ΛΟΝΔΙΝΟ. Κόλαφο για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μπλερ αποτελεί η έκθεση του έγκριτου βρετανικού βασιλικού ινστιτούτου διεθνών σχέσεων, γνωστού και ως Τσάταμ Χάουζ. Η σημαντικότερη αποτυχία της κυβέρνησης Μπλερ, τονίζεται στην έκθεση, υπήρξε η αδυναμία της να επηρεάσει την αμερικανική εξωτερική πολιτική παρά τις στρατιωτικές, πολιτικές και οικονομικές θυσίες της Βρετανίας. Η Βρετανία καλείται τώρα να στραφεί προς την Ευρώπη, την οποία παραγκώνισε, στην προσπάθειά της να καλλιεργήσει περαιτέρω την «ειδική σχέση» της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα, πάντως, με πολιτικούς αναλυτές, τη στροφή του Λονδίνου προς την Ευρωπαϊκή Ενωση έχει περισσότερες πιθανότητες να πραγματοποιήσει ο διάδοχος του Τόνι Μπλερ, είτε αυτός είναι ο Γκόρντον Μπράουν, ο νυν υπουργός Οικονομίας, είτε ο Ντέιβιντ Κάμερον, ηγέτης των Βρετανών Συντηρητικών.
«Τρομερό σφάλμα»
Τα συμπεράσματα της έκθεσης του Τσάταμ Χάουζ προξένησαν την έντονη δυσφορία της βρετανικής κυβέρνησης, η οποία διά της υπουργού Εξωτερικών, Μάργκαρετ Μπέκετ, χαρακτήρισε το περιεχόμενό της «γελοία αναληθές».
Ο απερχόμενος διευθυντής του βρετανικού ινστιτούτου, καθηγητής Βίκτορ Μπάλμερ Τόμας, ο οποίος υπογράφει την έκθεση, χαρακτηρίζει την αμερικανοβρετανική εισβολή στο Ιράκ «τρομερό σφάλμα που οδήγησε σε καταστροφή», η οποία θα έχει επιπτώσεις πολλά χρόνια ακόμη. Ο Τόνι Μπλερ φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης καθώς υπερεκτίμησε τη δυνατότητά του να επηρεάσει τις ΗΠΑ. «Ο Βρετανός πρωθυπουργός έμαθε με άσχημο τρόπο ότι στη διεθνή πολιτική, η πίστη και η αφοσίωση μετρούν ελάχιστα», επισημαίνει ο Μπάλμερ Τόμας. Η Βρετανία θεωρεί «ειδική» τη σχέση της με τις ΗΠΑ, όμως η Ουάσιγκτον αντιμετωπίζει τη σχέση αυτή ως στενότερη από ποτέ. Και παρότι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα δέχονταν ως λύση στην ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη την ύπαρξη δύο ανεξάρτητων κρατών -τη δημιουργία δηλαδή παλαιστινιακού κράτους-, η πολιτική αυτή τοποθέτηση δεν προκύπτει ότι είναι αποτέλεσμα βρετανικών πιέσεων. Αντιθέτως, στην έκθεση του Τσάταμ Χάουζ, τονίζεται ότι το κύρος της Βρετανίας στη Μέση Ανατολή έχει τρωθεί. Ευθύνες επιρρίπτονται στον Τόνι Μπλερ και για την αδυναμία του να αντιληφθεί τη σημασία της αναζωπύρωσης της εξέγερσης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.
Επαναπροσέγγιση με την Ε.Ε.
Δεδομένης της αποτυχίας της μέχρι τώρα βρετανικής εξωτερικής πολιτικής, η βρετανική κυβέρνηση, ακριβέστερα ο διάδοχος του Τόνι Μπλερ, θα πρέπει να στραφεί προς την Ε. Ε. και να πάψει να προσφέρει άνευ όρων στήριξη στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον. Και για να επιτύχει την επαναπροσέγγιση με την Ε. Ε., η Βρετανία οφείλει να μην είναι τόσο ευρωσκεπτικιστική.
Η Βρετανή υπουργός Εξωτερικών Μάργκαρετ Μπέκετ αμφισβήτησε έντονα το περιεχόμενο της έκθεσης και τόνισε ότι ο Τόνι Μπλερ εξακολουθεί να ασκεί σημαντική επιρροή τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ε. Ε. και στη Μέση Ανατολή.
Επιπλέον, σε ανακοίνωσή της, η Ντάουνιγκ Στριτ τονίζει ότι η βρετανική εξωτερική πολιτική έχει να επιδείξει επιτυχίες όπως η αντιμετώπιση της φτώχειας στην Αφρική και η μάχη για την προστασία του περιβάλλοντος εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Ας σημειωθεί ότι στην έκθεση του βρετανικού ινστιτούτου η πρώτη τετραετία της κυβέρνησης Μπλερ, 1997-2001, αξιολογείται ως επιτυχής στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Ζητεί πρόωρες εκλογές
Τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ζήτησε ο ηγέτης των Βρετανών Συντηρητικών, Ντέιβιντ Κάμερον, όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ αποχωρήσει από την πρωθυπουργία με το επιχείρημα ότι ο διάδοχος του Μπλερ δεν θα διαθέτει τη λαϊκή εντολή για να κυβερνήσει τη χώρα. Ο Ντέιβιντ Κάμερον διατύπωσε το αίτημά του μια εβδομάδα αφ’ ότου οι Τόρις ανακοίνωσαν ότι είναι έτοιμοι για εκλογές. Σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό Classic FM, ο Κάμερον τόνισε ότι κατά τις τελευταίες εκλογές, το 2005, ο Τόνι Μπλερ είχε δηλώσει ότι θα ολοκληρώσει τη θητεία του. Συνεπώς όταν αποχωρήσει, κανένας πρωθυπουργός των Εργατικών, ο οποίος θα τον διαδεχτεί, δεν θα μπορεί να ισχυριστεί ότι διαθέτει την εντολή του βρετανικού λαού για να κυβερνήσει.