Ο υπέροχος ήχος των εγχόρδων Στραντιβάριους οφείλεται, κατά πάσα πιθανότητα, σε μια μοναδική μέθοδο συντήρησης της ξυλείας που χρησιμοποιείτο τον 17ο αιώνα για την κατασκευή των διάσημων μουσικών οργάνων από τον Αντόνιο Στραντιβάρι και τον Τζουζέπε Γκουαρνέρι.
Η χημική ανάλυση ξυσμάτων ξυλείας που συνελέχθησαν από δύο τέτοια όργανα, ενόσω επισκευάζονταν από ειδικό, αποκάλυψε νέα στοιχεία για την απαράμιλλη ακουστική τους.
Ο Τζόζεφ Ναγκιβάρι του πανεπιστημίου Texas A& M χρησιμοποίησε υπέρυθρες ακτίνες και πυρηνική μαγνητική φασματογραφία για να αναλύσει τις χημικές ιδιότητες της ξυλείας που χρησιμοποιήθηκε για το ηχείο καθενός από τα δύο βιολιά, η αξία των οποίων υπολογίζεται σε πολλά εκατομμύρια δολάρια.
Μαζί με τους συνεργάτες του από το πανεπιστήμιο Κολοράντο Στέιτ και το πανεπιστήμιο Μπρίγκχαμ Γιανγκ, που βρίσκεται στη Γιούτα, διαπίστωσαν ότι ένα χημικό μίγμα, το οποίο χρησιμοποιούνταν εκείνη την περίοδο στις αποθήκες ξυλείας και στόχευε στη συντήρηση του ξύλου σε καλή κατάσταση, εκείνη την εποχή στην Κρεμόνα της Ιταλίας, ευθύνεται για την αρτιότητα του ήχου των εγχόρδων Στραντιβάριους..
Η ανάλυση του δρ Ναβιγκάρι δείχνει ότι η σύνθεση του ξύλου από το οποίο κατασκευάστηκαν τα όργανα είναι διαφορετική από αυτή της σφενδάμου που φύεται σήμερα στην περιοχή. «Προφανώς οι μεγάλοι τεχνίτες εκείνης της εποχής επεξεργάζονταν την ξυλεία τους με κάποια τεχνικά μέσα. Στο ξύλο της πλάτης του ηχείου των δύο βιολιών που εξετάσαμε βρέθηκαν άλατα χαλκού, σιδήρου, και χρωμίου, τα οποία χρησιμοποιούντο για την καλύτερη συντήρηση του ξύλου», υποστηρίζουν οι ερευνητές. Αυτά, όμως, τα ίδια άλατα ευθύνονται και για το γλυκύτατο τόνο των βιολιών Στραντιβάριους.
Μυκητοκτόνα
Κάποια ιόντα μετάλλων – όπως του χαλκού – έχουν και μυκητοκτόνες ιδιότητες και προφανώς αυτές ήταν ο λόγος που τις χρησιμοποιούσαν για την κατεργασία του ξύλου. Αυτά, μάλλον, μετέβαλλαν τις μηχανικές και ακουστικές ικανότητες κάθε οργάνου.
Κατά πάσα πιθανότητα – λέει ο δρ Ναβιγκάρι – τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη συντήρηση της ξυλείας δεν στόχευαν στη μεταβολή του ήχου του οργάνου. «Απλά, οι τεχνίτες έβρισκαν κάποιους κρυστάλλους αλάτων στην περιοχή και τους διέλυαν στο νερό. Σίγουρα δεν είχαν ιδέα τι περιείχε το μίγμα που έφτιαχναν, ούτε βέβαια πώς ακριβώς βελτίωνε τον ήχο του οργάνου».