Αλλαγή σκυτάλης στην Ντάουνινγκ Στριτ 10

Αλλαγή σκυτάλης στην Ντάουνινγκ Στριτ 10

5' 8" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Λονδίνο, άνοιξη του 1994. Στο «μοδάτο» εστιατόριο Granita, στην κομψή συνοικία του Ισλινγκτον, λίγοι από τους θαμώνες γνωρίζουν ότι σε ένα από τα διπλανά τραπέζια κλείνεται μια συμφωνία που έμελλε να αλλάξει τη Βρετανία. Ο Τόνι Μπλερ και ο Γκόρντον Μπράουν, νεαροί βουλευτές των Εργατικών, συζητούν για το πώς θα καταλάβουν την ηγεσία του κόμματος. Εχουν μια μοναδική ευκαιρία: Λίγες μέρες νωρίτερα, ο ηγέτης των Εργατικών, Τζον Σμιθ, είχε πεθάνει από καρδιακή προσβολή και το κόμμα βρέθηκε ξαφνικά ακέφαλο. Ο Μπράουν θεωρείται ο φυσικός διάδοχος του Σμιθ. Πείθεται όμως να υποχωρήσει, δίνοντας στον Μπλερ την ευκαιρία να διεκδικήσει την ηγεσία, υπό τον όρο ότι σε εκλογική νίκη των Εργατικών, ο Μπλερ θα γίνει μεν πρωθυπουργός αλλά θα αποχωρήσει αργότερα από το αξίωμα, για να τον διαδεχτεί ο Μπράουν. Το πώς και γιατί επείσθη ο Μπράουν θα αργήσουμε ίσως να το μάθουμε. Αυτό που ξέρουμε, είναι ότι στα 13 χρόνια που ακολούθησαν, ο Γκόρντον Μπράουν έγινε μεν ο μακροβιότερος υπουργός Οικονομίας της Βρετανίας, όμως δεν αποδέχτηκε ποτέ ότι επί μια δεκαετία ήταν ο αφανής ήρωας της κυβέρνησης Μπλερ, ο πρωθυπουργός εν αναμονή.

Κοινές φιλοδοξίες

Την ερχόμενη Τετάρτη, ο Γκόρντον Μπράουν θα έχει την ευκαιρία που στερήθηκε, θα διαδεχτεί τον Τόνι Μπλερ στην πρωθυπουργία. Θα απαλλαγεί όμως οριστικά από αυτόν; Μέχρι την τελευταία στιγμή, ο Μπλερ αστειευόταν «ότι μπορεί να γαντζωθεί στο ρόπτρο του θύρας στον αρ. 10 της Ντάουνινγκ Στριτ», προκαλώντας νευρική κρίση στον Μπράουν και τους υποστηρικτές του. Ο Μπλερ, ο οποίος αποθεώθηκε κατά το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο, δεν θα αποσυρθεί μάλλον από την πολιτική, καθώς εξετάζει σοβαρά την πρόταση των ΗΠΑ να αναλάβει ειδικός διαμεσολαβητής για τη Μέση Ανατολή. Και πιθανότατα θα συνεχίσει να ρίχνει τη σκιά του στη βρετανική κυβέρνηση και στο Εργατικό κόμμα.

Οι συγκρίσεις ανάμεσα στο δικό του στυλ ηγεσίας και του Μπράουν θα είναι αναπόφευκτες. Ηδη όμως από το 1983, όταν συναντήθηκαν για πρώτη φορά στα έδρανα της Βουλής των Κοινοτήτων, και έγιναν φίλοι, οι διαφορετικές τους ιδιοσυγκρασίες ωθούσαν σε συγκρίσεις. Από τη μια, ο επικοινωνιακός, εξωστρεφής και ευφραδής Μπλερ, από την άλλη ο «βαρύς» και κλειστός Σκώτος, ο Μπράουν. Τους ένωναν όμως οι κοινές φιλοδοξίες και οι πολιτικοί στόχοι: να αναμορφώσουν το Εργατικό κόμμα και να διεκδικήσουν με επιτυχία την εξουσία.

Τον Μάιο του 1997, όταν οι Εργατικοί κέρδισαν τις εκλογές, όλες οι κάμερες και οι φωτογραφικές μηχανές των μέσων ενημέρωσης κόλλησαν στον φωτογενή Τόνι Μπλερ, «παραγκωνίζοντας» τον υπουργό Οικονομίας.

Το πρώτο διάστημα της διακυβέρνησης Μπλερ, πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομίας άφηναν τους συμβούλους επικοινωνίας να διαχειρίζονται τις διαφωνίες τους. Το 1998, ο Αλιστερ Κάμπελ, σύμβουλος του Μπλερ, δήλωνε ότι ο Μπράουν είναι «από ψυχολογικής απόψεως, προβληματικός».

Το μεγαλύτερο τμήμα, πάντως, της πρώτης τετραετίας Μπλερ κύλησε με τις διαφορές μεταξύ των δύο να διατηρούνται σε πολιτισμένα επίπεδα. Ο Μπράουν όμως δεν ξεχνούσε ότι ο άσπονδος φίλος του δεν έδειχνε καμία διάθεση να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία. Αδραξε την ευκαιρία να του θυμίσει ότι ο υπουργός Οικονομίας διαθέτει ουσιαστική εξουσία, όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός, αμέσως μετά τη δεύτερη εκλογική του νίκη, στις εκλογές του 2001, φλέρταρε έντονα με την ιδέα να εισέλθει η Βρετανία στο ευρώ. Ο Μπράουν επέμεινε ότι η Βρετανία έπρεπε να περάσει πέντε «οικονομικές δοκιμασίες» προτού εγκαταλείψει τη στερλίνα. Η βρετανική κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι το 2003 θα διεξήγαγε δημοψήφισμα για το ευρώ, όμως η υπόθεση ατόνησε και ο Μπράουν έθαψε τα ευρωπαϊκά οράματα του Μπλερ. Το 2002, η μεταρρύθμιση στο εθνικό σύστημα υγείας έγινε αφορμή για ακόμη μία σύγκρουση μεταξύ τους.

Οταν η Βρετανία στήριξε την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, ο Μπράουν δεν διαφοροποιήθηκε. Το φθινόπωρο όμως εκείνου του έτους, σε μνημειώδη ομιλία του είπε ότι «οι Εργατικοί είναι καλύτεροι όταν τολμούν, όταν είναι ενωμένοι, όταν είναι αληθινοί Εργατικοί». Τα βέλη στόχευαν τον Μπλερ, καθώς οι υποστηρικτές του υπουργού Οικονομίας πίεζαν για αλλαγή στο κόμμα και την εξουσία της Βρετανίας, η οποία όμως ούτε τότε ήρθε. Το 2004, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, ο Μπλερ ανακοίνωσε ότι αν κερδίσει τις εκλογές, θα εξαντλήσει και την τρίτη τετραετία του ως πρωθυπουργού. Εξοργισμένος ο Μπράουν τού είπε «δεν υπάρχει πλέον τίποτε που να μου πεις και να σε πιστέψω». Λίγο πριν από τις εκλογές του 2005, οι δύο πολιτικοί εθεάθησαν να τρώνε μαζί παγωτό, όμως ήταν κοινό μυστικό ότι μετά βίας μιλούσαν μεταξύ τους.

Η «ανταρσία»

Μετά την ιστορική, τρίτη συνεχόμενη εκλογική νίκη των Εργατικών, το φθινόπωρο του 2006, ο Μπλερ βρέθηκε αντιμέτωπος με τις παραιτήσεις επτά βουλευτών και ενός υπουργού. Την «ανταρσία» ενορχήστρωσαν οι υποστηρικτές του Μπράουν. Υπό το βάρος των αφόρητων πιέσεων, ο Μπλερ ανακοινώνει ότι θα παραιτηθεί σε ένα χρόνο. Στο συνέδριο του κόμματος που ακολουθεί, η σύζυγος του Μπλερ, η δυναμική Σέρι, ακούγοντας τον Μπράουν να επαινεί τον σύζυγό της για τη συνεργασία τους, είπε «αυτό είναι ψέμα». Δεν ήταν η πρώτη φορά που η κ. Μπλερ εξέφραζε την αντιπάθειά της για τον «αιώνιο» αντίπαλο του συζύγου της. Ο Μπάρι Κοξ, φίλος του ζεύγους Μπλερ επί τριακονταετία, αποκάλυψε προσφάτως στη βρετανική εφημερίδα Guardian ότι η Σέρι συνέστησε επανειλημμένως στον σύζυγό της να απολύσει τον υπουργό Οικονομίας.

Οταν τον περασμένο Μάιο, ο Μπλερ ανακοίνωσε επιτέλους ότι αποχωρεί από την εξουσία και ότι στηρίζει ως διάδοχό του τον Μπράουν, οι δύο άνδρες έπλεξαν ο ένας το εγκώμιο του άλλου επικαλούμενοι τη μακρά τους φιλία. Ερωτηθείς πάντως από το αμερικανικό TIME αν στο εξής θα ζητεί τη συμβουλή του φίλου του, ο Γκόρντον Μπράουν είπε ότι ελπίζει ότι θα είναι για πολλά ακόμη χρόνια φίλος του Μπλερ. Στο ερώτημα όμως δεν απάντησε…

Αβρότητες που άφησαν εποχή

Οι αβρότητες μεταξύ του Τόνι Μπλερ και του Γκόρντον Μπράουν άφησαν εποχή. Τον Σεπτέμβριο του 2000, χωρίς να έχει προηγουμένως συμβουλευτεί τον υπουργό Οικονομίας, ο Μπλερ ανακοίνωσε ότι η Βρετανία θα πρέπει να φτάσει το μέσο όρο της Ε.Ε. στις δαπάνες για την υγεία. Ο Μπράουν εξεμάνη και φέρεται ειπών στον πρωθυπουργό: «Μου έκλεψες τον κ… προϋπολογισμό μου». Το 2006, στο συνέδριο των Εργατικών, ο Μπλερ στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του, προσπάθησε, χαριτολογώντας, να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που είχαν δημιουργήσει τα σχόλια της συζύγου του Σερί, εναντίον του Μπράουν. «Τουλάχιστον δεν έχω λόγο να ανησυχώ ότι η γυναίκα μου θα φύγει με τον γείτονα… », είπε ο Μπλερ υπονοώντας ότι η υποτιθέμενη απειλή είναι ο Βρετανός υπουργός Οικονομίας που κατοικεί στον αρ. 11 της Ντάουνινγκ Στριτ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή