Ενα νέο Ψυχρό Πόλεμο εγκαινίασε η αντιπαράθεση του Αμερικανού αντιπροέδρου Ντικ Τσένι με τη Μόσχα. Ο μεν κ. Τσένι κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί τον εκβιασμό και τον εκφοβισμό στην ενεργειακή της πολιτική έναντι της Ευρώπης, για να λάβει την απάντηση των Ρώσων ότι με τη ρητορική του ανασυστήνει το Σιδηρούν Παραπέτασμα του παρελθόντος. Σε μία από τις οξύτερες επιθέσεις της Ουάσιγκτον προς τη Μόσχα, ο κ. Τσένι χαρακτήρισε απαράδεκτο το γεγονός ότι η Ρωσία εκμεταλλεύεται τα τεράστια ενεργειακά της αποθέματα «για να τρομοκρατήσει τους γείτονές της». «Η Ρωσία έχει μπροστά της μία επιλογή», δήλωσε μιλώντας ενώπιον ηγετών της Βαλτικής στο Βίλνιους. «Κανένα νόμιμο συμφέρον δεν υπηρετείται όταν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξελίσσονται σε εργαλεία εκβιασμού και ταπείνωσης, είτε μέσω της χειραγώγησης της προσφοράς είτε μέσω των προσπαθειών μονοπώλησης των μεταφορών», κατήγγειλε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος.
Επιπλέον κάλεσε τη Μόσχα να σταματήσει τα πισωγυρίσματα στον τομέα του εκδημοκρατισμού. «Πολέμιοι των μεταρρυθμίσεων επιζητούν να αναστρέψουν τα κέρδη της τελευταίας δεκαετίας, περιστέλλοντας τα δημοκρατικά δικαιώματα», βροντοφώναξε και προειδοποίησε το Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, ότι ορισμένες από τις ενέργειες της Ρωσίας θα μπορούσαν να πλήξουν τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας.
«Εχθρός προ των πυλών»
Αμεση ήταν η αντίδραση της Μόσχας. «Η ομιλία του κ. Τσένι είναι κατά τη γνώμη μας μία υποκειμενική αποτίμηση των Ρώσων αλλά και της διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Ρωσία. Τα σχόλιά του είναι εντελώς ακατανόητα για μας», σχολίασε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος, Ντιμίτρι Πεσκόφ. «Εχθρός προ των πυλών. Ο Ντικ Τσένι έκανε μία ψυχροπολεμική ομιλία στο Βίλνιους», έγραψε στο πρωτοσέλιδό της η οικονομική εφημερίδα «Κομερσάντ». «Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος έκανε μία βαρυσήμαντη ομιλία για τις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας, στην οποία ουσιαστικά κήρυξε την έναρξη του δεύτερου Ψυχρού Πολέμου», επισήμανε στο σχετικό δημοσίευμα.
Ο Αντρέι Κοκόσιν, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις σχέσεις με πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, κάλεσε την Ουάσιγκτον να σεβαστεί τα νόμιμα συμφέροντα της Μόσχας. «Οι ΗΠΑ πρέπει να αντιμετωπίσουν μία εντελώς διαφορετική Ρωσία σήμερα, μία Ρωσία, που έχει αποκαταστήσει την κυριαρχία της σε πολλούς τομείς και ακολουθεί μία πορεία στη διεθνή αρένα, που εξυπηρετεί κυρίως τα δικά της εθνικά συμφέροντα», υπογράμμισε ο Κοκόσιν, σύμφωνα με το πρακτορείο Ιντερφάξ. Ρώσοι σχολιαστές απέδωσαν τις σκληρές δηλώσεις του Τσένι στην υπερβολική αυτοπεποίθηση της Μόσχας, που δεν μπορούσε να μείνει αναπάντητη από τις ΗΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, μετά τη Λιθουανία θα σταθμεύσει σε σειρά πρώην σοβιετικών δορυφόρων, την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία, που εξόργισαν τη Μόσχα στρεφόμενες προς τη Δύση.
«Ανάμειξη στα εσωτερικά»
Ο πρώην Σοβιετικός πρόεδρος, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο οποίος είχε πρόσφατα προειδοποιήσει ότι τα γεράκια στη Ρωσία και τις ΗΠΑ θα έβλεπαν με καλό μάτι μία αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου, αποδοκίμασε την ομιλία του αντιπροέδρου. «Μοιάζει με πρόκληση και ανάμειξη στα εσωτερικά της Ρωσίας, με δεδομένο το περιεχόμενό της, το ύφος της αλλά και τον τόπο εκφώνησής της», δήλωσε. Οι ιδιαίτερα άγαρμπες αναφορές του Τσένι συνέπεσαν με την κλιμάκωση της ενεργειακής διένεξης ανάμεσα στη Γερμανία και την Πολωνία, μετά τα δημοσιεύματα ότι η Πολωνία σχεδιάζει να κατασκευάσει πυρηνικό σταθμό στα σύνορα με τη Γερμανία.
Στις αρχές της εβδομάδας, Πολωνός υπουργός είχε διαμαρτυρηθεί με έντονο ύφος για τη συμφωνία κατασκευής του γερμανορωσικού αγωγού, συγκρίνοντας τον με την ανακωχή της ναζιστικής Γερμανίας με τη Σοβιετική Ενωση. Το σχέδιο για τον υποθαλάσσιο αγωγό στη Βαλτική, με τον οποίο παρακάμπτεται η Πολωνία, ανακαλεί μνήμες του συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ το 1939, όταν ο Χίτλερ και ο Στάλιν μοίρασαν την Πολωνία μεταξύ τους, σύμφωνα με τον υπουργό Αμυνας, Ραντέκ Σικόρσκι.
Πολωνικά αντίποινα
Τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν χθες ότι η χώρα εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο αντιποίνων με την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της χώρας, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τα γερμανικά σύνορα. Ο πυρηνικός σταθμός, δίπλα σε γερμανικό βιότοπο και 100 χιλιόμετρα από το Βερολίνο, θα μπορούσε να εγκαινιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το 2015. «Αυτά είναι κακά νέα. Θα είναι καταστροφή για τον τουρισμό και τον βιότοπο», ανέφερε ο Κλέμενς Σμιτς, μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, που ζει κοντά στην περιοχή κατασκευής του σταθμού.
Εκπρόσωπος της υπηρεσίας ατομικής ενέργειας της Πολωνίας δήλωσε πάντως ότι δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση για τον τόπο κατασκευής νέου πυρηνικού σταθμού. Οπως δήλωσε στον «Γκάρντιαν», οι μελέτες είναι απίθανο να ξεκινήσουν πριν από το 2008. Ωστόσο, η Πολωνία έχει όντως πρόβλημα. Οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας με άνθρακα, είναι πολύ παλιές. Πρέπει να κάνουμε κάτι για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Σε 15 ώς 20 χρόνια θα χρειαζόμαστε περισσότερη ενέργεια. Αναζητούμε ποικίλες εναλλακτικές λύσεις». Στο μεταξύ εκπρόσωπος της γερμανικής Γκρίνπις εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η Πολωνία αντέχει τον δικό της πυρηνικό σταθμό, ενώ η υποστήριξη της κοινής γνώμης στην πυρηνική ενέργεια είναι πολύ περιορισμένη.
Το πρόβλημα της παροχής ενέργειας στην Ευρώπη μονοπωλεί την πολιτική ατζέντα από τις αρχές του χρόνου, όταν η Μόσχα ανέστειλε προσωρινά την παροχή φυσικού αερίου σε διάφορους πελάτες της, προκαλώντας πανικό. Αυτό ήταν ίσως μόνο η αρχή ενός «ενεργειακού πολέμου», τον οποίο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, περιοδεύων σε ανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία ενέταξε σε πλαίσιο, το οποίο οι Ρώσοι εξέλαβαν ως ψυχροπολεμικό.