουνί ζητεί από τον Γάλλο πρόεδρο Ζακ Σιράκ να γίνει μουσουλμάνος για να σωθεί. H επακόλουθη υστερία κατά του Ισλάμ και κατά του ισλαμισμού ώθησε τη γαλλική κυβέρνηση να άρει την υποστήριξή της από τη συνθήκη της Ρώμης. Τι απέγιναν οι δράστες των επιθέσεων; Οι εγκέφαλοι της βασικής επίθεσης δεν συνελήφθησαν ποτέ. O Αλί Τουσέντ, τον οποίο οι γαλλικές και οι αλγερινές αρχές θεωρούν τον κύριο υπεύθυνο, διέφυγε τη σύλληψη και επέστρεψε στην Αλγερία.
*Η Naima Bouteldja είναι Γαλλίδα δημοσιογράφος και ερευνήτρια του Ινστιτούτου Transanational.