ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Στο κενό φαίνεται ότι πέφτει η φιλόδοξη έκθεση της επιτροπής Μπέικερ για το Ιράκ, καθώς τα συμπεράσματά της τυγχάνουν ψυχρής υποδοχής, όχι μόνο από τον ίδιο τον Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους και την υπουργό Εξωτερικών του, Κοντολίζα Ράις, αλλά και από το Ισραήλ, τους Κούρδους και μερίδα του διεθνούς Τύπου, με επικεφαλής τον «Εκόνομιστ», που καλεί τον Μπους να απορρίψει το χρονοδιάγραμμα της επιτροπής για την απόσυρση των μάχιμων στρατευμάτων έως τις αρχές του 2008.
Διαμάχη Μπους – Μπέικερ
Στην Ουάσιγκτον έχει ξεσπάσει μια διαμάχη για το ποιος υπαγορεύει την αμερικανική εξωτερική πολιτική, με τη Ράις να θέλει να δείξει ότι οι δικές της απόψεις επικρατούν των προτροπών του πρώην υπουργού Εξωτερικών Τζέιμς Μπέικερ, ο οποίος τάχθηκε σαφώς υπέρ μιας νέας διπλωματικής εκστρατείας στη Μέση Ανατολή. Δημοσίως η Ράις δεν θέλει να εμπλακεί σε αντιπαράθεση με τον 76χρονο αρχιτέκτονα της εξωτερικής πολιτικής του πατρός Μπους στην περιοχή, αλλά κατ’ ιδίαν αποσαφηνίζει τις σημαντικές διαφορές της από την κοσμοθεωρία του.
Πρόσφατα είχε ταχθεί υπέρ της περαιτέρω απομόνωσης της Συρίας, ενώ μια αντίστοιχη πολιτική προωθεί και έναντι του Ιράν, όπως επισημαίνει σε χθεσινό της άρθρο η αμερικανική εφημερίδα «Τάιμς της Νέας Υόρκης» με τίτλο «Οι αντικρουόμενες απόψεις για τη διπλωματία εξωθούν τον Μπέικερ εναντίον της Ράις». Πάντως, η άσκηση πιέσεων για συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων είναι μία από τις προτάσεις της ομάδας Μπέικερ, που μοιάζει να υιοθετεί ο Μπους, παρά την έντονη αντίθεση του Ισραήλ.
Τις ισραηλινές ανησυχίες για ενδεχόμενη αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής στο Μεσανατολικό αναμένεται να διατυπώσει η υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Τσίπο Λίβνι, η οποία μετέβη χθες στις ΗΠΑ και επρόκειτο να συναντηθεί με τη Ράις. «Το ταξίδι αυτό θα αποτελέσει το έναυσμα για συζήτηση της έκθεσης και αποτίμηση της σημασίας της», σχολίασε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.
Ο προτεινόμενος διάλογος με Συρία και Ιράν είναι το εδάφιο που έχει προκαλέσει την ενόχληση του Τελ Αβίβ. Ενδεικτικό είναι το χθεσινό ρεπορτάζ στην ισραηλινή εφημερίδα «Γιεντιότ Αχαρονότ», που κατηγορεί τους συντάκτες της έκθεσης, Μπέικερ και Λι Χάμιλτον, πως αγνόησαν πλήρως τα συμφέροντα του Ισραήλ. Προχθές άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας, Εχούντ Ολμερτ, είχε βιαστεί να δηλώσει ότι «τα αμερικανικά προβλήματα στο Ιράκ είναι εντελώς ανεξάρτητα από τις σχέσεις μας με τους Παλαιστινίους».
Οργή Μπαρζανί
Οργισμένη ήταν η αντίδραση κι ενός ακόμη παραδοσιακού συμμάχου της Ουάσιγκτον, του Κούρδου ηγέτη Μασούντ Μπαρζανί, ο οποίος κατηγόρησε τους συντάκτες της έκθεσης ότι δεν επισκέφτηκαν τις κουρδικές περιοχές προτού τη συντάξουν.
«Δεν πρόκειται να συμμορφωθούμε με τις συστάσεις των Μπέικερ – Χάμιλτον», διεμήνυσε σε ηλεκτρονική του επιστολή ο Μπαρζανί, ηγέτης των Κούρδων στο βόρειο Ιράκ.
«Να μη φύγουν»
«Η ανάλυση των Μπέικερ – Χάμιλτον για όσα πήγαν στραβά μοιάζει ορθή. Ωστόσο, οι προτάσεις της για τη διόρθωση των λαθών αυτών εδράζουν σε σαθρές βάσεις», επισημαίνει το έγκυρο βρετανικό περιοδικό «Εκόνομιστ» στο τελευταίο του τεύχος. Το άρθρο που έχει τον εύγλωττο τίτλο «Μην το κάνεις!» καλεί τον Μπους να αψηφήσει το τελεσίγραφο των αρχών του 2008 για την έξοδο από το Ιράκ. «Αν ο Μπους υιοθετήσει το σχέδιο, οι Ιρακινοί θα ξέρουν πως οι αμερικανικές δυνάμεις θα έχουν αποσυρθεί στις αρχές του 2008. Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, αυτό θα ικανοποιήσει πολλούς Αμερικανούς, καθώς και πολλούς ανθρώπους στο Ιράκ. Μειώνοντας τον στρατό της, η Αμερική θα περιορίσει την αίσθηση των Ιρακινών πως τελούν υπό κατοχή. H επιτροπή όμως σφάλλει αναμφισβήτητα αν θεωρεί ότι, ανακοινώνοντας την αναχώρηση του στρατού, θα ενισχύσει το κύρος και την επιρροή της στην εσωτερική πολιτική της χώρας. Δεν πρόκειται να βοηθήσει σε κάτι η εσπευσμένη αναχώρηση, χωρίς προηγουμένως να έχουν εξαντληθεί όλες οι προσπάθειες για την αποκατάσταση της σταθερότητας στη χώρα. Η προθεσμία των αρχών του 2008 αποδυναμώνει τη διαπραγματευτική ισχύ των ΗΠΑ, κλιμακώνει αντί να αποκλιμακώνει τις συγκρούσεις και προβάλλει μια εικόνα αδυναμίας, που θα ενισχύσει τους εχθρούς σε όλο τον κόσμο. Ο Μπους πρέπει να επιμείνει στις αρχές του ως κύριου εκφραστή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και να πει «Οχι»», καταλήγει το άρθρο.