Νοσταλγία και αναπόληση για τη ζωή τους στις ημέρες της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά και λύπη για τη διάλυσή της, είναι οι τρεις λέξεις που κυριαρχούν στις καρδιές πολλών Ρώσων, Ουκρανών και Λευκορώσων, βάσει δημοσκόπησης που διενεργήθηκε στις τρεις αυτές χώρες, με αφορμή τη σημερινή επέτειο από τη συμπλήρωση των 15 χρόνων από τη δημιουργία της ΚΑΚ και τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Το κύριο ερώτημα στο οποίο εκλήθησαν να απαντήσουν οι ερωτηθέντες από την Ευρασιατική Υπηρεσία Διεθνούς Ερευνας και Καταγραφής ήταν αν μετάνιωσαν για την υπογραφή διάλυσης της Σοβιετικής Ενωσης και τη δημιουργία της ΚΑΚ. Οι Ρώσοι σε ποσοστό 68% εμφανίζονται μετανιωμένοι για τη διάλυση της ΕΣΣΔ, άποψη με την οποία συμφωνούν οι Ουκρανοί σε ποσοστό 59% και οι Λευκορώσοι με 52%. Πέραν αυτής της δημοσκόπησης, το εντυπωσιακό είναι πως και σε αντίστοιχες που έχουν διενεργηθεί και σε άλλες χώρες της ΚΑΚ, όπως είναι για παράδειγμα το Αζερμπαϊτζάν, τα ποσοστά αναπόλησης της ΕΣΣΔ βρίσκονται στην κορυφή.
Δεκαπέντε χρόνια μετά, οι περισσότερες πληγές των κατοίκων τους παραμένουν ανοιχτές. Κοιτάζοντας προς τα πίσω, κανείς τους δεν μπορεί να παραβλέψει το 0% της ανεργίας και αναλφαβητισμού που υπήρχε, το απλησίαστο επίπεδο πρόνοιας και υγείας, τη δωρεάν στέγη και τη μηδαμινή ανισότητα στους μισθούς, αλλά και τις πολλές δυσκολίες στην καθημερινή διαβίωση, την έλλειψη ελευθερίας έκφρασης, μετακινήσεων και τον φόβο του πολίτη για το κράτος. Λίγες ημέρες όμως μετά την περιβόητη υπογραφή της 8ης Δεκεμβρίου, στο Μινσκ, όλα τα παραπάνω θετικά εξαφανίστηκαν για εκατομμύρια ανθρώπους, που έμελλε να ξεκινήσει το προσωπικό μαρτύριο. Οικογένειες σκορπίστηκαν σε όλη τη Γη προκειμένου να εργαστούν, πολλές γυναίκες αναγκαστικά ρίχτηκαν στην πορνεία, όλα αυτά τη στιγμή που κάποιοι έβλεπαν μέσα σε μια νύχτα τα ονόματά τους να φιγουράρουν στη λίστα των πλουσιοτέρων ανθρώπων του κόσμου, ενώ σιγά σιγά άρχιζαν να ξεπροβάλλουν και οι πρώτες εμφύλιες συγκρούσεις. Και αν για τη σημερινή Ρωσία του Πούτιν η κατάσταση πάει προς το καλύτερο, για τις άλλες δυο χώρες της έρευνας (Ουκρανία, Λευκορωσία) καθώς και για ορισμένες από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δεν συμβαίνει το ίδιο.
Ενας από τους πρωταγωνιστές εκείνων των ημερών, ο Μπορίς Γέλτσιν, υπεραμύνθηκε των αποφάσεών του δηλώνοντας στη «Ροσίσκαγια Γκαζέτα» πως η μετατροπή της ΕΣΣΔ σε ΚΑΚ ήταν αναπόφευκτη, καθώς στις αρχές του 1991 η οικονομία στη Σοβιετική Ενωση ήταν έτοιμη να καταρρεύσει, γεγονός που θα επέφερε πολιτική κρίση στη χώρα. Συνεχίζοντας, ο Γέλτσιν τόνισε πως η εν λόγω συνθήκη θα είχε υπογραφεί νωρίτερα εάν δεν είχε μεσολαβήσει το ανεπιτυχές πραξικόπημα του Αυγούστου του 1991.
Ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της Ρωσίας υποστήριξε ακόμη ότι χάρη στη δημιουργία της ΚΑΚ αποφεύχθηκαν παγκόσμια αναταράξεις, πιθανοί πόλεμοι μεταξύ των πρώην δημοκρατιών, οικονομικές και ανθρωπιστικές καταστροφές! Το καλύτερο όμως το φύλαξε για το τέλος. Απαντώντας σε ερώτηση για τις ζώνες διενέξεων που υπάρχουν στην ΚΑΚ, αφού αποποιήθηκε των ευθυνών του, επέρριψε την ευθύνη στους μπολσεβίκους, που όπως είπε έκαναν μετατοπίσεις πληθυσμών. Φαίνεται πως η συνεχής παραμονή του κ. Γέλτσιν σε πολλά σανατόρια της Ρωσίας ακόμη δεν έχει επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Πιέζει με… παραίτηση
Ποικίλα σχόλια έχει προκαλέσει σε όλον τον ρωσικό Τύπο το αιφνίδιο αίτημα της κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης, Βαλεντίνας Ματβιένκο, προς τον Πούτιν για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, το οποίο συνοδεύτηκε από την τυπικού χαρακτήρα παραίτησή της.
Ερμηνεύοντας την απρόοπτη αυτή εξέλιξη, η πρώην πρέσβειρα της Ρωσίας στην Αθήνα παραδέχτηκε πως δεν ήταν προσχεδιασμένη, προσθέτοντας ότι αν δεν ακολουθούσαν οι εκλογές, πιθανότατα αυτό δεν θα είχε συμβεί. Με την ενέργειά της αυτή, η κ. Ματβιένκο επιθυμεί τη δημιουργία πολιτικής σταθερότητας κατά τη διάρκεια των εκλογών για το δημοτικό συμβούλιο της Αγίας Πετρούπολης, οι οποίες ενώ αρχικώς επρόκειτο να διεξαχθούν τον Δεκέμβριο του 2007, ύστερα από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, θα πραγματοποιηθούν τον προσεχή Μάρτιο.
Μερίδα δημοσιογράφων υποστηρίζει ότι με τον τρόπο αυτό αναμένεται η κ. Ματβιένκο να προταθεί εκ νέου από τον Ρώσο πρόεδρο για τη θέση της κυβερνήτη με αντάλλαγμα την προσχώρησή της στο κόμμα «Ενιαία Ρωσία». Δεν πρέπει, ωστόσο, να λησμονούμε ένα σενάριο, το οποίο ίσως τελικά να μην είναι άσχετο με την παραίτηση Ματβιένκο. Σύμφωνα με αυτό, ο Ρώσος πρόεδρος θα προτείνει τη Ματβιένκο για πρόεδρο της Ρωσίας στις προσεχείς προεδρικές εκλογές για μια θητεία και εν συνεχεία θα επιστρέψει ξανά ο ίδιος στο Κρεμλίνο το 2012. Μιλώντας χθες το βράδυ στην «Κ», στενή συνεργάτις της Βαλεντίνας Ματβιένκο έδειξε να μη συμφωνεί με αυτήν την άποψη, καθώς, όπως είπε, η ρωσική κοινωνία δεν είναι ώριμη να δεχτεί για πρόεδρό της γυναίκα.