Μέχρι στιγμής, εφέτος, έχουν σκοτωθεί περισσότεροι Βρετανοί στρατιώτες από εχθρικά πυρά, στο νότιο Ιράκ, απ’ ό,τι οποιαδήποτε άλλη χρονιά, μετά την εισβολή το 2003. Εχουν σκοτωθεί 36 στρατιώτες, σε σύγκριση με 22 το 2003, όταν υπήρχαν σχεδόν δέκα φορές περισσότεροι Βρετανοί στρατιώτες, στη χώρα. Πριν από ένα χρόνο, ο στρατηγός σερ Ρίτσαρντ Ντάνατ, αρχηγός του στρατού, είπε ότι θα έπρεπε «να φύγουμε σύντομα, επειδή η παρουσία μας οξύνει τα προβλήματα ασφαλείας». Παρόλα αυτά, πάνω από 5.000 Βρετανοί στρατιώτες παραμένουν. «Δεν έχουν απομείνει εύκολες λύσεις στο Ιράκ, μόνο οδυνηρές», συμπέρανε, προσφάτως, η ανεξάρτητη επιτροπή για το Ιράκ, υπό την προεδρία του λόρδου Ασντάουν. Πώς βλέπουν οι ειδικοί τις προοπτικές στρατηγικής εξόδου;
Ταχεία αποχώρηση
Η Κλερ Σπένσερ, επικεφαλής του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή, στο Chatham House είπε ότι «Το πιεστικό ερώτημα, γιατί βρισκόμαστε εκεί, διογκώνεται». Στρατιωτικοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι αποτελούν μέρος του προβλήματος, παρά τη λύση του. Στη Βασόρα, το 90% των επιθέσεων στρέφεται εναντίον Βρετανών στρατιωτών. Στρατιωτικοί διοικητές καθιστούν σαφές ότι είναι εξοργισμένοι από την αργή πρόοδο διαμόρφωσης του εθνικού ιρακινού στρατού. Ο ταξίαρχος Κρις Χάγκ, ο ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Αμύνης, αρμόδιος για τις στρατιωτικές εκστρατείες, δήλωσε προσφάτως σε βουλευτές ότι ούτε η ιρακινή αστυνομία, ούτε ο ιρακινός στρατός θα μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια στην περιοχή. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι Ιρακινός στρατηγός τού είπε ότι ορισμένοι αστυνομικοί αξιωματούχοι είναι «εντελώς ανίκανοι».
Η κυβέρνηση και οι αρχηγοί του επιτελείου δεν φαίνεται να έχουν επεξεργαστεί κάποια στρατηγική ταχείας φυγής. «Νομίζω ότι πάει καιρός, αφότου κάποιος μίλησε για νίκη στο Ιράκ», είπε ο ταξίαρχος Χαγκ, στην κοινοβουλευτική επιτροπή Αμύνης. Ωστόσο, ο στρατός δεν θέλει να μιλήσει για «ήττα», ή «φυγή» που θα θύμιζε την αποχώρηση των Αμερικανών από τη Σαϊγκόν.
Σε φάσεις
Αυτό είναι κάτι που προσπαθούν να κάνουν στρατός και υπουργοί, παραδίδοντας την ευθύνη της ασφάλειας, στις ιρακινές δυνάμεις, στα νοτιο-ανατολικά, επαρχία κατά επαρχία. Η Βασόρα είναι η τελευταία επαρχία, που παραμένει τυπικά υπό βρετανικό έλεγχο. «Κατά την κρίση μου είμαστε πολύ κοντά στο σημείο, στο οποίο θα είναι δυνατή η παράδοση της Βασόρας», δήλωσε ο αρχηγός της βρετανικής αεροπορίας σερ Τζοκ Στίρουπ, πριν από τρεις εβδομάδες. «Πότε ακριβώς θα φθάσουμε σ’ αυτό το σημείο, είναι αβέβαιο προς στιγμήν, αλλά είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι θα συμβεί στο δεύτερο μισό του έτους». Παράλληλα, ωστόσο, περιόρισε τις προσδοκίες, λέγοντας στο BBC: «Αποστολή μας δεν ήταν να κάνουμε την περιοχή να φαίνεται πράσινη και ειρηνική».
Στοιχείο κλειδί μιας μερικής αποχώρησης είναι η απομάκρυνση 500 Βρετανών στρατιωτών από το παλάτι της Βασόρας, οπότε θα απομείνει μια και μόνο βρετανική βάση με 5.000 στρατιώτες, στο αεροδρόμιο της Βασόρας.
Οι Βρετανοί διοικητές ήλπιζαν ότι οι Ιρακινοί θα ήταν σε θέση να αναλάβουν την ευθύνη για την ασφάλεια του παλατιού, πριν από μήνες. Είχε συζητηθεί μάλιστα μια ενδεχόμενη «ενίσχυση» των βρετανικών στρατευμάτων, ώστε να καλυφθεί η αποχώρηση από το παλάτι και η διαμόρφωση γραμμών άμυνας, γύρω από το αεροδρόμιο. Το σχέδιο αυτό εγκαταλείφθηκε στην πορεία.
«Δεν διαθέτουμε τα απαραίτητα στρατεύματα για να το κάνουμε», είπε ο στρατηγός Κρίστοφερ Λάνγκτον, στέλεχος του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.
Παραμονή, προς το παρόν
Αυτό θεωρείται ως το πιθανότερο αποτέλεσμα, με τα βρετανικά στρατεύματα να παραμένουν για το εγγύς μέλλον, παρά τα προβλήματα. Η βάση δέχεται συνεχώς επιθέσεις με όλμους και πυραύλους. Περισσότεροι από 300 πύραυλοι έχουν εκτοξευθεί εναντίον της βάσης, στους τελευταίους δύο μήνες.
Η κοινή στρατιωτική λογική λέει ότι μια δύναμη 5.000 ανδρών είναι απαραίτητη απλώς για να προστατεύει τη βάση και τις γραμμές ανεφοδιασμού. Η δύναμη θα βρίσκεται σε «διαρκή επαγρύπνηση», βοηθώντας τις ιρακινές δυνάμεις, σε περίπτωση κρίσεως. Αλλα στρατεύματα θα συνεχίσουν να εκπαιδεύουν τον ιρακινό στρατό.
Υπάρχει μια άποψη, η οποία κερδίζει διαρκώς έδαφος, ανάμεσα στους ανεξάρτητους σχολιαστές και αναλυτές ότι ο Γκόρντον Μπράουν θα πρέπει να συνάψει συμφωνία με τις ΗΠΑ. Ο Λευκός Οίκος μπορεί να συμφωνήσει στην κάλυψη οποιουδήποτε κενού αφήσουν οι Βρετανοί στρατιώτες, αποδεχόμενοι το γεγονός ότι οι Βρετανοί πρέπει να επικεντρώσουν τις διαθέσιμες δυνάμεις τους, στο Αφγανιστάν.
