ΧΟΝΟΛΟΥΛΟΥ. Πριν από 65 χρόνια, ο Τακέσι Μαέντα και ο Τζον Ράουσκολμπ προσπάθησαν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλον στο Περλ Χάρμπορ. Χθες, παραμονή της επετείου του Περλ Χάρμπορ, 85 χρόνων αμφότεροι, συναντήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο για πρώτη φορά και αντάλλαξαν χειραψία. Ο Ιάπωνας βετεράνος έπιασε το μπράτσο του Αμερικανού με το αριστερό του χέρι και διστάζοντας προς στιγμήν, λες και έψαχνε τις σωστές λέξεις, τού είπε: «Συγγνώμη». Ο Αμερικανός, από την πλευρά του, παραδέχθηκε πως είναι δύσκολο να δίνεις το χέρι σε κάποιον που επιτέθηκε εναντίον σου, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή σου. Ουδέποτε όμως μίσησε τους Ιάπωνες, θεωρώντας ότι κι εκείνοι «κάνουν τη δουλειά τους». «Ελάμβαναν άνωθεν εντολές, όπως κι εγώ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ράουσκολμπ.
Στις 7 Δεκεμβρίου του 1941, ο πλοηγός του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Ναυτικού οδήγησε το βομβαρδιστικό του στο Περλ Χάρμπορ και εκτόξευσε μια τορπίλη, που βοήθησε τη βύθιση του USS West Virginia. Σε μια ένδειξη συμφιλίωσης με το σκοτεινό παρελθόν της επίθεσης, οι Ιάπωνες που βομβάρδισαν το Περλ Χάρμπορ και οι Αμερικανοί επιζήσαντες από την επιδρομή συγκεντρώθηκαν στη Χαβάη για μια σειρά πενθήμερων εκδηλώσεων μνήμης. Κάποιοι, όπως οι Μαέντα και Ράουσκολμπ, έδωσαν αυθόρμητα τα χέρια μόλις συστήθηκαν. Αλλοι αναμένεται να το πράξουν σήμερα ενώπιον κοινού στο πλαίσιο μιας συμβολικής εκδήλωσης για την ειρήνη, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο των εγκαινίων του νέου Μουσείου Αεροπορίας του Ειρηνικού.
Στο μεταξύ, το ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο στις ΗΠΑ αποφάσισε τη συντήρηση των στρατοπέδων κράτησης ατόμων ιαπωνικής καταγωγής μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Το σώμα συνέταξε νομοσχέδιο ύψους 38 εκατομμυρίων δολαρίων για την αποκατάσταση και έρευνα σε 10 στρατόπεδα. Δύο από αυτά λειτουργούν ήδη υπό την αιγίδα της Υπηρεσίας Εθνικών Πάρκων, το ένα στην Καλιφόρνια και το άλλο στο Αϊντάχο, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται στην Αριζόνα, το Αρκανσο, το Κολοράντο, τη Γιούτα και το Ουαϊόμινγκ. Τα δέκα στρατόπεδα φιλοξενούσαν 120.000 Αμερικανούς ιαπωνικής καταγωγής με βάση μια προεδρική διαταγή, που υπεγράφη το 1942 από τον Φραγκλίνο Ρούζβελτ, εξαιτίας του φόβου ότι ήταν πιστοί στην Ιαπωνία. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν υπήρχαν ανάλογα στρατόπεδα για Γερμανοαμερικανούς ή Ιταλοαμερικανούς.
Το τελευταίο στρατόπεδο έκλεισε το 1946 και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν υπέγραψε το 1988 μια προεδρική συγγνώμη. «Είναι απαραίτητη η κατανόηση αυτής της περιόδου της ιστορίας μας. Αφορά σε θεμελιώδη δικαιώματα σε περίοδο πολέμου», σχολίασε ο επικεφαλής της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής, Μπιλ Τόμας. Στην επιτροπή της Βουλής συμμετέχουν και δύο μέλη του Κογκρέσου, που είχαν φιλοξενηθεί σε τέτοιου είδους στρατόπεδα.