Ελάχιστα θέματα προκαλούν οξύτερες αντιπαραθέσεις από ό,τι οι κινεζοαμερικανικές σχέσεις και η ένταση ήταν έκδηλη στο ετήσιο συνέδριο της Ασιατικής Ενωσης στο Ουίλιαμσμπουργκ. Ανώτατο στέλεχος της κυβέρνησης Μπους αντήλλαξε καταγγελίες με τους Κινέζους σε αυτήν την αμερικανοασιατική συνάθροιση. Ιδού μια γενική περίληψη:
ΗΠΑ: Κάθε φορά που συναντιόμαστε με Κινέζους αξιωματούχους, τους λέμε να δουν την ταινία «Χοτέλ Ρουάντα». Γενοκτονίες πραγματοποιούν τα αποκρουστικά καθεστώτα. Γιατί λοιπόν κάνετε δουλειές στη Ζιμπάμπουε και στο Σουδάν, για να μη μιλήσουμε για τη Βόρειο Κορέα και το Ιράν; Αν θέλετε να παίξετε σημαντικό διεθνή ρόλο, πρέπει να αντιμετωπίσετε αυτά τα θέματα, να γίνετε ένας αξιόπιστος συνομιλητής.
Κίνα: Αξιόπιστος συνομιλητής; Σας παρακαλούμε. Δε θεωρούμε τη μονομερή αμερικανική εξωτερική πολιτική, τον προστατευτισμό και τα δύο μέτρα και σταθμά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επίδειξη διεθνούς υπευθυνότητας. Αν μας εμποδίσετε να εισάγουμε πετρέλαιο από τον Καναδά και το Μεξικό, θα στραφούμε αλλού. Η αρχή μας είναι η μη ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών, που θεωρούμε ότι είναι προτιμότερη από τη χρήση του προσχήματος της ελευθερίας και της δημοκρατίας για τη συγκάλυψη της επιθετικής αναζήτησης εθνικών συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης περισσότερου πετρελαίου.
ΗΠΑ: Αυτή είναι εξωφρενική κατηγορία. Η Κίνα είναι χώρα, που έχει υιοθετήσει μερικές μόνο μεταρρυθμίσεις. Δεν πρόκειται να σας αφήσουμε ήσυχους όσον αφορά τις πολιτικές ελευθερίες. Θέλουμε να τερματίσουμε τον Ψυχρό Πόλεμο στη βορειοανατολική Ασία: αυτό είναι το δόγμα Μπους για την περιοχή. Πρέπει να ασκήσετε μεγαλύτερες πιέσεις στη Βόρειο Κορέα, να επιστρέψετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πρέπει….
Κίνα: Με όλο το σεβασμό, έχουμε βαρεθεί το διαρκές κούνημα του αμερικανικού δακτύλου. Δε θέλουμε η Αμερική να μας λέει τι να κάνουμε, ούτε ο υπόλοιπος κόσμος το θέλει. Αν πιστεύετε ότι πέρασε απαρατήρητη στην Κίνα η πρόσκληση του Αυστραλού πρωθυπουργού, Τζον Χάουαρντ, για επίσημη επίσκεψη και δεξίωση στον Λευκό Οίκο λίγες εβδομάδες μετά την αναχώρηση του προέδρου Χου, τον οποίο αφήσατε εκτεθειμένο στο γκαζόν, γελιέστε. Προφανώς σας αρέσει να προκαλείτε.
ΗΠΑ: Ελάτε τώρα, φυσικά και μεταχειριστήκαμε το Χάουαρντ καλύτερα από Χου. Στέκεται στο πλευρό μας σχεδόν σε όλα τα θέματα, σε αντίθεση με τον πρόεδρο Χου. Ενα γεύμα λοιπόν για το Χάουαρντ κι ένα δείπνο για το Χου. Αποκαλέστε το διπλωματία γευμάτων.
Κίνα: Ξέρουμε ότι προσπαθείτε να ηγηθείτε μιας αντικινεζικής συμμαχίας. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσουμε την ενίσχυση των σχέσεων με την Ιαπωνία, τη νέα στρατηγική συμμαχία και πυρηνική συνεργασία με την Ινδία, τις πωλήσεις όπλων στην Ταϊβάν και τις απειλές για επιβολή δασμών στα κινεζικά προϊόντα; Αυτές οι προσπάθειες θα αποτύχουν γιατί η ειρηνική άνοδος της Κίνας αγκαλιάζεται από τους γείτονες.
ΗΠΑ: Βλακείες. Ο ισχυρισμός σας ότι προσπαθούμε να απομονώσουμε την Κίνα είναι λανθασμένος. Θέλουμε να αντισταθούμε την πολιτική της ισορροπίας ισχύος στην Ασία. Επιζητούμε εποικοδομητικές σχέσεις τόσο με την Ινδία όσο και με την Κίνα. Δεν είμαστε τόσο ανεγκέφαλοι ώστε να επιχειρήσουμε να στρέψουμε τη μία εναντίον της άλλης. Εσείς στον αντίποδα πιέζετε για τη Διάσκεψη της Ανατολικής Ασίας, αν και ήταν πρόωρη, με σκοπό να μας αποκλείσετε.
Κίνα: Δεν επιζητούμε τον αποκλεισμό σας. Καλύτερα να ασχοληθείτε με τα δικά σας οικονομικά προβλήματα. Στην Ασία εμείς δουλεύουμε σκληρά και αποταμιεύουμε. Εσείς μόνο καταναλώνετε.
ΗΠΑ: Αν δεν το κάναμε, ποιος θα αγόραζε τις εξαγωγές σας, την ατμομηχανή της ανάπτυξής σας; Μιλώντας για ανευθυνότητα, μήπως θα έπρεπε να ρίξουμε μια ματιά στις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, που έχετε συνάψει με άλλες ασιατικές χώρες;
Κίνα: Καλά, δανείζεστε οκτώ τρισ. καθημερινά από τον υπόλοιπο κόσμο για να καλύψετε το τρέχον δημοσιονομικό σας έλλειμμα και προειδοποιείτε εμάς για επικείμενη καταστροφή;
ΗΠΑ: Αυτό είναι χαζό, δεν πρόκειται να σώσουμε τις παγκόσμιες οικονομικές ανισότητες με τέτοιες διενέξεις. Κι εσείς δεν θα μπορέσετε να διατηρήσετε την εντυπωσιακή σας ανάπτυξη αν συνεχίσετε να εμποδίζετε την ελεύθερη ροή των πληροφοριών.
Κίνα: Εσείς να ρίξετε μία ματιά στον καθρέφτη. Ο χρόνος είναι με το μέρος μας.