ΒΡΕΜΗ. Ολοκληρώθηκε χθες η κατασκευή του διαστημικού επιστημονικού εργαστηρίου «Κολόμβος», το οποίο θα συνδεθεί με τον υπό κατασκευήν Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Με διάμετρο 4,5 μέτρα και κυλινδρικό σχήμα, το εργαστήριο θα επιτρέψει στους επιστήμονες να διεξαγάγουν σημαντικά πειράματα σε κατάσταση έλλειψης βαρύτητας.
Το διαστημικό εργαστήριο Κολόμβος κόστισε 880 εκατομμύρια ευρώ και κατασκευάστηκε από κοινοπραξία 40 ευρωπαϊκών εταιρειών από δέκα κράτη, της οποίας ηγείται η εταιρεία EADS. Το εργαστήριο αναμένεται να αποσταλεί στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ στις ΗΠΑ στο τέλος Μαΐου και έχει προγραμματιστεί να αποσταλεί στον ΔΔΣ με τη βοήθεια διαστημικού λεωφορείου της ΝΑΣΑ στα τέλη του 2007.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το εργαστήριο θα χρησιμοποιηθεί για δέκα χρόνια. Σε αυτό το διάστημα, επιστήμονες από το κέντρο ελέγχου του εργαστηρίου που βρίσκεται στην πόλη Ομπερπφαφενχόφεν της Γερμανίας και με τη βοήθεια των αστροναυτών -μελών του πληρώματος του Διαστημικού Σταθμού- θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν χιλιάδες πειράματα. Η χωρητικότητα του εργαστηρίου Κολόμβος είναι 75 κυβικά μέτρα, τα οποία οι κατασκευαστές προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο. Το εργαστήριο διαθέτει χώρο για δέκα «ράφια», οκτώ στους πλευρικούς τοίχους και δύο στην οροφή, τα οποία είναι αυτόνομα επιστημονικά εργαστήρια. Κάθε ένα από αυτά τα εργαστήρια έχει μέγεθος τηλεφωνικού θαλάμου και διαθέτει ανεξάρτητο κύκλωμα παροχής ενέργειας και ψύξης, ενώ συνδέεται με το κέντρο ελέγχου στη Γη, παρέχοντας ακόμη και εικόνα στους επιστήμονες.
Για παράδειγμα, το βιολογικό εργαστήριο δίνει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να πραγματοποιήσουν πειράματα με μικροοργανισμούς, κύτταρα και ιστούς, ακόμη και μικρά φυτά ή έντομα. Σε ένα άλλο εργαστήριο θα πραγματοποιηθούν πειράματα με σκοπό να ερευνηθούν οι επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό από τη μακροχρόνια παραμονή στο Διάστημα. Με βάση τα αποτελέσματα από αυτά τα πειράματα αναμένεται να αποκτήσουμε καλύτερη γνώση του προβλήματος της απώλειας οστεϊκής μάζας που παρατηρείται σε μεγάλη ηλικία, διαταραχές της ισορροπίας κ.ά. Σε άλλο εργαστήριο θα μελετηθεί το λιώσιμο και η στερεοποίηση μετάλλων, κραμάτων και ημιαγωγών, ενώ σε τέταρτο εργαστήριο θα μελετηθεί η συμπεριφορά υγρών σε έλλειψη βαρύτητας. Από αυτά τα πειράματα αναμένεται να αναπτυχθούν, μεταξύ άλλων, τεχνοτροπίες για τον αποτελεσματικότερο καθαρισμό πετρελαιοκηλίδων και την κατασκευή οπτικών φακών. Εξωτερικά το εργαστήριο Κολόμβος διαθέτει τέσσερα σημεία πρόσδεσης όπου θα αναρτώνται εξωτερικά φορτία. Καθώς θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη και με απρόσκοπτη θέα προς τον πλανήτη μας, στο εσωτερικό του εργαστηρίου Κολόμβος θα είναι δυνατόν να εξετάσει σχεδόν οτιδήποτε από την ικανότητα των βακτηρίων να επιζήσουν σε τεχνητό μετεωρίτη, μέχρι την ηφαιστειακή δραστηριότητα 400 χλμ. παρακάτω, στην επιφάνεια της Γης.