Σε εκτός ελέγχου «ωρολογιακή βόμβα» εξελίσσεται για την πολιτική σταθερότητα στη Σερβία η υπόθεση της απεργίας πείνας του υπόδικου για εγκλήματα πολέμου εθνικιστή ηγέτη Βόιτσλαβ Σέσελι στη Χάγη.
Η κατάσταση της υγείας του έχει επιδεινωθεί δραματικά τις τελευταίες ημέρες και το διαφαινόμενο, εφόσον εξακολουθήσει να μην δέχεται τροφή, τέλος του προκαλεί μεγάλη ανησυχία στο Βελιγράδι αλλά και στη Δύση.
Πιέζουν τη Χάγη
Οι λόγοι είναι καθαρά πολιτικοί: η χώρα βρίσκεται στην τελική ευθεία προς τις κρίσιμες βουλευτικές της 21ης Ιανουαρίου και ο «ηρωικός» θάνατος του Σέσελι θα πυροδοτήσει συναισθηματική φόρτιση στους ψηφοφόρους και θα εκτινάξει το ποσοστό του κόμματός του, που προηγείται ήδη στις δημοσκοπήσεις και βρίσκεται ένα βήμα από την εξουσία.
Ο διεθνής παράγοντας φοβάται ανατροπή του δημοκρατικού μπλοκ που κυβερνάει μετά την αποπομπή του Μιλόσεβιτς, και άνοδο στην εξουσία των εθνικολαϊκιστών, εξέλιξη που θα ήταν καταστροφική για τη Σερβία, αλλά και για τους σχεδιασμούς του στο Κόσοβο.
Ουάσιγκτον, Μόσχα και Βρυξέλλες σπεύδουν να βοηθήσουν τον πρωθυπουργό Κοστούνιτσα και τον πρόεδρο Τάντιτς ασκώντας πιέσεις προς το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης να ικανοποιήσει τα αιτήματα του Σέσελι. Την κατάσταση ωστόσο περιπλέκει η άρνηση του τελευταίου να εμφανιστεί καν στο δικαστήριο από την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας παρότι, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του Icty, όλες του σχεδόν οι αξιώσεις έχουν γίνει δεκτές.
Οι Δυτικοί προκειμένου να διευκολύνουν τη σημερινή δημοκρατική πλειοψηφία, ανέβαλαν για μετά τις εκλογές την προγραμματισμένη για το τέλος του έτους γνωστοποίηση της έκθεσης του ειδικού μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάρτιν Αχτισάρι που προτείνει ανεξαρτησία του Κοσόβου, εκτιμώντας, όχι αβάσιμα, ότι θα λειτουργούσε ως το καλύτερο καύσιμο για την ταχύτερη προώθηση των ακροδεξιών του Σέσελι στην κυβέρνηση.
Ερχεται όμως τώρα ως αστάθμητος παράγοντας η απεργία πείνας του ηγέτη του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος (ΣΡΣ) και απειλεί να φέρει τα πάνω κάτω.
Προεκλογική σημαία
Οι οπαδοί του κόμματός του, έκαναν ήδη προεκλογικό λάβαρο τη «γενναία αντίσταση» του «δούκα Βόγια», όπως αποκαλούν χαϊδευτικά τον Σέσελι, εναντίον των «σατανάδων της Δύσης» και εάν τελικά γίνει και «εθνομάρτυρας», τότε οι πολιτικοί του αντίπαλοι και οι υποστηρικτές τους διεθνώς ενδέχεται να βρεθούν ενώπιον δυσάρεστων εκπλήξεων. Τα γκάλοπ δίνουν ήδη στο Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα γύρω στο 34% και εάν πιάσει το 40% μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Το ενδεχόμενο αυτό προκαλεί ανατριχίλα στους φιλοευρωπαϊστές Σέρβους και τη Δύση.
Μια Σερβία με τους εθνικιστές στην κυβέρνηση θα βρεθεί και πάλι στον πυθμένα του πηγαδιού, από το οποίο πασχίζει τα τελευταία χρόνια να βγει.
Ο ίδιος ο Σέσελι από το κελί του στη Χάγη και ενώ αργοπεθαίνει έδωσε το ιδεολογικοπολιτικό στίγμα του κόμματός του με την μορφή πολιτικής διαθήκης εφτά σημείων που αναγνώστηκε ενώπιον χιλιάδων οπαδών την περασμένη εβδομάδα στο Βελιγράδι.
Μεταξύ άλλων ο θορυβώδης αυτός πολιτικός απαιτεί από τους πιστούς του να μην εγκαταλείψουν την ιδέα της «Μεγάλης Σερβίας», να ξεσηκωθούν για να παραμείνει το Κόσοβο σερβικό έδαφος, να συνταχθούν με την Κίνα, την Ρωσία και τις χώρες της Αφρικής προκειμένου να αντικρούσουν την αμερικανική επιθετικότητα, να απέχουν από κάθε μορφής συνεργασία με τους Τάντιτς και Κοστούνιτσα, τους οποίους θεωρεί περίπου προδότες.
Οι συνέπειες
Είναι σαφές ότι με μια κυβέρνηση στο Βελιγράδι που να έχει ένα τέτοιο πρόγραμμα, κάθε συνεννόηση με τη διεθνή κοινότητα για το ζήτημα του Κοσόβου πρέπει να θεωρείται αδιανόητη, η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας θα εκτροχιαστεί, οι δίαυλοι επικοινωνίας με τη Δύση θα κλείσουν, οι ξένοι επενδυτές θα τρομάξουν και η Σερβία θα γυρίσει πολλά χρόνια πίσω.
Γι’ αυτό στο Βελιγράδι οι κυβερνώντες, και διεθνώς οι ιθύνοντες της βαλκανικής πολιτικής, προσεύχονται υπέρ της σωτηρίας του Σέσελι.
Ικανός για όλα
Ο Βόιτσλαβ Σέσελι είναι ένας φωνακλάς πολιτικός και αλλοπρόσαλλος άνθρωπος, ικανός για όλα. Ως κοινοβουλευτικός άντρας και ηγέτης του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος, διακρίθηκε για τις φωνασκίες, τη θορυβώδη συμπεριφορά και τον οπορτουνισμό του. Δεν δίσταζε να καθυβρίζει τον Μιλόσεβιτς, αλλά στις δύσκολες στιγμές λειτούργησε πάντα ως δεκανίκι του.
Στους πολέμους της Κροατίας και -λιγότερο- της Βοσνίας έστειλε τους δικούς του παραστρατιωτικούς εθελοντές «Τσέτνικ», που μαζί με τους «Τίγρεις» του Αρκάν και τους «Αετούς» του Μπόκαν, επιδόθηκαν σε βιαιότητες εις βάρος αμάχων, στο πλαίσιο εθνικών εκκαθαρίσεων. Αργότερα, όταν με την υπόθεση του Κοσόβου τον χρειάστηκε και πάλι ο Μιλόσεβιτς βρέθηκε και πάλι στο πλευρό του αποδεχόμενος το πόστο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης. Πήγε στη Χάγη αυτοβούλως όταν απαγγέλθηκε εναντίον του κατηγορητήριο για εγκλήματα πολέμου.