Καθοδηγούμενες από τον Γουίλιαμ Γουάλας, οι ορδές των εξεγερθέντων Σκωτσέζων κατατρόπωσαν το φθινόπωρο του 1297 τον στρατό του βασιλιά Εδουάρδου της Αγγλίας στη γέφυρα του Στέρλινγκ. Ο εφήμερος θρίαμβος των Σκωτσέζων, οι δυνάμεις των οποίων συνεθλίβησαν λίγους μήνες αργότερα από τους Αγγλους στη μάχη του Φάλκιρκ, έγινε ευρύτερα γνωστός στον κόσμο χάρη στο Χόλιγουντ και την πολυβραβευμένη ταινία «Braveheart», όπου ο Μελ Γκίμπσον υποδύεται τον Γουάλας. Στη σύγχρονη πολιτική, ωστόσο, τον ρόλο του μαχητή για την ανεξαρτησία της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο υποδύεται ο Σον Κόνερι. Ο δημοφιλής ανά τον πλανήτη Σκωτσέζος ηθοποιός, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα επιστρέψει μόνιμα στα πάτρια εδάφη εφόσον αυτά κηρύξουν την ανεξαρτησία τους.
Ο διακαής πόθος
Εκ πρώτης όψεως και δεδομένης της εντυπωσιακής ανόδου του Εθνικιστικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP), όπως αυτή καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, ενόψει των τοπικών εκλογών για το κοινοβούλιο της ερχόμενης Πέμπτης, η υλοποίηση της επιθυμίας του 76χρονου πλέον σερ Κόνερι μοιάζει να μην ανήκει τόσο στη σφαίρα της φαντασίας. «Από μικρό παιδί ονειρεύομαι την ανεξαρτησία», τόνισε στα εγκαίνια της έδρας της οργάνωσης Φίλων της Σκωτίας στη Νέα Υόρκη. «Στο παρελθόν, το SNP δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να ανταγωνιστεί τους Εργατικούς και τους Συντηρητικούς, αλλά χάρη στις χορηγίες επιφανών Σκωτσέζων επιχειρηματιών βρίσκεται μια ανάσα από τη νίκη», πρόσθεσε ο Κόνερι, ο οποίος τα τελευταία χρόνια διαμένει στις εξωτικές Μπαχάμες.
Παρά την άνοδο του SNP, ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των Σκωτσέζων δεν δείχνει να συμμερίζεται τον διακαή πόθο του Κόνερι για απόσχιση από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η σταδιακή συρρίκνωση του ρεύματος υπέρ της ανεξαρτησίας αποτυπώνεται σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις, όπου το ποσοστό των υπερμάχων της απόσχισης κυμαίνεται μεταξύ του 22% και του 27%. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η διαφαινόμενη ιστορική νίκη του SNP στις εκλογές της Πέμπτης, το οποίο εμφανίζεται να διατηρεί προβάδισμα δέκα ποσοστιαίων μονάδων έναντι των Εργατικών, δημιουργεί ερωτήματα όσον αφορά τη συλλογιστική του σκωτσέζικου εκλογικού σώματος.
Εκδήλωση δυσαρέσκειας
Μολόνοτι ο ηγέτης του SNP, Αλεξ Σάλμοντ, δεν αποδέχεται τις εκτιμήσεις για σημαντική μείωση των υποστηρικτών της ανεξαρτησίας, επισημαίνοντας ότι σύμφωνα με δημοσκόπηση του περασμένου Ιανουαρίου για λογαριασμό της εφημερίδας The Daily Mail, το ποσοστό των Σκωτσέζων που επιθυμούν την απόσχιση αγγίζει το 51%, θεωρείται βέβαιον ότι η ψήφος προς τους εθνικιστές αποτελεί αντίδραση στη διακυβέρνηση των Εργατικών. «Οι Εργατικοί του Τόνι Μπλερ αποτελούν το κατεστημένο και οι Σκωτσέζοι εμφανίζονται αποφασισμένοι να τους τιμωρήσουν», γράφει σχετικά η κεντροαριστερή The Guardian. Το συντηρητικό εβδομαδιαίο περιοδικό Spectator, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η δημοτικότητα του SNP αποτελεί παράγωγο της αποτυχημένης πολιτικής της κυβέρνησης Μπλερ και των έξυπνων χειρισμών του κ. Σάλμοντ. «Το SNP αποφεύγει να απαντήσει στις επιθέσεις των Εργατικών όσον αφορά τις συνέπειες της ανεξαρτησίας και επιμένει ότι προσβλέπει μόνο στην αντικατάσταση του κυβερνήτη της Σκωτίας, Τζακ Μακόνελ, με έναν πιο ικανό πολιτικό, όπως ο Αλεξ Σάλμοντ», τονίζει ο αρθογράφος Φρέιζερ Νέλσον στο Spectator. «Το κόμμα του κ. Σάλμοντ αποτελεί βολικό μέσο έκφρασης της δυσαρέσκειας των Βρετανών στην πολιτική Μπλερ», προσθέτει ο ίδιος.
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, λοιπόν, η διαφαινόμενη νίκη του SNP θα ταράξει τα νερά της βρετανικής πολιτικής. Μπορεί οι Σκωτσέζοι εθνικιστές να αποφεύγουν τις εκτενείς αναφορές στην κατάλυση της Συνθήκης της Ενωσης του 1707, αλλά ο κ. Σάλμοντ έχει ήδη υποσχεθεί ότι θα διεξαγάγει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία το 2010 εφόσον εκλεγεί Κυβερνήτης. Προς το παρόν, πάντως, όλες οι ενδείξεις συνηγορούν ότι το SNP δεν θα κατορθώσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση και θα επιδιώξει τη συνεργασία με τους Φιλελεύθερους Δημοκρατικούς, οι οποίοι ωστόσο διαφωνούν με την προοπτική του δημοψηφίσματος. Σε μια τριετία, όμως, το κλίμα μπορεί να έχει αναστραφεί υπέρ της ανεξαρτησίας και ουδείς μπορεί να προβλέψει τι μέλλει γενέσθαι σε περίπτωση που ο κ. Σάλμοντ υλοποιήσει τη δέσμευση για δημοψήφισμα.
Κλυδωνισμοί στους Εργατικούς
Η προοπτική της ευρείας ήττας στις σκωτσέζικες εκλογές προκαλεί ήδη ισχυρούς κλυδωνισμούς στο εσωτερικό των Εργατικών και ιδιαίτερα στο περιβάλλον του υπουργού Εξωτερικών και «διαδόχου» του Τόνι Μπλερ στον πρωθυπουργικό θώκο, Γκόρντον Μπράουν.
Ο Σκωτσέζος κ. Μπράουν προσπαθεί απεγνωσμένα να αποτρέψει την ήττα, προειδοποιώντας ότι ενδεχόμενη ανάδυση του SNP στην εξουσία θα επιφέρει οδυνηρές οικονομικές, και όχι μόνο, συνέπειες για την περιοχή. «Αν δεν μπορεί να νικήσει στην πατρίδα του, πώς θα κερδίσει τους Συντηρητικούς στην Αγγλία;» διερωτάται ο έγκριτος αναλυτής Τζόναθαν Φρίντλαντ.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Τζέιμς Κιούζικ της σκωτσέζικης Sunday Herald επισημαίνει τον κίνδυνο «άνευ προηγουμένου αναταραχής στο εσωτερικό των Εργατικών σε περίπτωση συντριβής του κόμματος στις εκλογές της Σκωτίας και στις δημοτικές εκλογές της Αγγλίας, καθώς η αριστερή πτέρυγα θα αμφισβητήσει ευθέως τον κ. Μπράουν».
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, λοιπόν, η διαφαινόμενη νίκη των εθνικιστών Σκωτσέζων του SNP θα ταράξει τα νερά της βρετανικής πολιτικής.