Η συμφωνία που υπεγράφη στις 5 Μαΐου μεταξύ της κυβέρνησης του Σουδάν και του μεγαλύτερου αντάρτικου κινήματος του Νταρφούρ χαρίζει στον κόσμο μία ακόμη ευκαιρία να φέρει την ειρήνη σε αυτή τη δυστυχή περιοχή. Πρέπει όμως να δράσουμε άμεσα, για να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία.
Οι συνομιλίες που οδήγησαν στη συμφωνία ήταν μακρές και εξαιρετικά επίπονες. Πολλοί άνθρωποι πιστώνονται αυτό το αποτέλεσμα, που μπορεί να θεωρηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, επιτυχημένο.
Αλλά αυτή η στιγμή δεν είναι η κατάλληλη για να απονείμουμε εύσημα ή να αναπαυθούμε στις δάφνες μας. Το Νταρφούρ βρίσκεται ακόμη μακριά από την ειρήνη. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και ενώ ο κορυφαίος απεσταλμένος του ΟΗΕ για την ανθρωπιστική βοήθεια επισκεπτόταν ένα στρατόπεδο προσφύγων, ξέσπασαν ταραχές, κατά τη διάρκεια των οποίων ένας διερμηνέας της Αποστολής της Αφρικανικής Ενωσης ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου.
Υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να γίνουν και καθόλου καιρός για χάσιμο.
Πρώτον, υπάρχουν ορισμένοι ηγέτες ανταρτών, που δεν έχουν υπογράψει ακόμα τη συμφωνία. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους πείσουμε να επιλέξουν την ειρήνη αντί του πολέμου, για χάρη των δικών τους ανθρώπων. Η Ιστορία θα τους κρίνει αυστηρά εάν αυτή η τραγωδία συνεχιστεί, λόγω αυτών που έπραξαν ή απέτυχαν να πράξουν.
Στη συνέχεια, πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε ότι όσοι έχουν υπογράψει τη συμφωνία, την εφαρμόζουν πραγματικά και ότι οι άνθρωποι του Νταρφούρ θα μπορέσουν να επιβιώσουν τους επόμενους μήνες. Γι’ αυτό το λόγο, έχουν ανάγκη από προστασία και τρόφιμα, αφού διωγμένοι από τα σπίτια και τα κτήματά τους, δεν μπορούν να αυτοσυντηρηθούν. Τρόφιμα σημαίνει προστασία και αυτών που τα μεταφέρουν.
Αυτή τη στιγμή, υπάρχει μόνο μία δύναμη επιτόπου που μπορεί να αρχίσει να προσφέρει προστασία – η Αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης (AMIS). Επομένως, η άμεση προτεραιότητά μας πρέπει να είναι η ενίσχυση αυτής της δύναμης, ώστε να μπορέσει να προχωρήσει στην εφαρμογή της συμφωνίας και να προσφέρει πραγματική ασφάλεια στους ξεσπιτωμένους.
Αυτό όμως δεν μπορεί παρά να είναι μόνο μια προσωρινή λύση. Η Αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης πρέπει το ταχύτερο δυνατό να μετατραπεί σε μια μεγαλύτερη, πιο ευκίνητη, καλύτερα εξοπλισμένη και με ισχυρότερη εντολή επιχείρηση του ΟΗΕ.
Επιδιώκουμε να συμφωνήσουμε το ταχύτερο δυνατόν με τους εταίρους μας στην Αφρικανική Ενωση, για το ποιους επιπλέον πόρους χρειάζεται η Αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης προκειμένου να εφαρμόσει τα βασικά σημεία της συμφωνίας της Αμπούτζα. Σκοπεύουμε στη συνέχεια να οργανώσουμε μια διάσκεψη δωρητών, πιθανώς στις Βρυξέλλες στις αρχές Ιουνίου. Καλώ τους δωρητές να μην περιμένουν έως τη διάσκεψη. Πρέπει να φανούν γενναιόδωροι, αρχίζοντας από σήμερα. Δεν έχουμε το περιθώριο να χάσουμε ούτε μία μέρα.
Καλώ επίσης όλους στο ίδιο το Νταρφούρ να βοηθήσουν την Αποστολή της Αφρικανικής Ενωσης να επιτελέσει το έργο της. Επιθέσεις όπως αυτές της περασμένης εβδομάδας δεν πρέπει να ενθαρρύνονται ούτε να γίνονται ανεκτές από κανέναν.
Οχι λιγότερο επείγουσα είναι η ανάγκη να συγκεντρωθούν χρήματα για την ανθρωπιστική βοήθεια. Αυτή τη στιγμή η περιοχή αντιμετωπίζει τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση του πλανήτη. Χωρίς μαζική και άμεση υποστήριξη, οι υπηρεσίες της ανθρωπιστικής βοήθειας δε θα μπορέσουν να συνεχίσουν το έργο τους, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον άνθρωποι θα πεθάνουν από την πείνα, τον υποσιτισμό και τις ασθένειες.
Ταυτόχρονα, πρέπει να συνεχίσουμε τον σχεδιασμό της μετάβασης σε μια επιχείρηση του ΟΗΕ, όπως ζητήθηκε από το Συμβούλιο για την Ειρήνη και την Ασφάλεια της Αφρικανικής Ενωσης στις 10 Μαρτίου και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 24 Μαρτίου. Αυτή είναι μεγάλη πρόκληση για τον ΟΗΕ. Μια πρόκληση που δεν μπορούμε να αρνηθούμε. Εφόσον την αποδεχθήκαμε, δεν πρέπει να καθυστερούμε.
Από το έργο που ήδη έχουμε κάνει προκύπτει ξεκάθαρα ότι η επιχείρηση του ΟΗΕ θα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερη από τη σημερινή της Αφρικανικής Ενωσης, ενώ θα χρειαστεί τεράστια διοικητική υποστήριξη από τις χώρες που έχουν τη δυνατότητα να την προσφέρουν.
Το επόμενο βήμα είναι η αποστολή στο Νταρφούρ μιας ομάδας για την τεχνική εκτίμηση της κατάστασης. Κατά τη διάρκεια αυτής της αποστολής, ο ΟΗΕ και η Αφρικανική Ενωση θα διαβουλευτούν με όλες τις πλευρές για να διαπιστώσουν το τι χρειάζεται.
Καμία ειρηνευτική αποστολή δεν μπορεί να επιτύχει χωρίς την υποστήριξη και τη συνεργασία όλων των πλευρών στο υψηλότερο επίπεδο. Γι’ αυτό το λόγο έστειλα ένα γράμμα στον Σουδανό πρόεδρο Μπασίρ ζητώντας τη στήριξή του σ’ αυτή την αποστολή εκτίμησης της κατάστασης. Η υποστήριξή του είναι πρωταρχικής σημασίας.
Ταυτόχρονα, απευθύνω έκκληση ακόμη μία φορά σε όλες τις πλευρές, και κυρίως στην κυβέρνηση, να τηρήσουν την εκεχειρία και να αποδείξουν με τις πράξεις τους ότι σκοπεύουν να τηρήσουν τον λόγο τους. Επίσης, απευθύνω έκκληση σε όλους τους γείτονες του Σουδάν να προσφέρουν όποια υποστήριξη μπορούν, οικονομική, πολιτική ή και τις δύο μαζί.
Από την πλευρά μας, εμείς στη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ θα κάνουμε τα πάντα για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους του Σουδάν να κλείσουν αυτό το τραγικό κεφάλαιο της ιστορίας τους. Στηρίζομαι στην υποστήριξη όλων των κρατών-μελών και κυρίως όσων συμμετέχουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας.