Υπό εκκαθάριση μυστικές υπηρεσίες εποχής… ΕΣΣΔ

Υπό εκκαθάριση μυστικές υπηρεσίες εποχής… ΕΣΣΔ

2' 20" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο κομμουνισμός έχει καταρρεύσει και η δημοκρατία έχει εδραιωθεί στις χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας όμως οι υπηρεσίες ασφαλείας της σοβιετικής εποχής εξακολουθούν να προκαλούν φόβο δύο δεκαετίες μετά από την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου. Η περίπτωση του Αλεξάντερ Λιντβινένκο, του πρώην πράκτορα της KGB, ο οποίος δηλητηριάστηκε τον Νοέμβριο στο Λονδίνο δεν μοιάζει ασύνδετη με θανάσιμες απειλές εναντίων ανθρώπων στη Ρουμανία, με μια αυτοκτονία στη Βουλγαρία και με δεκάδες δολοφονίες που δεν έχουν διαλευκανθεί και οι οποίες δίνουν στοιχεία για τη συνεχιζόμενη δράση των μυστικών υπηρεσιών. Ορισμένοι πράκτορες των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών εξακολουθούν να διατηρούνται στις θέσεις τους. Αλλοι, επωφελήθηκαν από τη διάλυση των υπηρεσιών τους που επήλθε μετά τις αλλαγές στην οικονομία, και διατηρούν σήμερα χαμηλό προφίλ. «Το 1989, ο κομμουνισμός κατέρρευσε όμως οι πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας και των κομμουνιστικών κομμάτων πήραν στα χέρια τους την οικονομική εξουσία», λέει ο Μάριους Οπρέα, πρόεδρος ρουμανικής οργάνωσης που ερευνά τα εγκλήματα του κομμουνισμού. «Κατά συνέπεια πολλοί φάκελοι με στοιχεία για τις σκοτεινές σελίδες αυτών των καθεστώτων -που αναφέρονταν σε βασανιστήρια και δολοφονίες- δεν άνοιξαν ποτέ». Τα πράγματα όμως αλλάζουν εξαιτίας της έλευσης νέων κυβερνήσεων που απομάκρυναν στελέχη που είχαν σχέση με τα παλιά κομμουνιστικά καθεστώτα αλλά και εξαιτίας των πιέσεων της Ε.Ε. Σε όλες τις πρώην κομμουνιστικές χώρες, καταβάλλονται προσπάθειες για να καταδειχθεί ο ρόλος των υπηρεσιών ασφαλείας της σοβιετικής εποχής και να απομακρυνθούν οι αστυνομικοί και συνεργοί τους.

Οι προσπάθειες αυτές όμως ενέχουν κινδύνους. Τον περασμένο Νοέμβριο, ο Μπόζινταρ Ντόιτσεφ, που είχε την ευθύνη των πιο ευαίσθητων αρχείων των μυστικών υπηρεσιών, βρέθηκε νεκρός στο γραφείο του, τον είχαν πυροβολήσει στο κεφάλι.

Γοητεύτηκαν από τον Πούτιν

Μετά το 1989, οι περισσότερες πρώην κομμουνιστικές χώρες προσπάθησαν να απαλλάξουν τις κοινωνίες τους από τη σοβιετικού τύπου αστυνομία και τους πληροφοριοδότες της. Οσο όμως πιο κοντά στη Ρωσία βρίσκονταν, τόσο δυσκολότερο ήταν το έργο τους. Και ενώ πολλές από αυτές τις χώρες εστράφησαν στη Δύση, κάποιες άλλες γοητεύτηκαν από την εξουσία που απέκτησε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και η FSB, η υπηρεσία που διαδέχτηκε την ΚGΒ.

Η πρώην ανατολική Γερμανία και η Τσεχία ήταν οι χώρες που με μεγαλύτερη επιτυχία απηλλάγησαν από τη σκιά των σοβιετικού τύπου μυστικών υπηρεσιών, ανοίγοντας φακέλους και ερευνώντας το παρελθόν αξιωματούχων. Η Πολωνία επίσης ερεύνησε το παρελθόν χιλιάδων ανθρώπων στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κατόπιν όμως η πρωτοβουλία ατόνησε μέχρι την έλευση του εθνικιστικού κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης στην εξουσία, τον περασμένο χρόνο. Η Σόφια μόλις τώρα αρχίζει να ερευνά το παρελθόν των βουλγαρικών μυστικών υπηρεσιών της, πράκτορες των οποίων φέρονται αναμεμειγμένοι στη δολοφονία ενός Βούλγαρου αντιφρονούντα στο Λονδίνο το 1978 και την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β΄ το 1981. Στη Ρουμανία η άλλοτε πανίσχυρη Σεκιουριτάτε, διαβόητη για τη σκληρότητά της έχει σήμερα αναμορφωθεί πολλοί όμως πρώην αξιωματούχοι της διατηρούν σχέσεις με ισχυρούς επιχειρηματίες.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή