Ενάμιση μήνα μετά την αιματηρή επικράτησή της επί της Φάταχ στην περιοχή, η Χαμάς προσκάλεσε τα ξένα ΜΜΕ για να δουν και να δείξουν την «ασφαλή, καθαρή και πράσινη» Λωρίδα της Γάζας. Δεκάδες δημοσιογράφοι γέμισαν δύο πολυτελή λεωφορεία, που διέσχισαν τα περίπου σαράντα χιλιόμετρα από τον Βορρά στον Νότο, σταματώντας σε προσεκτικά επιλεγμένα… αξιοθέατα και προσπερνώντας άλλα.
Μετά μια σύντομη στάση στο σπίτι του έκπτωτου πρωθυπουργού της Παλαιστινιακής Αρχής για το απαραίτητο καλωσόρισμα, κατευθυνόμαστε στην κατοικία του Γιάσερ Αραφάτ. Στα μέσα Ιουνίου, ο φακός είχε απαθανατίσει εδώ ενόπλους της Χαμάς να πατούν το πορτρέτο του. Ο εκπρόσωπος του κινήματος, Γάζι Χάμαντ, διαβεβαιώνει ότι όλα είναι όπως τα είχε αφήσει ο ιστορικός ηγέτης των Παλαιστινίων. «Η πληροφορία ότι πήραμε το Νομπέλ του είναι ένα ψέμα», ισχυρίζεται. Οπως και στην κατοικία του σημερινού προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, ωστόσο, η είσοδος απαγορεύεται.
Αντιθέτως, μας ξεναγεί με ευχαρίστηση στον προεδρικό ξενώνα, όπου έχουν διαμείνει ηγέτες όπως ο Νέλσον Μαντέλα ή ο Μπιλ Κλίντον. Η έπαυλη με τον καταπράσινο κήπο μοιάζει σαν να κατοικείται. Ακόμη και το κρεβάτι είναι στρωμένο. «Εχουμε καθήκον να διατηρούμε το σπίτι εν τάξει έως ότου βρεθεί πολιτική λύση» στην αντιπαράθεση με τη Φάταχ, λέει ο Χάμαντ και προσθέτει εκ του ασφαλούς ότι ο πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς είναι πάντοτε ευπρόσδεκτος στη Γάζα.
Στο Κοινοβούλιο, εκτός από την αφίσα με τις φωτογραφίες των δεκάδων βουλευτών της Χαμάς που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές, μας υποδέχεται ο αναπληρωτής πρόεδρος του οργάνου, Αχμαντ Μπάχαρ. Αντικείμενο της μακροσκελούς ομιλίας του ο σεβασμός της Χαμάς στην ελευθερία έκφρασης και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Οσο περνούν οι μέρες, αυξάνονται και οι μαρτυρίες για το αντίθετο: κατάσχεση εφημερίδων που φιλοξενούν σχόλια αρνητικά για τη Χαμάς, συλλήψεις υποστηρικτών της Φάταχ, βασανισμοί.
Η εικόνα στις φυλακές δεν παραπέμπει στις μαρτυρίες αυτές. «Δεν υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι εδώ», λέει ο επικεφαλής της εκτελεστικής δύναμης της Χαμάς, Τζαμάλ Τζάρμπα, με τρόπο που δεν σηκώνει αμφισβήτηση. Στη μοναδική πτέρυγα που επισκεπτόμαστε, υπό το άγρυπνο βλέμμα αξιωματούχων, οι κρατούμενοι δηλώνουν ικανοποιημένοι. «Τώρα μπορώ να δέχομαι επισκέψεις και να επικοινωνώ με τους δικούς μου», υποστηρίζει ένας που καταδικάστηκε επί Φάταχ για απάτη, ενώ ένας νεαρός κρατούμενος λέει ότι θα εκτίσει μικρότερη ποινή εάν αποστηθίσει αποσπάσματα του Κορανίου. Στις μάχες του Ιουνίου μεταξύ Χαμάς και Φάταχ, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έγινε στόχος ενόπλων. Η Χαμάς θέλει να δείξει ότι σέβεται τις μειονότητες, συνεπώς ο Γάζι Χάμαντ αλλάζει τη συζήτηση όταν κάποιος ρωτά τον πατέρα Μανουέλ Μουσάλεμ ποιος επιτέθηκε στην Εκκλησία του. Εκείνος αποκαλεί τον Ισμαήλ Χανίγια «φίλο» και τη Χαμάς «πολιτικό και όχι θρησκευτικό κίνημα, που δεν επιθυμεί να μετατρέψει την περιοχή σε ισλαμικό κράτος».
Στα σύνορα
Συνοδεία της φρουράς του Ισμαήλ Χανίγια, τα λεωφορεία κατευθύνονται στο νότιο άκρο της Λωρίδας της Γάζας: στον μεθοριακό σταθμό της Ράφαχ. Η μοναδική «πόρτα» των Παλαιστινίων για τον έξω κόσμο παραμένει κλειστή εδώ και δύο μήνες. Διά στόματος Χάμαντ, η Χαμάς ζητεί ξανά από τις εμπλεκόμενες πλευρές -και ιδιαίτερα τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς- να επιτρέψουν τη λειτουργία του σταθμού. Θεωρείται αβέβαιο ότι η έκκληση θα εισακουστεί σύντομα και η Χαμάς το γνωρίζει. Τελικός προορισμός, ένα πολυτελές ξενοδοχείο στην παραλία της Γάζας, όπου τους δημοσιογράφους υποδέχονται ηγέτες του κινήματος. Ο έκπτωτος πρωθυπουργός των Παλαιστινίων επαναλαμβάνει ότι δεν αντιτίθεται σε διαπραγματεύσεις με τον Αμπάς με στόχο την εθνική συμφιλίωση. Αναφερόμενος στις θηριωδίες που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια των μαχών του Ιουνίου, παραδέχεται ότι έγιναν «λάθη». Σε ό,τι αφορά τις προθέσεις του για την περιοχή, είναι κατηγορηματικός: η Χαμάς δεν επιθυμεί την ίδρυση ισλαμικού κράτους και διερευνά τις αναφορές για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δυνάμεις της. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι τον κοιτάζουν καχύποπτα. Η αλλόκοτη εκδρομή δεν τους έχει αφήσει τη γεύση που ήλπιζε η Χαμάς.
Το Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης βρέθηκε ξαφνικά να ελέγχει τις τύχες 1,5 εκατ. ανθρώπων. Την ώρα που η Κοντολίζα Ράις προαναγγέλλει από τη Ραμάλα οικονομική βοήθεια στην Παλαιστινιακή Αρχή υπό το Μαχμούντ Αμπάς, τα ταμεία στη Γάζα στερεύουν και οι θεσμοί καταρρέουν. Δεν υπάρχει καν αστυνομία ή δικαστήριο και η Χαμάς στρατολογεί άπειρους υποστηρικτές της, σε μια προσπάθεια να συγκροτήσει τους δικούς της, υποτυπώδεις θεσμούς. Ενενήντα δημοσιογράφοι αναχωρούν φορώντας από μια καφίγια στον λαιμό, δώρο του οικοδεσπότη Χανίγια. Είδαν μια πιο ασφαλή Γάζα, αλλά αυτό δεν συνιστά απόδειξη ότι η Χαμάς μετατράπηκε μια νύχτα του Ιουνίου σε αξιόπιστο εταίρο.
