Ποια είναι η πολιτικός που τα θαλάσσωσε τόσο μεγαλοπρεπώς στη Γερμανία την Κυριακή; Πώς η Αγκελα Μέρκελ κατόρθωσε πρώτα να ανεβάσει τα ποσοστά των χριστιανοδημοκρατών στο 50% και στη συνέχεια να καταποντιστεί, τερματίζοντας μόλις μία μονάδα μπροστά από τους σοσιαλδημοκράτες του Γκέρχαρντ Σρέντερ; Γιατί η υποψήφια καγκελάριος δεν έχει τοπική πολιτική βάση;
Η Αγκελα Ντοροτέα Κάσνερ γεννήθηκε το 1954 στο Αμβούργο της Δυτικής Γερμανίας, πριν μετακομίσει, στην τρυφερή ηλικία των οκτώ εβδομάδων, στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία. O πατέρας της ήταν λουθηρανός ιερέας, αλλά η παρουσία του γινόταν ανεκτή από τις ανατολικογερμανικές αρχές, που επέτρεπαν, αλλά κρατούσαν υπό αυστηρό έλεγχο τις εκκλησίες. Αριστη μαθήτρια, τελείως άχρηστη στη γυμναστική, ατσούμπαλη και γκρίζα, η Αγκελα έκανε ό,τι και οι περισσότεροι συμμαθητές της. Γράφτηκε στην κομμουνιστική νεολαία. «Δεν ήμουν ηρωίδα, προσαρμόστηκα» λέει. Προσαρμόστηκε και προχώρησε, αναλαμβάνοντας το αξίωμα της τοπικής υπεύθυνης προπαγάνδας. Ομως, όπως φανερώνουν τα αρχεία της Στάζι, ουδέποτε συνεργάστηκε με τη μυστική αστυνομία. Σπούδασε Φυσική, πήρε διδακτορικό, παντρεύτηκε τον συμφοιτητή της Ούλριχ Μέρκελ, τον χώρισε, κράτησε το επώνυμο και το ψυγείο του. Οταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου ήταν 35 ετών, έτοιμη να μετακομίσει στη Δύση και να γραφτεί στο κόμμα που υποσχόταν την ταχύτερη οδό προς την οικονομία της αγοράς. O τότε καγκελάριος Χέλμουτ Κολ αναζητούσε στελέχη από την Ανατολική Γερμανία και στο πρόσωπο της Μέρκελ είδε μια πολλά υποσχόμενη, έξυπνη και αποφασισμένη συνεργάτιδα. Μέσα σε ένα μόλις χρόνο την είχε βάλει στο υπουργικό συμβούλιο. Ατεκνη υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων, εχθρική προς τις οικολογικές ανησυχίες υπουργός Περιβάλλοντος, σχετιζόμενη με έναν παντρεμένο (τον νυν σύζυγό της Γιόαχιμ Σάουερ) σε ένα κόμμα έντονα συντηρητικό, η Μέρκελ ήταν από πολλές πλευρές μια ανωμαλία στο κόμμα της.
Παρ’ όλ’ αυτά, η πορεία της ήταν ανοδική – και πραγματικά απογειώθηκε το 1999-2000, όταν οι χριστιανοδημοκράτες πέρασαν τη χειρότερη κρίση της μεταπολεμικής ιστορίας τους. Καθώς το ένα μετά το άλλο τα κορυφαία στελέχη εμπλέκονταν σε σκάνδαλα διαφθοράς, η Μέρκελ ήταν η επιφανέστερη υποστηρίκτρια της κάθαρσης. Με μία χαρακτηριστική κίνηση πολιτικής πατροκτονίας, το 1999 δημοσίευσε επιστολή στη «Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε», που ζητούσε από το κόμμα να προχωρήσει μπροστά χωρίς τον Χέλμουτ Κολ. Το εγχείρημα ήταν παράτολμο, όμως πέτυχε, και σύντομα η Μέρκελ είχε κερδίσει την αρχηγία. Παρ’ όλ’ αυτά, το αυστηρό, στεγνό προφίλ της καταδίκασε σε αποτυχία την πρώτη απόπειρά της να είναι υποψήφια καγκελάριος το 2002. Το κατάλαβε εγκαίρως και παραμέρισε προς όφελος του Εντμουντ Στόιμπερ. Φέτος, μια στρατιά επαγγελματιών συμβούλων προσπάθησε να δώσει έναν πιο «ανθρώπινο» τόνο στην εικόνα της και να προσθέσει περισσότερο χρώμα στην εμφάνισή της.
Αυτό όμως που δεν άλλαξε ήταν ο, χαρακτηριστικός για τους πολιτικούς του πρώην Υπαρκτού Σοσιαλισμού, ζήλος για νεοφιλελεύθερη πολιτική. Με τις τολμηρές προτάσεις της για μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς, η Μέρκελ τρόμαξε κάποιους από τους πιο παραδοσιακούς ψηφοφόρους των χριστιανοδημοκρατών, που δεν ήταν έτοιμοι να διαλύσουν το κοινωνικό κράτος που το κόμμα τους οικοδόμησε. Στο ερώτημα αν η «απογοητευτική νίκη» των χριστιανοδημοκρατών σχετίζεται με την προσωπικότητα ή με την πολιτική της υποψήφιας καγκελαρίου, μια πιθανή απάντηση είναι ότι το ένα εξηγεί το άλλο.