Σε μια προσπάθεια να κάμψει τις αντιρρήσεις του Ιράν στο συμβιβαστικό «πακέτο» κινήτρων που επεξεργάζεται, η ευρωπαϊκή «τρόικα» (Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία) προσανατολίζεται στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Τεχεράνη, με αντάλλαγμα το πάγωμα του πυρηνικού της προγράμματος.
Η προοπτική αυτή, στην οποία αναφέρθηκε κάπως αόριστα με προχθεσινές του δηλώσεις ο υπεύθυνος εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χαβιέ Σολάνα, επιβεβαιώνεται από ευρωπαϊκούς διπλωματικούς κύκλους στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, τους οποίους επικαλείται το Πρακτορείο «Ρόιτερς». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι Ευρωπαίοι προσανατολίζονται να προτείνουν συνεργασία με οποιονδήποτε μηχανισμό περιφερειακής ασφάλειας που θα μπορούσε να δημιουργηθεί από το Ιράν και τους γείτονές του στον Περσικό Κόλπο.
Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται οι δηλώσεις του διευθυντή της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι, ο οποίος κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ενωση να συναισθανθούν την ευαίσθητη κατάσταση του Ιράν, από πλευράς εθνικής ασφαλείας, σε μια ασταθή Μέση Ανατολή – κάτι που θα μπορούσε να εκληφθεί ως έμμεση αναγνώριση του «αποτρεπτικού» χαρακτήρα του ιρανικού ατομικού προγράμματος.
«Το Ιράν περιβάλλεται από χώρες που ήδη διαθέτουν πυρηνικά όπλα. Η μόνη λύση μπορεί να αναζητηθεί σε ένα πακέτο προτάσεων που θα περιέχει και εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε ο Αιγύπτιος διπλωμάτης.
Ωστόσο, οι σχετικές ιδέες των Ευρωπαίων προσκρούουν αφ’ ενός μεν στην αδιάλλακτη στάση του Ιρανού προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, που κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ότι «προσφέρουν σοκολατάκια και ζητούν σε αντάλλαγμα το χρυσάφι», αφ’ ετέρου δε στην απροθυμία της Ουάσιγκτον να δώσει εγγυήσεις ασφαλείας στην Τεχεράνη – πρακτικά, την υπόσχεση ότι δεν θα επιτεθεί στο Ιράν εφ’ όσον παγώσει το πυρηνικό του πρόγραμμα.
«Θα αφήσω άλλους να μιλήσουν για το θέμα αυτό, αλλά από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών δεν υπάρχει τέτοιο θέμα στο τραπέζι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Σιν Μακόρμακ.
Υποσχέσεις στο Ισραήλ
Σύμφωνα με ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποσχέθηκαν στο Ισραήλ ότι δεν πρόκειται να δώσουν εγγυήσεις ασφαλείας στο Ιράν προτού αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ και διακόψει την υποστήριξή του στις μαχητικές οργανώσεις Χαμάς και Χεζμπολάχ.
Στο μεταξύ, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να εντείνει τις διπλωματικές της προσπάθειες για την επίλυση των προβλημάτων με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα, προειδοποιώντας ότι «υπνοβατούμε προς ένα κόσμο όπου όλα τα έθνη θα αισθάνονται την ανάγκη να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα». Στη διάρκεια επίσκεψής του στην Ιαπωνία, ο Κόφι Ανάν επανέλαβε την έκκληση «να πέσουν οι θερμοκρασίες» στη διαμάχη γύρω από το ιρανικό πρόγραμμα και πρότεινε εμμέσως στις ΗΠΑ να διαπραγματευθούν απ’ ευθείας με το Ιράν. «Ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός βρίσκεται στις διαπραγματεύσεις, όπου όλες οι πλευρές θα βρεθούν πρόσωπο με πρόσωπο στο ίδιο τραπέζι», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο Ιρανός πρόεδρος εμφανίζεται διατεθειμένος, σύμφωνα με ρεπορτάζ ιρανικής εφημερίδας, να στείλει και δεύτερη επιστολή (μετά από εκείνη προς τον πρόεδρο Μπους), με παραλήπτη, αυτή τη φορά, τον Πάπα Βενέδικτο. Στο εσωτερικό μέτωπο, σε μια προφανή προσπάθεια ενίσχυσης της λαϊκής του βάσης, ο Αχμαντινετζάντ προανήγγειλε χθες την επανεθνικοποίηση εταιρειών που είχαν ιδιωτικοποιηθεί επί εποχής του μεταρρυθμιστή προκατόχου του, Μοχάμεντ Χαταμί, ισχυριζόμενος ότι αποτέλεσαν ληστεία της δημόσιας περιουσίας και έβλαψαν τα λαϊκά στρώματα.
Πάντως, το Ιράν εξακολουθεί να απολαμβάνει, επί του παρόντος, τη διπλωματική στήριξη Ρωσίας και Κίνας. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε χθες ότι το Ιράν έχει προσκληθεί να συμμετάσχει, ως παρατηρητής, στη σύνοδο κορυφής του Συμφώνου της Σαγκάης (περιφερειακού μηχανισμού ασφαλείας στην Κεντρική Ασία, όπου συμμετέχουν Ρωσία και Κίνα), τον προσεχή μήνα.