Αξονας σταθερότητας

3' 50" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από αύριο στα βόρεια σύνορά μας θα υπάρχει μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία διαβαίνουν την πόρτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για να συγκροτήσουν, μαζί με την Ελλάδα, τον άξονα σταθερότητας στη νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλα και το ευρωπαϊκό εφαλτήριο προς τις αγορές της ευρύτερης περιοχής του Καυκάσου.

Η Ελλάδα μπορεί να χάνει, ώς ένα βαθμό, τον προνομιακό ρόλο που τις εξασφάλιζε έως χθες η ιδιότητα του μοναδικού μέλους της Ε.Ε. στα Βαλκάνια, όμως από την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, μόνο οφέλη θα έχει: ενσωματώνεται στον χερσαίο κορμό της Ε.Ε., παύει να σηκώνει αυτή μόνη το βάρος της αστυνομικής και τελωνειακής φύλαξης των νοτιοανατολικών συνόρων της Ε.Ε., διασφαλίζονται οι πλούσιες επενδύσεις της στις χώρες αυτές και δημιουργούνται ευνοϊκότερες συνθήκες για το εμπόριό της, ενώ καθίσταται απρόσκοπτη η πρόσβασή της στον μεγάλο υγρό δίαυλο των αγορών της κεντρικής Ευρώπης με εκείνες των παρευξείνιων χωρών και της Κεντρικής Ασίας, δηλαδή τον Δούναβη.

Ο πάλαι ποτέ από Βορράν πολιτικός κίνδυνος θα γίνει τώρα με την κατάργηση των συνόρων οικονομικοκοινωνικός; Θα πλημμυρίσει η ελληνική αγορά με φτηνά βουλγάρικα και ρουμάνικα προϊόντα; Πρέπει να περιμένουμε καραβάνια φτωχών προς αναζήτηση εργασίας με κίνδυνο να εκτοξευτεί η ανεργία στα ύψη; Ψυχραιμία συνιστούν οι γνωρίζοντες που βεβαιώνουν ότι τα πράγματα δεν πρόκειται να αλλάξουν. Βούλγαροι και Ρουμάνοι θα μετακινούνται στην Ε.Ε. με τις αστυνομικές τους ταυτότητες υπό την προϋπόθεση ότι θα φέρουν τα στοιχεία στο λατινικό αλφάβητο και το ίδιο θα ισχύει και για τους Ευρωπαίους που επιθυμούν να ταξιδεύσουν στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία.

Οι μετανάστες

Οσον αφορά το αν θα μπορούν οι υπήκοοί τους να παραμένουν και να εργάζονται ελεύθερα σε κράτη-μέλη, η Ελλάδα αποφάσισε τη διετή αναστολή της εφαρμογής της συμφωνίας.

Σε αυτό το διάστημα το εθνικό δίκαιο θα υπερισχύει του κοινοτικού και θα υπάρχουν σχεδόν οι σημερινοί περιορισμοί. Αλλά και όταν η μεταβατική περίοδος παρέλθει δεν προβλέπεται «κάθοδος των μυρίων». Οι φοβίες περί «Ρουμάνων υδραυλικών» ή, κυρίως, «Βουλγάρων εποχικών» είναι εκ του μη όντος. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι δύο χώρες ταχύτατα αναπτυσσόμενες, ικανές να συγκρατήσουν ενδεχόμενα μεταναστευτικά ρεύματα προς αναζήτηση εργασίας. Ηδη ροή εποχικών εργατών προς την Ελλάδα έχει ανακοπεί και μάλιστα από τη Βουλγαρία, σύμφωνα με στοιχεία της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια, κατά 50%.

Τα προϊόντα

Οι τελωνειακοί έλεγχοι στον Προμαχώνα και στους άλλους συνοριακούς σταθμούς με τη Βουλγαρία καταργούνται.

Τα φορτία θα εκτελωνίζονται στο σημείο προορισμού τους, ενώ εκείνα που θα εισέρχονται από χώρες εκτός Ε.Ε. μέσω Ρουμανίας ή Βουλγαρίας θα υφίστανται ελέγχους στα μεταξύ τους σύνορα. Τα προϊόντα των δύο χωρών θα κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ελλάδα, αρκεί να τηρούν τις προδιαγραφές και τους κανόνες υγιεινής της Ε.Ε. Βουλγάρικα προϊόντα κυκλοφορούν και μάλιστα άφθονα στην ελληνική αγορά, δίχως να έχουν πλήξει την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία.

Ούτε βεβαίως θα μπορούν να το κάνουν στο μέλλον, όταν το κόστος παραγωγής τους θα πλησιάζει το δικό μας.

Πιο κοντά οι γείτονες εν όψει της νέας πραγματικότητας

Ως γνωστόν, τα σύνορα ουδέποτε χαράχτηκαν στην ιστορία με βάση τις επιθυμίες των ντόπιων πληθυσμών, αλλά στο πλαίσιο γενικότερων σχεδιασμών των ισχυρών. Το ίδιο έγινε και το 1913 με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, που έδωσε την τελική μορφή στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο. Ελληνες έμειναν τότε στην πίσω πλευρά και Βούλγαροι στην Ελλάδα, για να μετακινηθούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία αργότερα, προς τα εθνικά κράτη. Ελληνες του Πετριτσίου της Βουλγαρίας κατέβηκαν στις Σέρρες και έφτιαξαν το Νέο Πετρίτσι, άλλοι έφτασαν από το Μελένικο και εγκαταστάθηκαν στο Σιδηρόκαστρο και εκείνοι από την Ανω Τζουμαγιά ήρθαν και δημιούργησαν την Κάτω Τζουμαγιά, τη γνωστή Ηράκλεια Σερρών.

Παρά τα «πέτρινα χρόνια» που ακολούθησαν, οι δεσμοί παρέμειναν ακατάλυτοι. Και όταν το ανατολικό μπλοκ κατέρρευσε στις αρχές του ’90, το οικονομικο-πολιτισμικο-κοινωνικό αλισβερίσι των ακριτών άνθησε και πάλι: Ελληνες «κατέλαβαν» με το εμπόριό τους τις νότιες επαρχίες της Βουλγαρίας, Βούλγαροι εποχικοί εργάτες κατέκλυσαν τη Βόρεια Ελλάδα, Ελληνες σπεύδουν να ψωνίσουν στο Σαντάνσκι και άλλοι προς αναζήτηση νύφης στο Χάσκοβο, διασυνοριακά προγράμματα για το περιβάλλον, τον πολιτισμό, τον τουρισμό, την πάταξη της εγκληματικότητας έφεραν πιο κοντά τους δύο γειτόνους.

«Το κλίμα είναι πολύ φιλικό και είμαστε προετοιμασμένοι για την επερχόμενη μεγάλη αλλαγή», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Πετριτσίου κ. Θεόδωρος Ταλιουρίδης και προσθέτει: «Η ιστορία είναι γνωστή αλλά δεν καθορίζει το μέλλον που πιστεύουμε ότι θα οικοδομηθεί καλύτερο στη βάση τής από κοινού προσπάθειάς μας, Ελλήνων και Βουλγάρων. Εξάλλου, συνεργαζόμαστε άψογα στα κοινά προγράμματα, στο εμπόριο, τις πολιτιστικές ανταλλαγές».

Ανατολικότερα, στη Ροδόπη, τα πράγματα ήταν και ώς ένα βαθμό παραμένουν πιο δύσκολα. Η παρουσία και από τις δύο πλευρές των συνόρων συμπαγών μουσουλμανικών πληθυσμών και οι φόβοι Ελλάδας και Βουλγαρίας για δημιουργία προϋποθέσεων συγκρότησης κάθετου μουσουλμανικού τόξου κράτησαν ερμητικά κλειστούς τους διαύλους επικοινωνίας, που τώρα σιγά σιγά αρχίζουν να αποκαθίστανται.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή