Οσες χώρες ισχυρίζονται ότι προσπαθούν να περιορίσουν τις κλιματικές αλλαγές κάνουν το ίδιο πράγμα: ψεύδονται. Η βρετανική κυβέρνηση, η Ε.Ε. και ο ΟΗΕ ισχυρίζονται ότι προσπαθούν να αποτρέψουν τις «επικίνδυνες» κλιματικές αλλαγές. Ξέρουμε όλοι τι σημαίνει η έκφραση «επικίνδυνη κλιματική αλλαγή»: άνοδος της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς. Είναι επικίνδυνη εξ αιτίας των επιπτώσεών της στους ανθρώπους και το περιβάλλον (θα προκαλούσε μη αναστρέψιμη τήξη των πάγων στη Γροιλανδία), αλλά και θα οδηγούσε σε περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας καθώς θα εξωθούσε το φυσικό σύστημα να παράγει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ολοι συμφώνησαν να αποτρέψουν την αύξηση της θερμοκρασίας κατά περισσότερο από δύο βαθμούς Κελσίου και όλοι γνωρίζουν ότι έχουν θέσει λάθους στόχους, βασιζόμενοι σε παρωχημένα επιστημονικά στοιχεία. Υπό τον φόβο του πολιτικού κόστους, απέφυγαν να προσαρμοστούν στα επίπεδα που υπαγορεύουν οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες.
Δεν είναι εύκολο να παρακολουθήσει κανείς τους αριθμούς αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να αντιληφθεί το σημαντικότερο ζήτημα για τον κόσμο. Η μέση θερμοκρασία επηρεάζεται από τη συγκέντρωση καυσαερίων στην ατμόσφαιρα. Δεν είναι εξακριβωμένο ποια ακριβώς επίπεδα συγκέντρωσης θα οδηγήσουν σε ποια ακριβώς αύξηση θερμοκρασίας, αλλά η επιστημονική κοινότητα εξετάζει το θέμα στο επίπεδο των πιθανοτήτων. Πρόσφατη έρευνα του κλιματολόγου Μάλτε Μαϊνχάουζεν δείχνει πως όταν τα καυσαέρια φθάνουν στο όριο επιφυλακής, οι πιθανότητες για αύξηση μεγαλύτερη των δύο βαθμών Κελσίου κυμαίνονται από 63% έως 99%. Οταν η περιεκτικότητα περιορίζεται κατά τι, οι πιθανότητες είναι 64% και μόνον αν σταθεροποιηθεί σε ακόμη χαμηλότερο επίπεδο, είναι μικρές. Αν θέλουμε να έχουμε μεγάλες πιθανότητες να αποτρέψουμε τις επικίνδυνες κλιματικές αλλαγές, θα χρειαστούμε ένα δραστικό πρόγραμμα για τον περιορισμό των καυσαερίων σε επίπεδα χαμηλότερα από τα υφιστάμενα. Οσο συντομότερα συμβεί αυτό, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχουμε να αποτρέψουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς.
Ωστόσο, καμία κυβέρνηση δεν έχει θέσει τέτοιο στόχο. Η Ε.Ε. και η σουηδική κυβέρνηση έθεσαν τον πιο αυστηρό στόχο στον κόσμο, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς. Η Βρετανία καταφεύγει σ’ ένα έξυπνο τρικ: θέτει τον ίδιο ακριβώς στόχο αλλά μόνον για το διοξείδιο του άνθρακα. Αν σ’ αυτό προστεθούν τα υπόλοιπα καυσαέρια, οι εκπομπές φθάνουν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, που συνεπάγεται πιθανότητες 60% έως 95% να αυξηθεί η θερμοκρασία κατά τρεις βαθμούς.
Η κυβέρνηση της Βρετανίας γνωρίζει ότι επικαλείται ψευδή στοιχεία, καθώς έρευνα του υπουργείου Περιβάλλοντος από το 2003 διαπίστωσε ότι «αν σταθεροποιηθεί η περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα στο επίπεδο επιφυλακής, η θερμοκρασία θα αυξηθεί ανάμεσα στους δύο και τους πέντε βαθμούς». Εξ ίσου καλά το γνωρίζει και η Ε.Ε., έρευνα της οποίας από το 2005 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «ίσως χρειάζεται να σταθεροποιηθεί η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα σε επίπεδα κάτω του επιπέδου επιφυλακής για να έχουμε σοβαρές πιθανότητες να περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στους δύο βαθμούς Κελσίου». Δεν άλλαξε, όμως, τον στόχο της. Οι κυβερνήσεις δίνουν την εντύπωση ότι δεν έχουν καμία φιλοδοξία να αποτρέψουν τις επικίνδυνες κλιματικές αλλαγές. Κι αν αυτό ισχύει, τότε καταδικάζουν σε θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους. Πρέπει να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε το θέμα σαν παγκόσμια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Πρέπει να αρχίσουμε διαπραγματεύσεις με την Κίνα, που βρίσκεται στα όρια των υψηλότερων εκπομπών καυσαερίων στον κόσμο, επειδή παρασκευάζει τα περισσότερα από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε.
Πρέπει να εξετάσουμε πόσο θα κόστιζε να απαλλάξουμε την οικονομική ανάπτυξη από τις εκπομπές καυσαερίων και να συνεργαστούμε για να καλύψουμε το κόστος.
Πρέπει να αναλάβουμε επιθετικές διπλωματικές πρωτοβουλίες για να πείσουμε τις ΗΠΑ, αλλά προπαντός πρέπει να δείξουμε ότι σοβαρολογούμε όταν μιλάμε για καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών, θέτοντας τους στόχους που υπαγορεύει η επιστήμη.
«Απευθείας σύνδεση» με ένα παγόβουνο που λιώνει
Με σκοπό την αφύπνιση του κοινού, αναφορικά με τις δραματικές επιπτώσεις που έχει για τον πλανήτη, το λιώσιμο των πάγων, η καλλιτέχνις Κέιτ Πάτερσον δημιούργησε ένα πρωτοποριακό έργο. Υπό καταρρακτώδη βροχή και πολικές θερμοκρασίες, η Πάτερσον εγκατέστησε ένα σύστημα μικροφώνων σε μια λίμνη κάτω από ένα παγόβουνο στην Ισλανδία. Χάρη στη βοήθεια της τεχνολογίας, το κοινό στην αίθουσα τέχνης Slade, στο Λονδίνο, μπορεί να τηλεφωνήσει στο κινητό τηλέφωνο με τον αριθμό 07758 225698, το οποίο είναι συνδεδεμένο με το παγόβουνο και να ακούσει τους ήχους του παγόβουνου που λιώνει. «Η λίμνη γίνεται ο τάφος των παγόβουνων», είπε η καλλιτέχνις στη βρετανική εφημερίδα The Guardian, με αφορμή την παρουσίαση του σύνθετου έργου της. «Υπάρχει κάτι το σπαραχτικό στο λιώσιμο ενός παγόβουνου, στο να συνειδητοποιείς ότι ακούς κάτι υπέροχο να καταστρέφεται. Ταυτόχρονα όμως είναι και ένας ύμνος στη Φύση». Το ενδιαφέρον της Κέιτ Πάτερσον για τα παγόβουνα, εκδηλώθηκε αφ’ ότου επισκέφθηκε την Ισλανδία. Σε προηγούμενα έργα της, η καλλιτέχνις είχε ηχογραφήσει σε δίσκο, ήχους παγόβουνων που λιώνουν. Για το συγκεκριμένο έργο η Πάτερσον έχει χορηγό τη VirgiMobile, η οποία συνέβαλε στη «τηλεφωνική σύνδεση» με το ισλανδικό παγόβουνο. Η καλλιτέχνις επισημαίνει ότι μόνον ένας φιλότεχνος τη φορά θα πρέπει να τηλεφωνεί, και κατά προτίμηση τις πρώτες πρωινές ώρες.
