«Ο Θρόνος του Αετού». Στο νέο του μυθιστόρημα, ο Κάρλος Φουέντες εξετάζει το μέλλον του Μεξικού και διακρίνει μια δίνη μυστικών, η οποία παρασύρει ολόκληρη την πολιτική ελίτ. Στη συνέχεια, λες και το αυτό το θέαμα της Αποκάλυψης δεν ήταν αρκετά ζοφερό, προσθέτει ότι δεν υπάρχει διαφυγή, καμία λύση στην πλοκή, τις μηχανορραφίες ή το φόνο για μια δράκα άξεστων και μηχανορράφων Μακιαβελιστών, που διεκδικούν το πολύτιμο έπαθλο, δηλαδή το «Θρόνο του Αετού».
Πολιτικό μυθιστόρημα
Πρόκειται για ένα καθαρά πολιτικό (με την χειρότερη σημασία της λέξης) μυθιστόρημα, όπως ανέφερε κι ο συγγραφέας σε πρόσφατη συνέντευξή του. Ωστόσο, παρά την σταθερή πορεία της γραφής του προς τον ωμό πολιτικό ρεαλισμό, διαψεύδει τους ισχυρισμούς, σύμφωνα με τους οποίους επιζητεί την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στο Μεξικό ή αλλού. «Γράφω λογοτεχνία, με όλη την ελευθερία του κόσμου. Δεν κάνω κήρυγμα σε κανέναν, λέγοντας κάνε αυτό ή εκείνο. Οι άνθρωποι μπορούν να βγάλουν συμπεράσματα, ηθικά ή πολιτικά διαβάζοντας το μυθιστόρημα, ωστόσο σκοπός μου δεν είναι να βγάζω πολιτικά λογύδρια». Αντίθετα, εκείνο που θέλει ο συγγραφέας, είναι να μπορέσει ο αναγνώστης να καθίσει αναπαυτικά και να απολαύσει την τρελή κούρσα, την οποία η μεξικανική προεδρία επιφυλάσσει σε όλους όσοι εισέρχονται στον αγώνα της διεκδίκησής της, από την οποία ευελπιστούν να βγουν ζωντανοί. Ο «Θρόνος του Αετού» περιγράφει το αποκορύφωμα της ισχύος στο Μεξικό.
Μελλοντολογία
Είναι Ιανουάριος του 2020 και η Ουάσιγκτον έχει εξοργιστεί με τους Μεξικανούς, επειδή αυτοί επιδιώκουν την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από την Κολομβία και διότι στηρίζουν τις υψηλές τιμές του πετρελαίου, όπως τις έχει ορίσει η Οργάνωση των Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου. Οπότε, με το γύρισμα ενός διακόπτη διακόπτονται οι τηλεπικοινωνίες στη γειτονική χώρα των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος του Μεξικού, Λορέντζο Τεράν, ο οποίος έχει συμπληρώσει τρία χρόνια στην εξουσία, οδήγησε ξαφνικά το Μεξικό στο δρόμο της αντίστασης προς τις εντολές των ΗΠΑ.
Κανείς στο Μεξικό δεν μπορεί να στείλει φαξ, e-mail ή να χρησιμοποιήσει το τηλέφωνο. Εν τούτοις, όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, που στριφογυρίζουν γύρω από την προεδρία, αρχίζουν να ανταλλάσσουν παθιασμένες επιστολές, εντός των οποίων εκκολάπτονται οι ειδεχθέστερες μηχανορραφίες που μπορεί να γεννήσει το ανθρώπινο μυαλό. Ο έλεγχος είναι το παν. Η ισχυρότερη, η πιο διεφθαρμένη γραφίδα είναι εκείνη που θα επικρατήσει.
Ο πρόεδρος πεθαίνει από λευχαιμία και ξαφνικά πρέπει να βρεθεί νέος πρόεδρος στο θώκο της εξουσίας. Το μόνο που μετράει είναι ποιος θα αναλάβει την αναρρίχηση εκείνου που θα διεκδικήσει τον «θρόνο».
Μέσω κρεβατοκάμαρας
Ο ανατόμος της κοινωνίας Κάρλος Φουέντες, εμφανίζεται πιο οξύς από ποτέ στο μυθιστόρημα, «ο Θρόνος του Αετού», όπου φτάνει να ισχυριστεί ότι η πολιτική δεν είναι τίποτε περισσότερο από «τη δημόσια έκφραση ιδιωτικών παθών». Αυτό προκύπτει από τον βίο και την πολιτεία δύο κυριών, που υπηρετούν την πολιτική μέσω της κρεβατοκάμαρας. Και η ιδιωτική σφαίρα των πρωταγωνιστών αυτού του μυθιστορήματος παίρνει πολύ γρήγορα φωτιά, όταν η προεδρία μένει κενή και μία από τις «βασιλομήτορες», η Μαρία Ροζάριο Γκαλβάν, δεν προσφέρει μόνο τις ισχυρές πολιτικές της διασυνδέσεις, αλλά και το θελκτικό κορμί της, ως υπέρτατο έπαθλο στο νεαρό γραφειοκράτη, Νίκολας Βαλντίβια εφόσον κατορθώσει να ανέλθει ώς την προεδρία με τη βοήθειά της.
Ωστόσο, τα ψέματα και τα μυστικά αποτελούν το νόμισμα των συναλλαγών της, καθώς επιθυμεί διακαώς να δει στον θρόνο τον παλιό της φίλο και εραστή, υπουργό Εσωτερικών, Μπερνάλ Χερέρα, με τον οποίο έχει ένα παιδί, που πάσχει από το σύνδρομο Down, και βρίσκεται κλεισμένο σε κάποιο κρατικό οργανισμό πρόνοιας.
Ομως στον «Θρόνο του Αετού», πίσω από την πολιτική καραδοκεί πάντοτε το κακό. Είτε με τη μορφή ενός ομοσπονδιακού αστυνομικού, ο οποίος θέλει να προκαλέσει πραξικόπημα, ενός πρώην προέδρου, που θέλει να αλλάξει τους νόμους στη δεύτερη θητεία του, ενός διαβολικού προσωπάρχη, που θέλει να αντικαταστήσει τον πρόεδρο, ή ενός άλλου πρώην προέδρου (ο ηλικιωμένος άνδρας κάτω από την αψίδα, ο οποίος βασίζεται στον ηθικιστή πρόεδρο Αντόλφο Βερακρούζ Κορτίνες της δεκαετία του ’50). Ο πρώην αυτός αναμασά ράθυμα δικά του ρητά, απολαμβάνοντας τον καφέ του στη Βερακρούζ, ενώ κρατάει μυστικά έναν αληθινό δημοκράτη στη φυλακή, διότι «θα ήταν αδιανόητο να θεσπίσει δική του κυβέρνηση».
Ωστόσο, «ο Θρόνος του Αετού», όπως λέει ο Φουέντες δεν αποτελεί πρόβλεψη του μελλοντικού Μεξικού, αλλά «αμείλικτη σάτιρα» από την οποία «δεν βγαίνει κανείς καθαρός». Το μυθιστόρημα δεν δείχνει «έλεος» σε κανέναν. «Δεν νομίζω ότι η σάτιρα πρέπει να είναι φιλεύσπλαχνη. Πρέπει να εκλαμβάνεται για την πραγματική της αξία, γι’ αυτό που είναι. Μπορεί κανείς να τη γράψει στην Ουάσιγκτον ή στο Παρίσι. Δείτε, για παράδειγμα, τι συμβαίνει στη Βρετανία με τον Μπλερ. Θα μπορούσε κανείς να γράψει το ίδιο βιβλίο με σχεδόν τους ίδιους χαρακτήρες», λέει ο συγγραφέας.
Αν και καθαρή μυθοπλασία, «ο Θρόνος του Αετού» αποτελεί πιθανή εκδοχή της εξέλιξης των πραγμάτων, όχι μόνο στο Μεξικό, αλλά στην αέναη αντιπαράθεσή του με τις ΗΠΑ.
Οι αμερικανικές προσταγές αυξάνουν την πίεση του Φουέντες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στις αφελείς και αδέξιες μηχανορραφίες της κυβέρνησης Μπους στο Ιράκ. «Θεωρώ ότι η δημοκρατία είναι ένα αγαθό, το οποίο κανείς δεν αρνείται να προσφέρει σε κανένα λαό στον κόσμο. Μόνον οι δρόμοι προς τη δημοκρατία ποικίλλουν ανάλογα με την ιστορία και τον πολιτισμό κάθε έθνους. Η έξωθεν επιβολή είναι αδύνατη. Αυτό είναι ένα από τα μεγάλα και επαναλαμβανόμενα λάθη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής», τονίζει ο Φουέντες.
Οι λαθρομετανάστες
Εν τω μεταξύ, επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στο ζήτημα των εκατομμυρίων λαθρομεταναστών που βρίσκονται στις ΗΠΑ. Καταδικάζει το αμερικανικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο: «Ξαφνικά, ένας νόμος λέει ότι 12 εκατομμύρια άνθρωποι πρέπει να οδηγηθούν στη φυλακή. Δηλαδή, πέντε φορές πάνω από τον αριθμό των κρατουμένων στις αμερικανικές φυλακές σήμερα. Είναι τρέλα!», προσθέτει ο Μεξικανός συγγραφέας. Θεωρεί ότι η καλύτερη δυνατή λύση είναι η προσφορά της υπηκοότητας σε όσους βρίσκονται ήδη στις ΗΠΑ παρανόμως. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι οι ΗΠΑ εξαρτώνται από τη χειρωνακτική εργασία των Μεξικανών. «Ωστόσο, το Μεξικό φέρει κι εκείνο τμήμα της ευθύνης. Αυτοί είναι άνθρωποι, θα έπρεπε να μπορούν να εργαστούν στη χώρα τους. Γιατί να μην μπορούμε να τους προσφέρουμε εργασία στο Μεξικό; Σε αυτό έγκειται η δική μας ευθύνη. Αυτή είναι και η ρίζα του προβλήματος», συμπληρώνει.
Οι Μεξικανοί εργάτες και γενικότερα ο μεξικανικός λαός είναι σχεδόν απών από στις σελίδες του «Θρόνου του Αετού», ενός «πολύ πυκνού, μεγαλοπρεπούς μακιαβελικού μυθιστορήματος, που εξελίσσεται σε μια φανταστική Φλωρεντία», υπογραμμίζει ο Φουέντες. Ο όμορφος αετός είναι το ιδανικό.
Στο Μεξικό του 2020 ο αετός είναι ένα βρωμερό γεράκι. Ηθελημένα ξεχασμένος είναι μόνον ο αθώος, το μοναδικό παιδί του μυθιστορήματος, το καθυστερημένο αγόρι, που περιμένει απελπισμένα μια επίσκεψη των γονιών του. Το δύσμορφο και χτυπημένο παιδί είναι το σύμβολο των ελπίδων του Μεξικού, «ενός τόπου στιγματισμένου από τον πόνο». Το 2020 οι ελπίδες έχουν κλειδωθεί σε μια μακρινή φυλακή».